การฟื้นฟูอัตลักษณ์วัฒนธรรมอาหาร ของชุมชนต้นแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อนำไปสู่การท่องเที่ยวที่ยั่งยืน

Main Article Content

พงษ์ทอง เฮครอฟท์
สิรภัทร สิริบรรสพ

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสืบค้นเชิงลึกในเรื่อง 1) สืบค้นรายการและสูตรอาหารของพหุลักษณ์วัฒนธรรมอาหารของชุมชนต้นแม่น้ำเจ้าพระยาที่มีดั้งเดิม และ2) สร้างผลิตภัณฑ์อาหารที่เป็นสินค้าชุมชนที่มีความโดดเด่นและมีความเป็นอัตลักษณ์สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวให้มาเยือนหรือแวะเลือกซื้ออาหารท้องถิ่นของจังหวัด นครสวรรค์ ในเขตพื้นที่ของ 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมือง คนไทย คนญวน ชาวมุสลิม และคนไทยเชื้อสายจีน และคนลาวโซ่ง (ไทยทรงดำ) และชาวมอญ ในตำบลบ้านแก่ง ชาวมอญ ในอำเภอชุมแสงและอำเภอโกรกพระ มีประชากรผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 30 คน ซึ่งกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญประกอบด้วย ประชาชนในแต่ละชาติพันธุ์ นักวิชาการชุมชน ปราชญ์ชุมชนและผู้ประกอบการร้านอาหาร โดยใช้วิธีสุ่มแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่มและสัมภาษณ์เชิงลึก เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ และบันทึกภาคสนาม ตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า วิเคราะห์เนื้อหา เชื่อมโยงและตีความแล้วนำมาสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย


           ผลจากการดำเนินงานวิจัย พบว่า 1)จากการสืบค้นพบสูตรอาหารของพหุลักษณ์วัฒนธรรมอาหารของชุมชนต้นแม่น้ำเจ้าพระยาที่มีดั้งเดิมมากกว่า 20 รายการ อีกทั้งค้นพบวัตถุดิบเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่น ซึ่งยังคงอยู่ในรายการอาหารและสูตรอาหารของพหุลักษณ์วัฒนธรรมอาหารของชุมชนต้นแม่น้ำเจ้าพระยาดั้งเดิมจวบจนทุกวันนี้ อาทิ ทอดมันปลากราย/ปลาเกลือ (ชาวไทย), ลูกชิ้นปลา/ปลานึ่ง (ชาวจีน), ข้าวแช่/ขนมจีนน้ำยหยวกกล้วย (ชาวมอญ), ปลาร้าญวน/บัวลอยญวน (ชาวญวน), แกงมัสมั่นเนื้อ (ชาวมุสลิม), กบปิ้งโอ๋/ผักจุ๊บ (ชาวไทดำ) กล่าวได้ว่าวัตถุดิบที่เป็นเอกลักษณ์อาหารถิ่น คือ ปลากราย 2)เมื่อนำมาสร้างเป็นผลิตภัณฑ์อาหารที่เป็นสินค้าชุมชนต้นแบบปรากฏว่านักท่องเที่ยวให้ความนิยมกับ ปลาเกลือสมุนไพร ปลากรายยอ และเนื้อฝอยมุสลิม ตามลำดับ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เฮครอฟท์ พ., & สิริบรรสพ ส. (2024). การฟื้นฟูอัตลักษณ์วัฒนธรรมอาหาร ของชุมชนต้นแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อนำไปสู่การท่องเที่ยวที่ยั่งยืน. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 19(1), 81–94. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/JSSRA/article/view/267930
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Anakepulsuk, B. (2017). Food on the Move. Tourism Review Magazine, 3(1), 8-19.

Babbie, E. (2015). Basic Research of Social Research. (7th ed.). Boston: Cengage Learning, 390-420.

Danhi, R. (2003). What Is Your Country’s Culinary Identity?. Culinology Currents, Winter, 4-5.

Kongpim, N. (2020). Study of Cultural Identity for Bankraw Community of Ranod District Songkra Province to Conduct Creative Tourism Route. Master thesis, M.Sc., Prince of Songkra University.

Nontapattamadul, K. (2011). Focus Group Study. Retrieved February, 12, 2022, from http://www.priv.nrct.go.th/ ewt_dl.php?nid=896

Pukdeeaksorn, P. (2012). Food Tourism Tourism Motivation Concepts and Theory. Songklanakarin Journal of Management Sciences, 29(2), 129-148.

Relph, E. (1996). Place. In I. Douglas, R. Huggett, & M. Robinson (Eds.), Companion Encyclopedia of Geography: The Environment and Humankind. Routledge, 909-910.

Saengthong, S (2015). Concepts for Researching the History and Culture of Chao Phraya River Communities. Nakhon Sawan: Art and Culture of Nakhon Sawan Rajabhahat University, 48-115.

Sirichotinisakorn, C. (2016). The Development of Creative Local Food Innovation for Tourism Products in Petchaburi And Prachuap Khiri Khan Provinces. Doctoral dissertation, Ph.D., Silpakorn University, 5-6.