The Effect of Mobile Phone Security Literacy Promotion Program on Self-Protective Behavior from Scam Calls of the Older People from Call Center Scammer : A Case Study of Older People in Nakhon Pathom Province.
Keywords:
Mobile Phone Security Literacy, Self-Protective Behavior, Scam CallsAbstract
The objectives of this study were 1) To examine the Self-Protective Behaviors against Scam Calls from Call Center Scammer and Mobile Phone Security Literacy among older people. 2) To compare the Self-Protective Behaviors against Scam Calls from Call Center Scammer among older people before and after participating in the intervention program. and 3) To compare the the Self-Protective Behaviors against Scam Calls from Call Center Scammer between the group of older people who participated in the program and those who did not. The participants consisted of older people who were can help ownself well, can use smartphone at good level, have recieved the phone from call center scammer at least 1 time. A Multi-stage Sampling method was used. Nakhon Pathom Province was selected as the study area. One district was randomly selected using Simple Random Sampling. Subsequently, two sub-districts were selected using stratified Random Assignment. Finally, Purposive Sampling was employed based on specific inclusion and exclusion criteria to recruit older people with similar characteristics into two groups: the intervention group and the control group, with 20 participants in each. Intervention group join activity in the promotion program, while control group did not join. The research instruments included 1) Mobile phone security literacy promotion program consistiong of 6 times 2) Self-protective behavior from scam calls scale and 3) Mobile phone security literacy scale. The statistical for research using Descriptive Statistics, Paired sample t - Test, and Independent sample t - Test. The results showed older people who joined the promotion program have an average of self-protective behavior and an average of mobile phone security literacy higher than older people who did not join the promotion program, at the 0.05 statistical significance. It can therefore be concluded that mobile phone security literacy promotion program is effective, can be used to enhance the ability of older people to protect themselves from scam calls from call center scammer.
References
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. (2568). รายงานข้อมูลจังหวัดนครปฐม. 3 หมอ. สืบค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2568. จาก https://3doctor.hss.moph.go.th/main/rp_ampur?region=5&prov=NzM=&provn=4LiZ4LiE4Lij4Li b4LiQ4Lih
กรุงเทพธุรกิจ. (2567). เตือนภัย ‘ผู้สูงอายุ’ เป้าหมาย ‘แก๊งคอลเซ็นเตอร์’ แนะ 6 หลักป้องกันโดนหลอก. bangkokbiznews. สืบค้นเมื่อ 11 พฤษภาคม 2567. จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/news-update/1117630
ชวพร ธรรมนิตยกุล และกันยารัตน์ ศรีวิสทิยกุล. (2567). ความต้องการและรูปแบบการสื่อสารนวัตกรรมเพื่อส่งเสริมทักษะความเป็นพลเมืองดิจิทัลด้านความปลอดภัยทางเทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับผู้สูงอายุ. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 31(1), 75-93.
ฐาปนี เสนารักษ์, กิตติศักดิ์ ศิริเสถียร, ธีระ ราวีศรี และรัชชนก สวนสีดา. (2567). พฤติกรรมการใช้และแนวทางการพัฒนาทักษะการใช้แอปพลิเคชันไลน์ของผู้สูงอายุ เทศบาลตำบลโพธิ์พิทักษ์ ตำบลโพนางดำตก อำเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท. วารสารร่มยูงทอง, 2(3), 73-90.
ณัฐวุฒิ ไวทย์รุ่งโรจน์. (2560). มาตรการทางกฎหมายของสถาบันการเงินเพื่อบรรเทาความเสียหายจากการหลอกลวงให้โอนเงินทางโทรศัพท์ (วิทยาพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย). CUIR at Chulalongkorn University. https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/60892
ต่อศิลป์ ตันเจริญ และสมพงษ์ อัศวบุญมี. (2566). ปัญหาแก๊งคอลเซ็นเตอร์โทรหลอกลวง. วารสารกิจการสื่อสารดิจิทัล, 7(1), 131-150.
ธัญพิชชา สามารถ. (2565). การตกเป็นเหยื่อทางไซเบอร์ของผู้สูงอายุ (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย). Chula Digital Collections. https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/6716/
นันทิยา ดวงภุมเมศ, ขวัญจิต ศศิวงศาโรจน์, สิรินทร พิบูลภานุวัธน์, ธีรพงษ์ บุญรักษา และวราภรณ์ สืบวงษ์สุวรรณ์. (2566). การสร้างหลักสูตรรู้เท่าทันสื่อสำหรับผู้สูงอายุไทยด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม. วารสารนิเทศศาสตร์, 41(2), 120-138
พระอารักษ์ ญาณธมฺโม สัมปยุคโคตร, พระมหาอินทร์วงค์ อิสฺสภาณี และจันทรัสม์ ตาปูลิง. (2568). แนวคิดการป้องกันการถูกหลอกลวงทางสื่อสังคมออนไลน์ของผู้สูงอายุตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 8(1), 125-138.
มงคลกิตติ์ โวหารเสาวภาคย์ และเสาวนีย์ ไชยกุล. (2563). โรงเรียนผู้สูงอายุ: หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน. วารสาร มจร อุบลปริทัศน์, 5(2), 421-434
รติยา อัศวติณณา และพิชญาณี พูนพล. (2566). ผลของโปรแกรมพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อด้วยกระบวนการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้สื่อดิจิทัลด้วยปัญญาของผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร (ปริญญานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ). DSpace JSPUI. http://ir- ithesis.swu.ac.th/dspace/handle/123456789/2171
สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย. (2566). เปิดยอดสถิติแจ้งความออนไลน์ ห้วง 9 เดือน คนไทยเป็นเหยื่อมิจฉาชีพกว่า 50,000 ล้านบาท. NTB Digital 2HD. สืบค้นเมื่อ 11 พฤษภาคม 2567. จาก https://nbt2hd.prd.go.th/th/content/category/detail/id/2153/iid/239294
สรวิศ บุญมี. (2566). ภัยแก๊งคอลเซ็นเตอร์ จากอาชญากรรมทางเศรษฐกิจสู่อาชญากรรมทางเทคโนโลยี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 17(2), 19-26.
สำนักงานจังหวัดนครปฐม กลุ่มงานยุทธศาสตร์และข้อมูลเพื่อการพัฒนาจังหวัด. (2566). แผนพัฒนาจังหวัดนครปฐม 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2567) (ฉบับทบทวน) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568. จังหวัดนครปฐม. สืบค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2568. จาก chrome- extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.nakhonpathom.go.th/files/com_ news_develop_plan/2022-06_befcd92133e762c.pdf
อุดมสิทธิ์ อุ่นพัฒนาศิลป์, ศมานันทน์ รัตนศิริวิไล, วิชิต สุรดินทร์กูร และนลินี สุรดินทร์กูร. (2567). แนวทางการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงถูกหลอกลวงทำธุรกรรมทางการเงินออนไลน์ของผู้สูงอายุในจังหวัด สุพรรณบุรี. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 7(1), 42-56.
อุทิศ บำรุงชีพ, พักตร์วิภา โพธิ์ศรี และมงคล ยังทนุรัตน์. (2566). พฤติกรรมความเป็นพลเมืองดิจิทัลยุคพลิกผันของผู้สูงอายุในประเทศไทย. Journal of Social Sciences and Humanities Research in Asia, 29(3), 53–68. สืบค้นจาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/psujssh/article/view/266266
Asri, F. M., & Mahamad, T. E. T. (2023). Anatomy of phone scams: Victims’ recall on the communication phrases used by Phone Scammers. Proceedings of the International Conference on Communication and Media 2022 (i-COME 2022). (pp. 498-509). Atlantis Press. http://doi.org/10.2991/978-2-38476-098-5_43
Best, John W. (1977). Research is Evaluation. (3rded). Englewod cliffs: N.J. Prentice Hall.
Ghazali, N. N., Hassan, S., & Ahmad, R. (2023). Fortifying Against Cyber Fraud: Instrument Development with the Protection Motivation Theory. International Journal of Advanced Computer Science and Applications, 14(10), 519-526. https://doi.org/10.14569/IJACSA.2023.0141055
Jansen, J., & Schaik, P. A. (2019). The design and evaluation of a theory-based intervention to promote security behaviour against phishing. International Journal of Human-Computer Studies, 123, 40-55. https://doi.org/10.1016/j.ijhcs.2018.10.004
Karagiannopoulos, V., Kirby, A., Moghadam, S. O., & Sugiura, L. (2021). Cybercrime awareness and victimisation in individuals over 60 years: A Portsmouth case study. Computer Law & Security Review 43, 105615. https://doi.org/10.1016/j.clsr.2021.105615
Kolb, D. (1984). Experiential Learning: Experience As The Source Of Learning And Development (1).
Limsumlitnipa, T. (2023). Social Media Exposure, Personal Risk Perception, and Protection Behavior toward phone Scams. Hong Kong Journal of Social Sciences, 62, 451-458. https://doi.org/10.55463/hkjss.issn.1021-3619.62.44
Martens, M., Wolf, R. D., & Marez, L. D. (2019). Investigating and comparing the predictors of the intention towards taking security measures against malware, scams and cybercrime in general. Computers in Human Behavior, 92, 139-150. https://doi.org/10.1016/j.chb.2018.11.002
Rasi, P., Vuojärvi, H., & Rivinen, S. (2021). Promoting media literacy among older people: A systematic review. Adult Education Quarterly, 71(1), 37-54. https://doi.org/10.1177/0741713620923755
Rogers, R. W. (1975). A protection motivation theory of fear appeals and attitude change1. The journal of psychology, 91(1), 93-114. https://doi.org/10.1080/00223980.1975.9915803
Shang, Y., Wu, Z., Du, X., Jiang, Y., Ma, B., & Chi, M. (2022). The psychology of the internet fraud victimization of older adults: A systematic review. Frontiers in psychology, 13, 912242. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.912242
Zanchetta, C., Schiff, H., Novo, C., Cruz, S., & Carvalho, C. V. D. (2022). Generational inclusion: Getting older adults ready to own safe online identities. Education Sciences, 12(10), 715. https://doi.org/10.3390/educsci12100715
