คุณธรรมจำเป็นสำหรับโรงเรียนชายขอบทางภาคเหนือ The Moral in the Marginalized Schools Along the Northern Borders
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
คุณธรรมเป็นสภาพคุณงามความดีทางความประพฤติและจิตใจ คุณลักษณะนิสัยหรือหลักของการควบคุมพฤติกรรมของบุคคล โดยสอดคล้องกับมโนธรรมที่ตนยึดถือตามมาตรฐานทางสังคม เกี่ยวข้องกับการกระทำที่ตระหนักรู้และเหมาะสมกับหลักศีลธรรมที่ถูกต้องดีงาม ซึ่งได้รับการสั่งสมหรือปฏิบัติตามกันมารวมทั้งเป็นสิ่งที่ผู้อื่นและสังคมยอมรับได้ การสร้างความตระหนักและปลูกฝังจิตสำนึกเกี่ยวกับคุณธรรมให้กับผู้เรียน
ในโรงเรียนจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะโรงเรียนชายขอบทางภาคเหนือ ซึ่งมีสภาพนักเรียนที่มีความเสี่ยงและเปราะบางมากกว่าโรงเรียนทั่วไป เนื่องจากความแตกต่างของสภาพแวดล้อมและบริบทของแต่ละพื้นที่
ความแตกต่างทั้งทางด้านชาติพันธุ์ ภาษา เศรษฐกิจ สังคม ศาสนาและประเพณีวัฒนธรรม ซึ่งล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อคุณธรรมของผู้เรียน บทความวิชาการนี้จึงนำเสนอคุณธรรมจำเป็นสำหรับโรงเรียนชายขอบทางภาคเหนือของประเทศไทยเพื่อเป็นแนวทางการพัฒนาคุณธรรมและพัฒนานักเรียนให้เป็นพลเมืองที่ดีของสังคมต่อไป
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). แนวทางการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ: คุรุสภาลาดพร้าว.
_______. (2551). แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ.2545-2559). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.
_______. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
เกษม วัฒนชัย. (2557). โรงเรียนคุณธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 2). นนทบุรี: ธนรัช.
จินดารัตน์ โพธิ์นอก. (2561, 13 มิถุนายน). โรงเรียนชายขอบ. เดลินิวส์, น. 25.
เจือจันทร์ จงสถิตอยู่, และรุ่งเรือง สุขาภิรมย์. (2550). รายงานการสังเคราะห์งานวิจัยคุณลักษณะและกระบวนการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมของประเทศต่าง ๆ. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิก.
ชําเลือง วุฒิจันทร์. (2544). การจัดกิจกรรมในโรงเรียนเพื่อให้นักเรียนนักศึกษาได้พัฒนาพฤติกรรมอุปนิสัย บุคลิกภาพ และคุณธรรมในจิตใจ. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.
ธงชัย สมบูรณ์. (2558). การศึกษาไทย ลมหายใจของคนชายขอบ. สืบค้นเมื่อ 12 มกราคม 2563, จาก http://www.edu.ru.ac.th/images/edu_pdf/education-2558.pdf
นารี น้อยจินดา. (พฤศจิกายน 2555 – เมษายน 2556). คุณธรรมจริยธรรมในสังคมไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต, 7(2), 54-62.
นิตยา โปธาวงค์. (2552). เพื่อชีวิต…ความหวัง โรงเรียนชายขอบ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ร่วมกับสถาบันเสริมสร้างการเรียนรู้เพื่อชุมชนเป็นสุข.
บุญเลื่อน แสงอรุณ, ภาคิน ธราธรศิริ, สุชาติ ลี้ตระกูล, และพูลชัย ยาวิราช. (2558, กรกฎาคม-กันยายน). สภาพปัญหาและแนวทางการบริหารจัดการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในสังคมพหุวัฒนธรรมตามแนวตะเข็บชายแดนภาคเหนือตอนบน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 9(3), 66-77.
พระเทวินทร์ เทวินโท. (2544). พุทธจริยศาสตร์. นนทบุรี: สหมิตรพริ้นติ้ง.
พระมหาจู่ล้อม ชูเลื่อน. (2546). ความกล้าหาญทางจริยธรรมในการบำเพ็ญบารมีของพระโพธิสัตว์ในทศชาติชาดก. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (วิชาจริยศาสตร์ศึกษา). มหาวิทยาลัยมหิดล, นครปฐม.
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542. (2542, 14 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 116 ตอนที่ 74ก, น. 1-41.
พระเรืองฤทธิ์ คิดข้างบน. (2558, พฤษภาคม-สิงหาคม). คุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น กรณีศึกษาโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชียงราย เขต 3 ในเขตอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย. บัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 8(17), 191-198.
พลพัทธชัย งามแสง เจริญวิชญ์ สมพงษ์ธรรม และพฤทธิ์ ศิริบรรณพิทักษ์. (2559, มกราคม - มิถุนายน). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารเพื่อเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการศึกษาของโรงเรียนชายขอบ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่, 17(1), 33-46.
มูลนิธิยุวสถิรคุณ และศูนย์คุณธรรม. (2557). วิจัยและพัฒนากระบวนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมจริยธรรมในโครงการกองทุนการศึกษา รุ่นที่ 1. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
ยนต์ ชุ่มจิต. (2558). ความเป็นครู (Self actualization for teacher). (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
รุ่งรัชดาพร เวหะชาติ. (2560). คุณธรรม จริยธรรมสำหรับผู้บริหารมืออาชีพ. สงขลา: นำศิลป์โฆษณา.
ศูนย์คุณธรรม. (2561). โครงการสำรวจสถานการณ์คุณธรรม จริยธรรมของสังคมไทย ปี 2561. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
ศูนย์คุณธรรม (องค์กรมหาชน). (2557). เอกสารชุดความรู้ “การส่งเสริมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของประเทศในกลุ่มอาเซียน”. นนทบุรี: บริษัท อินฟินิท โกลบอลเทรด จำกัด.
ศูนย์คุณธรรม (องค์กรมหาชน). (2562). 10 ปรากฏการณ์ คุณธรรม จริยธรรม ในสังคมไทย มกราคม – มิถุนายน 2562. กรุงเทพมหานคร: บริษัท 1924 สตูดิโอ จำกัด.
ศูนย์โรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวสถิรคุณ. (2560). บนเส้นทางสร้างคนดี. กรุงเทพฯ: สหมิตร.
สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล. (2552). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ คุณลักษณะและกระบวนการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
สุขุมาล เกษมสุข. (2548). การปลูกฝังจริยธรรมแก่เด็ก. กรุงเทพฯ: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สุทธิวรรณ ตันติรจนาวงศ์ และศศิกาญจน์ ทวิสุวรรณ. (2552). การส่งเสริมคุณธรรมที่มีประสิทธิภาพ :กรณีศึกษากลุ่มเด็ก/เยาวชนและข้าราชการภาครัฐ. รายงานการวิจัย กรมการศาสนากระทรวงวัฒนธรรม.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2552). การพัฒนาการศึกษาในพื้นที่ภูเขาสูงและทุรกันดาร. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2546). เรียนรู้ตามรอยพระยุคลบาท. กรุงเทพฯ: อรุณการพิมพ์.
สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. (2551). สื่อ : บทบาทและความสำคัญต่อการเผยแพร่งานวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2560). แผนพัฒนาการศึกษาพื้นที่ชายแดน (พ.ศ.2560-2564) ของกระทรวงศึกษาธิการ. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2561, 13 มิถุนายน). โรงเรียนชายขอบ. เดลินิวส์, น. 25.
สำนักงานศึกษาธิการภาค 16. (2561). ยุทธศาสตร์พัฒนาการศึกษา กลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 2 ในพื้นที่รับผิดชอบของสำนักงานศึกษาธิการภาค 16 เชียงราย น่าน พะเยา และแพร่. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
สำนักงานศึกษาธิการภาค 17. (2561). แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาการศึกษา พ.ศ.2562-2565 ภาค 17. กรุงเทพฯ: ผู้แต่ง.
สำนักบริหารยุทธศาสตร์และบูรณาการที่ 1. (2554). แผนปฏิบัติราชการศึกษา ประจำปีงบประมาณ 2554 กลุ่มจังหวัดที่ 12 (ภาคเหนือตอนบน 2). เชียงใหม่: ผู้แต่ง.
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). แนวทางการบริหารจัดการหลักสูตร ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
Covey, S. (2004). The seven habits of highly effective people. New York: Franklin Covey.
Kant, I. (2008). On the metaphysics of morals and ethics. Translated by Thomas Kingsmill Abbott. Virginia: Wilder Publications.
Porter, F.B. (1980). The Good life: Alternative in ethnics. (h.p.): Macmillan.
