แบบทดสอบวินิจฉัยสามลำดับขั้นเพื่อระบุมโนมติที่คลาดเคลื่อน เรื่องสมดุลเคมี Three Tier Diagnostic Test for Identifying Students’ Misconception in a Chemical Equilibrium Topic
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
มโนมติที่คลาดเคลื่อนทางวิทยาศาสตร์ คือ ความเข้าใจต่อข้อเท็จจริงหรือหลักการทางวิทยาศาสตร์ที่แตกต่างไปจากมโนมติที่นักวิทยาศาสตร์นั้นยอมรับ ซึ่งมโนมติที่คลาดเคลื่อนนี้เป็นอุปสรรคสำคัญในการเรียนรู้ของผู้เรียน ดังนั้นผู้สอนจะต้องทราบมโนมติที่คลาดเคลื่อนของผู้เรียนก่อนที่จะวางแผนการจัดการเรียนรู้เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในการศึกษามโนมติที่คลาดเคลื่อนที่ผ่านมามักใช้แบบทดสอบมโนมติสองลำดับขั้น อย่างไรก็ตามจากงานวิจัยพบว่าแบบทดสอบวินิจฉัยสองลำดับขั้นไม่สามารถจำแนกกลุ่มมโนมติที่คลาดเคลื่อนกับการขาดมโนมติและมโนมติทางวิทยาศาสตร์กับคำตอบที่ถูกจากการเดาได้ ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงพัฒนาแบบทดสอบมโนมติสามลำดับขั้นเรื่องสมดุลเคมี เพื่อจำแนกผู้เรียนระหว่างกลุ่มดังกล่าว
จากการวิจัยได้ข้อสรุปว่า การพัฒนาแบบทดสอบวินิจฉัยมโนมติสามลำดับขั้น มีขั้นตอนและผลดังนี้ 1) ระบุเนื้อหา แนวคิดเชิงประพจน์ และสร้างแผนผังมโนมติ จากนั้นตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ ได้แนวคิดเชิงประพจน์จำนวน 14 แนวคิด 2) สำรวจเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อหามโนมติคลาดเคลื่อนที่มักพบในเรื่องสมดุลเคมี จากการศึกษาพบมโนมติที่คลาดเคลื่อนทั้งหมด 16 มโนมติ 3) พัฒนาแบบทดสอบมโนมติสามลำดับขั้น โดยส่วนที่ 1 เป็นตัวเลือกคำตอบจำนวน 4 ตัวเลือก ส่วนที่ 2 เป็นการให้เหตุผลของคำตอบโดยการเขียนคำตอบ และส่วนที่ 3 เป็นตัวเลือกแสดงความมั่นใจในคำตอบ 4) เก็บข้อมูลแบบทดสอบกับผู้เรียนที่ผ่านการเรียนเรื่องสมดุลเคมีมาแล้ว 56 คน และสัมภาษณ์ผู้เรียนเพิ่มเติม 3 กลุ่ม ที่มีระดับมโนมติที่ต่างกัน กลุ่มละ 3 คน เพื่อวิเคราะห์มโนมติคลาดเคลื่อน 5) สร้างตัวเลือกในส่วนการให้เหตุผล 5 ตัวเลือก ทำให้ได้แบบทดสอบวินิจฉัยสามลำดับขั้น เรื่องสมดุลเคมี ที่เป็นแบบเลือกตอบทั้งสามลำดับ 6) ประเมินแบบทดสอบรายข้อโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน พบว่า ทุกข้อมีค่า IOC ตั้งแต่ 0.67 - 1.00 ซึ่งอยู่ในระดับที่ใช้ได้ทุกข้อ 7) เก็บข้อมูลแบบทดสอบกับผู้เรียนจำนวน 120 คนที่ผ่านการเรียนเรื่องสมดุลเคมีมาแล้ว วิเคราะห์คุณภาพของแบบทดสอบ พบว่าแบบทดสอบสามารถวิเคราะห์จำแนกกลุ่มมโนมติระหว่างมโนมติที่คลาดเคลื่อนกับการขาดมโนมติและมโนมติทางวิทยาศาสตร์กับคำตอบที่ถูกจากการเดาได้ ซึ่งแบบทดสอบแต่ละข้อมีค่าความยากง่ายอยู่ในช่วง 0.16–0.65 ค่าอำนาจจำแนกอยู่ในช่วง 0.15-0.47 และมีค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบทั้งฉบับโดยใช้สูตร KR-20 ของคูเดอร์ริชาร์ดสัน เท่ากับ 0.701
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ฉันทนาพร แสงสุทธิเศรษฐ์. (2562). การพัฒนาแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง พันธะไอออนิก ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับแผนผังแนวคิด. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 14(3), 107-120.
ชัยยันต์ ศรีเชียงหา. (2554). การพัฒนาแนวคิดเรื่องสมดุลเคมีและเจตคติต่อวิชาเคมีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ด้วยกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐาน. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต (สาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
เชษฐา ปัทมสีแก้ว. (2561). การพัฒนาระบบการวินิจฉัยข้อบกพร่องทางการเรียนคณิตศาสตร์เรื่อง สมการของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 13(38), 105-118.
เซียดฟ้า แซ่ฉิน. (2536). การสร้างแบบทดสอบวินิจฉัยจุดบกพร่องในการเรียนวิชาเคมีเรื่องปริมาณสารสัมพันธ์ 1 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ (การวัดผลการศึกษา). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพฯ.
ทัชยา อุดมรักษ์. (2557). ผลการจัดการเรียนการสอนตามแนวคิดวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสังคมที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ และความสามารถในการแก้ปัญหาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 9(26), 139-152.
ปราณี หลำเบ็ญสะ. (2559). หลักการวัดและประเมินผลการศึกษา. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 5-29.
มนัสสิริ อินทร์สวาท. (2559). การเปรียบเทียบคุณภาพของแบบสอบวินิจฉัยแบบสามระดับสำหรับมโนทัศน์ที่คลาดเคลื่อนทาง คณิตศาสตร์ที่ใช้ระดับความมั่นใจที่แตกต่างกัน. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 12(3), 409-424.
เยาวเรศ ใจเย็น, และ นฤมล ยุตาคม. (2550). แนวคิดเรื่องสมดลุเคมี ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 13(4), 541-553.
วิทยา ภาชื่น. (2553). การศึกษาผลการจัดการเรียนรู้โดยใช้การเปรียบเทียบเพื่อส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงมโนมติเรื่องสมดุลเคมีของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตร์มหาบัณฑิต (สาขาวิทยาศาสตร์ศึกษา). มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2546). การจัดสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สุพรรษา หอมฤทธิ์. (2559). การพัฒนาแบบทดสอบวินิจฉัยสี่ลำดับขั้นเพื่อศึกษาแนวคิดที่คลาดเคลื่อนและการขาดความรู้เรื่อง แรงและกฏการเคลื่อนที่ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วิทยานิพนธ์ (สาขาวิทยาศาสตรศึกษา). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพฯ.
อัจฉรีรัตน์ ศิริ. (2558). การสำรวจมโนมติทางวิทยาศาสตร์ เรื่อง สารโคเวเลนต์และไอออนิกโดยใช้เทคนิคแบ่งกลุ่มผลสัมฤทธิ์ร่วมกับบัตรแสดงพันธะเคมี. วารสารหน่วยวิจัยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อการเรียนรู้, 6(2), 198-208.
Caleon, I., & Imelda, S. (2009). Do Students Know What They Know and What They Don’t Know ? Using a Four–Tier Diagnostic Test to Assess the Nature of Students’ Alternative Conceptions. Research science education, 2010(40), 313-337.
Deniz, G. & Etna, G. (2015). Development of Three-Tier Heat, Temperature and Internal Energy Diagnostic Test, Research in Science & Technological Education, 33(2), 197-217.
Kurniawa, Y. (2018). Investigation of The Misconception in Newton II. Jurnal Pena Sains, 5(1), 11-18.
Prodjosantoso, A. K. (2019). The Misconception Diagnosis on Ionic and Covalent Bonds Concepts with Three Tier Diagnostic Test. International Journal of Instruction, 12(1), 1477-1488.
Sulistri E. (2017). Using Three-tier Test to Identify The Quantity of Student That Having Misconception on Newton’s Laws of Motion Concept. Jurnal Ilmu Pendidikan Fisika, 2(1), 4-6.
Treagust, D. E., & Garnett, P. J. (1992). Conceptual Difficulties Experienced by Senior High School Students of Electrochemistry: Electric Circuits (Galvanic) and Electrolytic Cell. Journal of Research in Science Teaching, 29(10), 1079-1099.
