ปัจจัยด้านความรู้และความเข้าใจที่ส่งผลต่อการตระหนักรู้และการยอมรับในการจัดการน้ำเสียในชุมชน ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย The Knowledge and Understanding Affecting Awareness and Acceptance on Community Wastewater Management in Mueang District, Chiang Rai Province

Abstract

                การศึกษาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัยด้านความรู้ความเข้าใจที่ส่งผลต่อการตระหนักรู้ และการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย เพื่อศึกษาปัจจัยด้านการตระหนักรู้ที่ส่งผลต่อการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย และเพื่อศึกษาสภาพปัญหา และการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย โดยมีการเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการทำการสัมภาษณ์กลุ่ม โดยกลุ่มตัวอย่างคือ ประชาชนและผู้นำชุมชนกลุ่มละ 5 คน จำนวน 3 กลุ่ม และการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มประชาชนที่อาศัยอยู่ในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย โดยมีกลุ่มตัวอย่างจำนวน 400 คน  ซึ่งสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และในส่วนการทดสอบสมมติฐานนั้นใช้การพิสูจน์โดยการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ และวิเคราะห์สมการเส้นทาง ผลการวิจัย พบว่า ความรู้และความเข้าใจในการจัดการน้ำเสียในชุมชนส่งผลต่อการตระหนักรู้ด้านการจัดการน้ำเสียในชุมชน โดยความรู้และความเข้าใจในการจัดการน้ำเสียในชุมชนส่งผลต่อการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนอีกด้วย และการตระหนักรู้ด้านการจัดการน้ำเสียในชุมชนส่งผลต่อการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชน ซึ่งทั้ง 3 ตัวแปร คือความรู้ความเข้าใจ การตระหนักรู้ และการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนมีความสัมพันธ์ที่เชื่อมโยงกัน ณ ระดับนัยสำคัญ 0.05 สำหรับปัญหาและอุปสรรคจากการสัมภาษณ์กลุ่ม พบว่า ปัญหาที่ทำให้การจัดการน้ำเสียยังไม่เกิดเป็นรูปธรรม เนื่องจากประชาชนขาดความรู้ความเข้าใจถึงข้อเสียของการเกิดน้ำเสีย และประโยชน์ของการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้หากประชาชนในชุมชนมีความรู้ความเข้าใจ และตระหนักรู้จะก่อให้เกิดการยอมรับในการนำระบบการจัดการน้ำเสียมาใช้ในชุมชนอย่างยั่งยืน ดังนั้น ในการจัดการน้ำเสียในชุมชนจึงต้องนำทั้ง 3 ปัจจัยมาเป็นองค์ประกอบสำคัญในการขับเคลื่อนเพื่อนำมาใช้กับการจัดการน้ำเสียในชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม และก่อให้เกิดการทำงานที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุด

               The objectives of this study were to examine the knowledge and understanding factor affecting awareness and acceptance on community wastewater management in Mueang district, Chiang Rai province, to investigate the awareness factor affecting awareness and acceptance on community wastewater management in Mueang district, Chiang Rai province, and to survey problems and acceptability on community wastewater management in Mueang district, Chiang Rai province. The qualitative data involved group interview with villagers and community leaders from 3 groups and each group comprised 5 persons. The quantitative data involved questionnaire distribution with 400 residents in Mueang district, Chiang Rai province. The data was analyzed for frequency, percentage, mean, and standard deviation while multiple regression and path analysis were calculated for hypothesis testing. The results showed that knowledge and understanding on community wastewater management affected the awareness and acceptance on community wastewater management. The 3 factors i.e. knowledge and understanding, awareness, and acceptance on community wastewater management implementation showed significant relationship at the confidence level of .05. The problems and obstacles revealed by the group interview indicated that the community wastewater management was not yet materialized due to villagers lacking knowledge and understanding on wastewater pollution; however, the awareness on wastewater pollution would lead to acceptance in sustainable wastewater management implementation. Therefore, those 3 factors were crucial for mobilizing the success and effectiveness in community wastewater management.