ทางเลือกใหม่ในการสร้างแนวการสัมภาษณ์เชิงลึก เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลการวิจัยเชิงคุณภาพ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอกระบวนการสร้างแบบแนวคำถามการสัมภาษณ์เชิงลึก ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างหนึ่งที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ ทั้งนี้ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ เป็นข้อมูลที่มีลักษณะที่แตกต่างจากการวิจัยเชิงปริมาณในหลายมิติ เช่น เป็นข้อมูลที่ได้มาจากการสัมภาษณ์แบบต่าง ๆ อาทิ การสัมภาษณ์เชิงลึก การสัมภาษณ์แบบเป็นกลุ่มและการสนทนากลุ่ม ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตวัตถุ สิ่งของ สถานการณ์ จากการเข้าร่วมกิจกรรมหรือการเข้าร่วมเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งการเข้าร่วมและการสังเกต การเก็บรวบรวม แต่ละประเภทจำเป็นต้องใช้เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลที่แตกต่างกันไปตามลักษณะของข้อมูล เช่น แนวคำถามการสัมภาษณ์เชิงลึกหรือแบบบันทึกการสังเกตหรือการเข้าร่วมกิจกรรมหรือสถานการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งจากที่กล่าวข้างต้น เนื่องจากข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกเป็นข้อมูลหลักที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ในบทความนี้จึงได้นำเสนอกระบวนการและขั้นตอนในการสร้างแนวการสัมภาษณ์เชิงลึก รวมทั้งการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือ ซึ่งมีวิธีการที่แตกต่างไปจากเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเชิงปริมาณที่ใช้แบบสอบถามแบบปลายปิดที่กำหนดคำตอบตายตัวไว้ล่วงหน้าเพื่อให้ผู้ตอบเลือกตอบ ในขณะที่แนวคำถามการสัมภาษณ์ใช้คำถามแบบปลายเปิดเพื่อให้ผู้ร่วมสนทนาสามารถตอบคำถามได้ตามความเป็นจริงตรงตามความต้องการของตน เป็นต้น ซึ่งในการสร้างแนวการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้วิจัยสามารถดำเนินการตามหลักการและวิธีการของการวิจัยเชิงคุณภาพที่ได้นำเสนอในบทความ สิ่งสำคัญคือการการตรวจสอบและควบคุมคุณภาพของแนวการสัมภาษณ์ เพื่อให้ได้แนวการสัมภาษณ์เชิงลึกที่เป็นเครื่องมือในการดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพได้อย่างเหมาะสม