ปฏิสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างอาจารย์กับนักศึกษา ระดับอุดมศึกษาด้านการเรียนการสอนในยุคออนไลน์

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปฏิสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างอาจารย์กับนักศึกษาระดับอุดมศึกษาด้านการเรียนการสอนในยุคออนไลน์ อาจารย์มีหน้าที่ให้ความรู้ทางวิชาการและฝึกอบรมให้นักศึกษามีคุณธรรมและจริยธรรม ที่เป็นหน้าที่สำคัญของอาจารย์ ซึ่งเป็นคุณสมบัติของกัลยาณมิตร คือ (1) อาจารย์จะต้องมีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดีและเป็นแม่พิมพ์ต้นแบบแก่ศิษย์ที่เรียกว่า ปิโย (2) ความน่าเคารพ ต้องประพฤติสมควรแก่ฐานะ มีแนวทางการปฏิบัติตนและหลักการดำเนินชีวิตในทางที่ถูกต้องชอบธรรม ที่เรียกว่า ครุ (3) อาจารย์คือบัณฑิต เป็นที่ยกย่อง ในฐานทรงคุณ คือ ความรู้และภูมิปัญญาแท้จริง ทั้งเป็นผู้ฝึกอบรมและปรับปรุงตนอยู่เสมอ ที่เรียกว่า ภาวนีโย (4) อาจารย์ต้องรู้จักชี้แจงให้เข้าใจ รู้ว่าเมื่อไรควรพูดอะไรอย่างไร คอยให้คำแนะนำว่ากล่าวตักเตือน และเป็นที่ปรึกษาที่ดีของศิษย์ ที่เรียกว่า วตฺตา จ (5) อาจารย์จะต้องมีความอดทนต่ออุปสรรคในทุกด้าน มีจิตใจที่หนักแน่น สามารถเอาชนะอุปสรรคต่าง ๆ ได้ด้วยจิตใจที่มั่นคง ที่เรียกว่า วจนกฺขโม (6) อาจารย์สามารถอธิบายเรื่องยุ่งยากซับซ้อน ให้เข้าใจ และให้เรียนรู้เรื่องราวที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นไป เป็นคุณสมบัติของกัลยาณมิตรอย่างดีเลิศ คือ ความเป็นผู้กระทำได้จริงในสิ่งที่สอนแก่ผู้อื่น หรือได้บรรลุสำเร็จนั้น ๆ ด้วยตนเองแล้วจึงสอนเรื่องนั้นแก่ผู้อื่น ที่เรียกว่า คมฺภีรญฺจ กถํ กตฺตา และ (7) ไม่แนะนำหรือชักจูงไปในทางเสื่อมเสีย อาจารย์เป็นผู้นำและแบบอย่างของสังคม เป็นบุคคลที่สังคมยกย่องเลื่อมใส อาจารย์จึงต้องเป็นคนที่บริสุทธิ์ด้วยกาย วาจา ใจ เป็นอาจารย์อยู่ทุกขณะ ทุกหนทุกแห่ง จงช่วยกันกระทำความดีให้เด็กเห็นเป็นเยี่ยงอย่าง เป็นตัวอย่างที่ดีแก่ศิษย์อย่างเคร่งครัดเพื่อศิษย์จะได้มีความเชื่อถือศรัทธาและถือปฏิบัติตามด้วยความรัก ที่เรียกว่า โน จฏฺฐาเน นิโยชเย