การสร้างสรรค์ชุดการแสดง “ระบำเยื่อเคยราย็อง”

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมา ขั้นตอนการทำเยื่อเคยหรือกะปิ ของหมู่ที่ 3 ตำบลหนองละลอก อำเภอบ้านค่าย จังหวัดระยอง นำมาสู่การสร้างสรรค์ชุดการแสดง ระบำเยื่อเคยราย็อง วิธีการศึกษา ผู้วิจัยได้ศึกษาข้อมูลจากเอกสาร หนังสือ ตำรา การสัมภาษณ์ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องจากแหล่งข้อมูลต่างๆ เกี่ยวกับประวัติความเป็นมา ขั้นตอนการทำเยื่อเคยหรือกะปิของกลุ่มภูมิปัญญาท้องถิ่นหมู่ที่ 3 ตำบลหนองละลอก โดยแบ่งกลุ่มการสัมภาษณ์ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ และกลุ่มภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการทำเยื่อเคยหรือกะปิของหมู่ที่ 3 โดยมีการกำหนดหลักเกณฑ์ของผู้ให้ข้อมูลทั้งสองกลุ่มที่ชัดเจน การสร้างเครื่องมือแบบสัมภาษณ์ พร้อมทั้งมีการตรวจสอบเครื่องมือและข้อมูล ตลอดจนการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้เพื่อนำองค์ความรู้มาสร้างสรรค์ขึ้นเป็นชุดการแสดง ระบำเยื่อเคยราย็อง ผลการวิจัย พบว่า การทำเยื่อเคยหรือกะปิของกลุ่มภูมิปัญญาท้องถิ่นหมู่ที่ 3 ตำบลหนองละลอก มีการสืบทอดมาเป็นระยะเวลากว่า 100 ปี จากบรรพบุรุษจนกลายมาเป็นสินค้าพื้นเมืองที่สร้างชื่อเสียงมายาวนาน โดยใช้วัตถุดิบกุ้งเคยมาทำเป็นกะปิ พบมากในบริเวณทะเลของจังหวัดระยอง แหล่งการทำกะปิที่มีชื่อเสียงมีอยู่หลายแห่ง โดยเฉพาะตำบลหนองละลอก ซึ่งผู้วิจัยได้นำอัตลักษณ์ของการทำเยื่อเคยหรือกะปิของกลุ่มภูมิปัญญาท้องถิ่นหมู่ที่ 3 มาสร้างสรรค์ขึ้นเป็นกระบวนท่ารำ โดยแบ่งออกเป็น 3 ช่วง คือ ช่วงที่ 1 สะท้อนวิถีทำเยื่อเคยชาวระยอง ช่วงที่ 2 ร่วมปรองดองสืบสานภูมิปัญญา และช่วงที่ 3 สุขชื่นตาฟ้าเพ็ญรำวงชาวระยอง เพลงที่ใช้ประกอบ การแสดงเป็นเพลงที่ประพันธ์ขึ้นใหม่ ชื่อเพลงระบำเยื่อเคยราย็อง ด้านการประดิษฐ์เครื่องแต่งกาย ได้ศึกษาการแต่งกายของชาวระยองในอดีตมาสร้างเป็นเครื่องแต่งกาย อุปกรณ์การแสดง ใช้ระวะ ไหเคลือบดินเผา กระบุงใส่เคย กระชอนเกอะน้ำเคย กระจาดใส่เคย และผลิตภัณฑ์กะปิสำเร็จรูป