การวิเคราะห์กระบวนท่ารำในพิธีครอบเทริดโนรา
คำสำคัญ:
กระบวนรำ, พิธีครอบเทริด, โนราบทคัดย่อ
การวิจัยในนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาอิทธิพลความเชื่อที่มีต่อพิธีครอบเทริดโนรา 2) ศึกษาขั้นตอนพิธีครอบเทริดโนรา 3) วิเคราะห์กระบวนท่ารำในพิธีครอบเทริดโนรา (แม่บทโนรา) โดยมีขอบเขตการศึกษาความเชื่อ องค์ประกอบต่าง ๆ ขั้นตอนการประกอบพิธีกรรม บทร้อง ทำนองเพลงและกระบวนท่ารำในพิธีครอบเทริดโนราของโนราใหญ่ที่ได้รับการยอมรับในจังหวัดพัทลุง ดำเนินการวิจัยโดยการศึกษาจากเอกสาร การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการประกอบพิธีกรรมโนราและมีประสบการณ์ในการทำพิธีครอบเทริดโนราเป็นอย่างดี การประชุมกลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อยืนยันข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า โนราโรงครูเป็นการปลูกสร้างโรงขึ้นตามความเชื่อของคณะโนรา ลูกหลานโนรา เพื่อไหว้ครูหมอโนราหรือไหว้ตายายโนรา เพื่อแก้บนซึ่งเป็นความเชื่อในเรื่องไสยศาสตร์ การใช้เวทย์มนต์คาถาในการทำและป้องกันคุณไสย และการสืบทอดศาสตร์การแสดงโนราผ่านพิธีครอบเทริดโนรา พิธีครอบเทริดเป็นพิธีสืบทอดองค์ความรู้ด้านโนราจากรุ่นหนึ่งไปสู่รุ่นหนึ่ง นิยมประกอบพิธี 3 วัน 2 คืน ขั้นตอนพิธีกรรมมีความแตกต่างกันเล็กน้อยทั้งในสายตระกูลโนราเดียวกันและต่างสายตระกูลกระบวนรำแม่บทโนราซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการประกอบพิธี ประกอบด้วยบทครูสอน บทสอนรำและบทประถม กระบวนรำของโนราได้มาจากสายตระกูลโนราของตน โดยมีลักษณะการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น และมีการประดิษฐ์ท่ารำเพิ่มขึ้นตามความสามารถแต่ละสายตระกูล
References
ฉัตรชัย ศุกระกาญจน์. (2538). “พิธีกรรมที่น่าศึกษาในโนราโรงครู”. โนรากับการผลิตบัณฑิตแขนงวิชาการแสดงพื้นบ้าน: 74-96.
น้อม คงเกลี้ยง. นายโรงโนรา. สัมภาษณ์, 14 มกราคม 2559.
ประสิทธิ์ รัตนมณี และนราวดี โลหะจินดา. (2550). รายงายการวิจัย เรื่องโนราโรงครู คณะ “เฉลิมประพา” จังหวัดปัตตานี. ปัตตานี : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี.
พิทยา บุษรารัตน์. (2535). โนราโรงครู ตำบลท่าแค อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต วิชาเอกไทยคดีศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ภาคใต้.
รจนา ศรีใส. (2536). แม่บทโนรา : การศึกษาเชิงเปรียบเทียบ. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต วิชาเอกไทยคดีศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ภาคใต้.
วิกรม กรุงแก้ว. (2542). ความเชื่อและพิธีกรรมโนราโรงครู : กรณีศึกษาอำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต วิชาเอกไทยคดีศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยทักษิณ.
อุดม หนูทอง. (2536). โนรา. สงขลา : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ภาคใต้.
โอภาส อิสโม. (2544). ศึกษาพิธีครอบเทริดโนรา. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาไทยคดีศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยทักษิณ.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของ สบศ.