กลยุทธ์การบริหารโรงเรียนในพื้นที่สูงและทุรกันดาร School Management Strategies of Remote Highland Areas
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อม ความต้องการและแนวทางการบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร 2) เพื่อสร้างกลยุทธ์การบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร 3)เพื่อประเมินกลยุทธ์การบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน จำนวน 383 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
- สภาพแวดล้อมการบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร จุดแข็งคือจัดโครงสร้างการบริหารงานโรงเรียนที่ชัดเจน จุดอ่อนคือครูมีภาระงานมากทั้งงานสอนและงานสนับสนุน โอกาสคือหน่วยงานภายนอกส่งเสริมและสนับสนุนโดยการนำเทคโนโลยีดิจิทัลสมัยใหม่มาใช้ในการจัดการศึกษา อุปสรรคคือนักเรียนส่วนใหญ่เป็นกลุ่มชาติพันธ์ที่มีความเชื่อและค่านิยมที่แตกต่างกัน ความต้องการการบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดารด้านบุคลากรมีความต้องการมากที่สุด และแนวทางการบริหารโรงเรียนบนพื้นที่ภูเขาสูงและทุรกันดาร 1) ปรับโครงสร้างหลักสูตรให้สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษา 2) ใช้สื่อเทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการเรียนการสอน 3) สร้างภาคีเครือข่ายการมีส่วนร่วมพัฒนาการศึกษา 4) เพิ่มค่าครองชีพ ค่าตอบแทนให้กับบุคลากร
- กลยุทธ์การบริหารโรงเรียนบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร มีทั้งหมด 4 กลยุทธ์หลัก 16 กลยุทธ์ย่อย 59 มาตรการ และ 46 ตัวชี้วัด กลยุทธ์หลักประกอบด้วย 1) สร้างโอกาสทางการศึกษา 2)ปรับปรุงคุณภาพการศึกษาในการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 3) ปรับปรุงระบบการบริหารงานบุคลากร และ 4) เร่งพัฒนาประสิทธิภาพระบบการบริหารโดยใช้บริบทเชิงพื้นที่เป็นฐาน โดยกลยุทธ์มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
- ผลการประเมินกลยุทธ์มีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก และความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับมากที่สุด
คำสำคัญ: กลยุทธ์การบริหารโรงเรียน, พื้นที่สูงและทุรกันดาร
* บทความวิจัยหลักสูตรการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา, 2564
1 นิสิตระดับปริญญาเอก หลักสูตรการศึกษาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยพะเยา, E-mail: khawnjahotmial.com
2 รองศาสตราจารย์, วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา
3 รองยศาสตราจารย์, วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร
4 ผู้ช่วยศาสตราจารย์, วิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร
School Management Strategies of Remote Highland Areas*
Chongkol Kaewko1*, Sombat Noparak 1, Chalong Chatrupachewin1 Ruksit Suttipong1
Abstract
The objective of this research was to study the environment, need, and guidelines for school management of remote highland areas. 2) to establish a strategies for the school management strategies of remote highland areas 3) The evaluation of the school management strategies of remote highland areasThe samples used in the research were 383 school administrators and teachers. The research instruments were questionnaires and interviews. The SPSS for Windows package was used to measure data analysis. The statistics used consisted of percentage, mean, and standard deviation and content analysis. The results revealed that;
- The environment of the school management of remote highlands areas found that the strength was the precise structure of school management. The weakness is that teachers had heavy workloads, both teaching and supporting affairs. Opportunities were external organizations to promote and support by applying modern digital technology in educational management. The obstacles were that most students were ethnic groups with different beliefs and values. The need of school management of remote highlands areas found that that the aspect with the highest need was personnel. And guidelines of school management of remote highlands areas found that 1) adjust the curriculum structures to be in line with the context of educational institutions 2) adopting information technology media in teaching and learning management 3) building a network of partners for participation in educational development. 4) increasing the living expenses, compensation for personnel
2.The school management strategies of remote highland areas consists of 4 strategies, 16 sub-strategies, 59 measures and 46 indicators. The strategies consist of 1) creating educational opportunities. 2) Improve the quality of education in improving the quality of life according to the philosophy of sufficiency economy. 3) improve the personnel management system and 4) accelerate the development of efficiency of the management system based on the spatial context, which is the most propriety level.
- The evaluation of the feasibility of strategies which was at a high level and utility of strategies
which was the most level.
Keywords: School Management Strategies, Remote Highland Areas
* Research Article from Thesis for the Ph.D. Student Program in Educational Administration University of Phayao
1 Ph.D. Student Program in Educational Administration University of Phayao, E-mail: woraprach18@gmial.com
2 Associate Professor School of Education, University of Phayao.
3 Associate Professor Faculty of Education, Naresuan University.
4 Assistant Professor Faculty of Education, Naresuan University.
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ถิ่นทุรกันดาร สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 (ฉบับที่ 2) และที่แก้ไข
เพิ่มเติมพุทธศักราช 2545. กรุงเทพฯ : บริษัทสยามสปอรต์ ซินดิเค จำกัด
โครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. (2559). สำนักงาน . บทสรุปแผนพัฒนาเด็ก
และเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร. ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2550 – 2559
มนต์นภัส มโนการณ์ . (2560 ). การสังเคราะห์การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานบนพื้นที่สูงและทุรกันดาร.
วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ :ปีที่ 18 ฉบับที่ 1
เดือนมกราคม – มิถุนายน 2560
มานิตย์ แก้วกันธะ. (2558). การบริหารสถานศึกษาบนพื้นที่สูงที่มีนักเรียนหลายชนเผ่าเรียนรวมกัน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาจังหวัดเชียงราย. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น : ปีที่ 9 ฉบับที่ 2 ประจำเดือน เมษายน - มิถุนายน 2558
วิภาดา คุปตานนท์. (2551). การจัดการและพฤติกรรมองค์การ: เทคนิคการจัดการใหม่. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรังสิต.
สุพานี สฤษฎ์วานิช. (2547). การบริหารเชิงกลยุทธ์ แนวคิดและทฤษฎี. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สยาม เรืองสุกใสย์. (2560). “วิธีปฏิบัติที่ดี”พื้นที่สูงโมเดลกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาสำหรับนักเรียน
ด้อยโอกาสบนพื้นที่สูง โรงเรียนล่องแพวิทยา. สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
แม่ฮ่องสอนเขต2
Bateman, T. S. and Snell, S. A. (1999). Management: Building competitive advantage
(4th ed.). Burr Ridge, IL: Irwin/McGraw-Hill.
Farrell, J.B. (1994). Social Equality and Educational Expansion in Developing Nations. The International Encyclopedia od Education. 2(9),75.