คุณภาพข้อสอบระดับชาติ (โอเน็ต) และแนวทางการพัฒนาคุณภาพการทดสอบ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์คุณภาพข้อสอบระดับชาติขั้นพื้นฐานวิชาภาษาไทย สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ภาษาอังกฤษ คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ระหว่างปีการศึกษา 2554 ถึงปีการศึกษา 2558 และ 2) จัดทำแนวทางการพัฒนาคุณภาพข้อสอบ ข้อมูลที่ใช้คือ ผลการตอบข้อสอบโอเน็ตของนักเรียนชั้นประถม ศึกษาปีที่ 6 มัธยมศึกษาปีที่ 3 และมัธยมศึกษาปีที่ 6 การวิเคราะห์ข้อมูล การวิเคราะห์คุณภาพข้อสอบแบ่งออก เป็นการวิเคราะห์ด้วยแนวคิดการทดสอบแบบดั้งเดิม และการวิเคราะห์ด้วยทฤษฎีการตอบข้อสอบ ส่วนการจัดทำ แนวทางการพัฒนาคุณภาพการทดสอบดำเนินการโดยวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการวิเคราะห์ข้อสอบด้วยโมเดลการวัดแบบดั้งเดิมและการวิเคราะห์ด้วยโมเดล การตอบข้อสอบ ข้อสอบโอเน็ตส่วนมากมีค่าสถิติผ่านเกณฑ์ทั้งด้านค่าความยาก อำนาจจำแนก ผ่านเกณฑ์ โดยเฉพาะค่าการเดาจากการวิเคราะห์ดวยโมเดลการตอบข้อสอบนั้นมีค่าค่อนข้างต่ำ ส่วนค่าความเที่ยงนั้นส่วน ใหญ่อยู่ระหว่าง 0.6-0.8 ซึ่งถือว่า อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ แต่บางปีมีค่าความเที่ยงตํ่า เช่น ปี 2557 วิชาภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีความเที่ยงเท่ากับ .51 ส่วนระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีค่าความเที่ยง .37 ซึ่งเป็น แบบทดสอบที่มีจำนวนข้อน้อย ดังนั้น จึงอาจสรุปได้ว่า ข้อสอบโอเน็ตเป็นข้อสอบที่ค่อนข้างมีคุณภาพ สำหรับ แนวทางการพัฒนาการทดสอบให้มีคุณภาพดีขึ้นนั้นควรเพิ่มจำนวนข้อให้มากขึ้น และ 2) ในการจัดทำแนวทาง การพัฒนาคุณภาพข้อสอบควรกำหนดโครงสร้างข้อสอบให้ครอบคลุมมาตรฐานหลักสูตร และพัฒนาข้อสอบ ให้สอดคล้องกับโครงสร้างข้อสอบที่กำหนดขึ้น ควรพัฒนาแบบทดสอบแต่ละปีให้เป็นแบบทดสอบคู่ขนาน ก่อนการนำข้อสอบไปใช้ควรมีการตรวจสอบว่า ข้อสอบวัดได้ตรงตามมาตรฐานหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน โดยนำวิธีการตรวจสอบการวัดความสอดคล้องกับมาตรฐานมาใช้ และควรมีการปรับเทียบคะแนน