กลไกการขับเคลื่อนการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ตามแนวทางค่านิยมหลัก 12 ประการ โรงเรียนสันติคีรีวิทยาคม อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การศึกษาอิสระนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ตามแนวทางค่านิยมหลัก 12 ประการ โรงเรียนสันติคีรีวิทยาคม (2) เพื่อหาเหตุปัจจัยที่สำคัญที่มีผลต่อคุณภาพของการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม (3) เพื่อหาภาพอนาคตของการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และ(4) เพื่อสร้างกลไกการขับเคลื่อนการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ประชากรที่ทำการศึกษา ได้แก่ คณะกรรมการสถานศึกษา คณะครูและบุคลากรทางการศึกษา และตัวแทนผู้ปกครอง จำนวน 70 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือแบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้การวิเคราะห์ ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ นำเสนอในรูปแบบตาราง และนำข้อมูลที่ได้มาเขียนสรุปเป็นความเรียง ผลการศึกษาพบว่า (1) สภาพการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ตามแนวทางค่านิยมหลัก 12 ประการ สรุปผลได้ดังนี้ 1) ด้านการวางแผน (Planning) มีสภาพการบริหารจัดการโดยภาพรวมอยู่ในระดับดีมากถึงดีเยี่ยม ด้านการประชุมวางแผนงาน การมีส่วนร่วมในการวางแผนการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียน และร่วมตัดสินใจดำเนินงานโดยยึดหลักประชาธิปไตย 2) ด้านการจัดองค์การ (Organizing) มีสภาพการบริหารจัดการโดยภาพรวม อยู่ในระดับดีมากถึงดีเยี่ยม ด้านร่วมจัดทำโครงสร้างการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเป็นระบบ การแต่งตั้งคำสั่งมอบหมายงานให้บุคลากรดำเนินงาน และการเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการวางแผนงานประจาปี 3) ด้านการชี้นำ (Leading) มีสภาพการบริหารจัดการโดยภาพรวมอยู่ในระดับดีมากถึงดีเยี่ยม ด้านการเป็นผู้นำพาโรงเรียนไปสู่ความสาเร็จ และร่วมเสนอปัญหาประเด็นที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับงานกิจการนักเรียน 4) ด้านการควบคุม (Controlling) มีสภาพการบริหารจัดการโดยภาพรวมอยู่ในระดับดีมากถึงดีเยี่ยม ด้านการร่วมนิเทศกากับติดตามประเมินผลการดำเนินงานของงานกิจการนักเรียน ร่วมตรวจสอบโครงการ/แผนงานอยู่ในรูปแบบคณะกรรมการ และการเผยแพร่ผลงานให้ปรากฏแก่สาธารณะ (2) เหตุและปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ผลจากการศึกษาสรุปได้ว่า เหตุปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียน ด้านการวางแผน ยังไม่มีการกำหนดแผนงานที่ชัดเจน ขาดการดำเนินงานที่ต่อเนื่อง ด้านการจัดองค์การ โครงสร้างการบริหารจัดการยังไม่ชัดเจน อำนาจหน้าที่อยู่กับฝ่ายกิจการนักเรียนฝ่ายเดียว ขาดการมีส่วนร่วม ด้านการชี้นำ ขาดแรงจูงในใจการดำเนินการปล่อยให้เป็นภาระของผู้รับผิดชอบเพียงฝ่ายเดียว ด้านการควบคุม ขาดการติดตามประเมินผลการดำเนินงานโครงการต่างๆ (3) ภาพอนาคตของการดำเนินงานกิจการนักเรียนด้านการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม จากการสัมภาษณ์ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง พบว่าสิ่งที่อยากเห็นการดำเนินงานของงานกิจการนักเรียนประสบความสำเร็จและเกิดประสิทธิภาพอย่างสูงสุด คือ นักเรียนเป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข เป็นผู้มีคุณธรรมจริยธรรมที่งดงาม มีระเบียบวินัย เคารพกฎหมาย มีความกตัญญูต่อบิดามารดา ครูบาอาจารย์ (4) กลไกการขับเคลื่อนการดำเนินงานกิจการนักเรียนด้านการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ผลจากการศึกษาทำให้เกิดกลไกในการขับเคลื่อนการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียน ดังนี้ 4.1 ด้านการวางแผน 4.1.1 ศึกษาสภาพปัจจุบันปัญหา 4.1.2 กำหนดวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน 4.1.3 กำหนดกรอบนโยบายการวางแผนที่เป็นระยะ เช่น ระยะสั้น ระยะยาว หรือแบ่งเป็นไตรมาส 4.1.4 ปฏิบัติตามแผนที่ได้วางเอาไว้ 4.1.5 การประเมินผลการปฏิบัติงานตามแผนเป็นระยะๆ 4.1.6 ติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผล 4.2 ด้านการจัดองค์การ 4.2.1 จัดตั้งศูนย์อบรมคุณธรรมจริยธรรมขึ้นภายในโรงเรียน 4.2.2 กาหนดโครงสร้างการบริหารจัดการงานกิจการนักเรียนที่ชัดเจน 4.2.3 กำหนดบทบาทหน้าที่ของบุคลากรให้ชัดเจน 4.3 ด้านการชี้นำ 4.3.1 ผู้บริหารต้องสร้างความเข้มแข็ง แรงจูงใจให้เกิดขึ้นทั้งตัวครู บุคลากรทางการศึกษาเพื่อเป็นแบบอย่างที่ดี จะส่งผลให้นักเรียนตระหนักถึงคุณค่าของคุณธรรม จริยธรรมที่จะบังเกิดขึ้นในตัวนักเรียน 4.3.2 ผู้บริหารให้ความร่วมมือกับบุคลากรฝ่ายกิจการนักเรียน จัดทำข้อตกลงและการปฏิบัติงานร่วมกัน 4.4 ด้านการควบคุม 4.4.1 วิเคราะห์ผลการดำเนินงานตามกิจกรรมโครงการต่างๆ 4.4.2 ดำเนินการประเมินผลการปฏิบัติงาน 4.4.3 ติดตาม ตรวจสอบ ปรับปรุงแก้ไขการดำเนินงาน