ภูมิปัญญาการทำเครื่องปั้นดินเผาจาก เตาหลังเต่าของชาวมอญเกาะเกร็ด

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ภูมิปัญญาการสร้างเตาหลังเต่าของชาวมอญเกาะเกร็ด และ 2) ศึกษาลักษณะของเครื่องปั้นดินเผาที่ได้จากเตาหลังเต่า โดยมีวิธีการศึกษาทั้งการรวบรวมข้อมูลเอกสารจาก แหล่งทุติยภูมิต่าง ๆ และการรวบรวมข้อมูลภาคสนามที่ได้จากการลงพื้นที่ โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากผู้ที่มีประสบการณ์ในการทำเครื่องปั้นดินเผา และผู้สืบทอดการผลิตเครื่องปั้นดินเผา ผลการศึกษาพบว่า 1) เครื่องปั้นดินเผาจากเกาะเกร็ดล้วนผ่านการเผาจากเตาแบบเดิมที่มีชื่อว่า เตาหลัง เต่า ก่อสร้างด้วยอิฐมอญขนาดใหญ่ที่เผาสุกแล้วนำมาก่อขึ้นเป็นตัวเตา โดยวิธีการทำเตาหลังเต่ามีทั้งหมด 5 ขั้นตอน คือ (1) การก่อเตา (2) การทำพื้นเตา (3) การก่อผนังเตา (4) การก่อหลังเตา (5) การก่อปล่อง เตา และ 2) ลักษณะของเครื่องปั้นดินเผาที่ได้จากเตาหลังเต่า มีทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ประกอบด้วย โอ่ง อ่าง และอ่างกะเทิน ลักษณะของเครื่องปั้นดินเผาจะมีสีส้มอ่อนเนื้อดินไม่เคลือบ สามารถกักเก็บความเย็น ได้ ทั้งนี้ เครื่องปั้นดินเผาจากเตาหลังเต่ามีการนำมาใช้ในชีวิตประจำวันและตกทอดเป็นมรดกมาจนปัจจุบัน