กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 Leadership Development Strategy of School Administrators in the 21st Century

Main Article Content

วรปรัชญ์ หลวงโย Woraprach Luangyo
สันติ บูรณะชาติ Santi Buranachat
โสภา อำนวยรัตน์ Sopa Umnueyrat
น้ำฝน กันมา Namfon Gunma

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพบริบทและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 2) สร้างกลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21  กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 129 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามสภาพบริบทและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์สภาพบริบทโดยการวิเคราะห์ SWOT Analysis วิเคราะห์แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา โดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) กำหนดกลยุทธ์โดยใช้ SWOT Matrix และตรวจสอบความเหมาะสมของกลยุทธ์ โดยการสนทนากลุ่มกับผู้ทรงคุณวุฒิ 9 ท่าน


ผลการวิจัย พบว่า


  1. สภาพบริบทและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 พบว่า ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด  เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านคุณธรรมจริยธรรม มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา ได้แก่ ด้านทักษะความร่วมมือ ด้านเทคโนโลยีและการสื่อสาร  ด้านความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และด้านวิสัยทัศน์ ตามลำดับ สภาพบริบทการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา พบว่า จุดแข็ง คือ ผู้บริหารสถานศึกษามีความรู้และทักษะในการใช้เทคโนโลยี จุดอ่อน คือ ผู้บริหารขาดความรู้และทักษะในการใช้ภาษาอังกฤษ โอกาส คือ ชุมชนและผู้นำท้องถิ่นเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา อุปสรรค คือ การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางนโยบายอยู่เสมอ แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา คือ ผู้บริหารสถานศึกษาใช้เทคโนโลยีและพัฒนานวัตกรรมเพื่อการบริหารจัดการ ร่วมมือกับชุมชนในการพัฒนาโรงเรียน และปฏิบัติตนเป็นผู้บริหารสถานศึกษาที่ดี

  2. กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 ประกอบด้วย 5 กลยุทธ์หลัก 11 กลยุทธ์ย่อย 59 มาตรการ 51 ตัวชี้วัด โดยมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
Woraprach Luangyo ว. ห., Santi Buranachat ส. บ., Sopa Umnueyrat โ. อ., & Namfon Gunma น. ก. (2021). กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21: Leadership Development Strategy of School Administrators in the 21st Century. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 16(2), 59–72. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/JSSRA/article/view/250123
ประเภทบทความ
บทความวิทยานิพนธ์

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ เภกะนันทน์ และชญาพิมพ์ อุสาโห. (2556). กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารระดับกลางของโรงเรียนในเครือคณะภคินีเซนต์ปอล เดอ ชาร์ตร ในประเทศไทย. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอิสเทิร์นเอเชีย. (กรกฏาคม-ธันวาคม 2556) : 151-163.
ธนาคารกรุงเทพ. (2559). เส้นทางสู่โมเดลประเทศไทย 4.0. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2559, จาก http://www.bangkokbanksme.com/article/5992.
ธีระ รุญเจริญ. (2550). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษา ยุคปฏิรูปการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : แอล.ที.เพรส.
ธีระ รุญเจริญ. (2554). ความเป็นผู้บริหารมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพฯ: ข้าวฟ่าง.
ธีระ รุญเจริญ. (2555). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษา ยุคปฏิรูปการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : แอล.ที.เพรส.
ธงชัย สันติวงษ์. (2546). การบริหารสู่ศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ : ประชุมช่าง.
นิตย์ สัมมาพันธ์. (2546). ภาวะผู้นำ : พลังขับเคลื่อนองค์กรสู่ความเป็นเลิศ. กรุงเทพฯ: อินโนกราฟฟิค.
ประครอง บุญครอง. (2558). รูปแบบกลยุทธ์การ พัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์. (มกราคม-มิถุนายน 2558) : 14-22.
ประชาติธุรกิจ. (2559). ปรับ "ทักษะ-เรียนรู้" รับ Thailand Economy 4.0. สืบค้นเมื่อ 27 สิงหาคม 2559, จาก http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid =1468862379
ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม. (2547). ภาวะผู้นำของไทยในอนาคต ใน ประยงค์ คงเมือง, ผู้นำ. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มติชน.
รักเกียรติ หงษ์ทอง. (2559). ภาวะผู้นำ. เพชรบุรี : คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
วิจารณ์ พานิช. (2558). การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพฯ: เอส อาร์ พริ้นติ้ง.
วิชัย วงศ์ใหญ่. (2557). สี่เสาหลักของการศึกษา. สืบค้นเมื่อ 27 กรกฎาคม 2262 จาก www.curriculumandlearning.com /upload/สี่เสาหลักทางการศึกษา_1400078221.pdf..
วิจิตร ศรีสะอ้าน. วิจิตรชี้การศึกษาไทยขาดผู้นำ. สืบค้นเมื่อ 11 ธันวาคม 2561, จาก http://www.komchadluek.com/section/การศึกษา.
สกุณา อินอยู่. (2558). กลยุทธ์การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 1 และ 2. วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร. 17(1), 59-70.
สุกรีย์ อุดคนดี. (2555). ศึกษาภาวะผู้นำเชิงเปลี่ยนแปลงทางการศึกษาในทศวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต) มหาวิทยาลัยนเรศวร. พิษณุโลก.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). (ร่าง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ : ม.ป.ท.
สำนักงานนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2559). นโยบายงบประมาณปี 2560 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ : กระทวงศึกษาธิการ.
สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา. (2558). มาตรฐานวิชาชีพทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2553). รายงานสภาพปัญหาการจัดการเรียนการสอนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานด้านผู้เรียน. กรุงเทพฯ: วี.ที.ซี.คอมมิวนิเคชั่น.
อรรธิกา พังงา. (2556). “เส้นทางสู่การสร้างองค์กรนวัตกรรม.” สืบค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2559, จาก http://articles.citu.tu.ac.th/wp-ontent/uploads/2013/04/Research10new.pdf
Aumiller, E. (2009). Framework for 21st Century Learning. [online] : Avaliable from :
http.//www.21stcenturyskill,org [2009,December 19]
Partnership for 21st Century Skills. (2011). 21st Century Skills. Retrieved September 15, 2012, from http://www.p21.org
Watson. (2000). Watson, Samy Hanna. Leadership Requirements in the 21st Century: The Perceptions of Canadian Private Sector Leaders, Dissertation Abstracts International. 13 (1), 43-57. Retrieved January 15, 2013, from http://www.annbadillo.com/leadership/2013/01/