รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผล การดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครราชสีมา 2) เพื่อสร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครราชสีมา 3) เพื่อประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครราชสีมา โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงบรรยาย การวิจัยประกอบด้วย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาภาวะผู้นำของหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ขั้นตอนที่ 2 สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครราชสีมา ขั้นตอนที่ 3 ประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถาม แบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบและการสนทนากลุ่ม กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กดีเด่น ปี 2553 จำนวน 32 คน ซึ่งคัดเลือกจากหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กอำเภอละ 1 คน ซึ่งผู้วิจัยใช้กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 249 คน โดยการสุ่มตัวอย่างตามระดับชั้นแบบมีสัดส่วนครอบคลุมทั้ง 32 อำเภอ ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 10 คน และผู้ทรงคุณวุฒิที่มีประสบการณ์ด้านการจัดการศึกษาหรือการจัดการศึกษาศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 16 คน เพื่อประเมินความเหมาะสมของรูปแบบในการนำไปใช้ โดยการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานและการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย (1) ศึกษาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พบว่า ความสัมพันธ์ของภาวะผู้นำกับประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ในภาพรวมมีความสัมพันธ์ทางบวก อย่างมีนัยทางสถิติที่ระดับ .01 เมื่อพิจารณาผลการวิเคราะห์การถดถอยของภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก พบว่า ภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่มีอำนาจพยากรณ์ดีที่สุดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 จำนวน 3 ด้าน ได้แก่ ภาวะผู้นำด้านบุคลิกภาพ ภาวะผู้นำด้านวิชาการ ภาวะผู้นำด้านพฤติกรรมการมีส่วนร่วม (2) การสร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบที่ 1 แนวคิดหลักการ องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการพัฒนา ซึ่งประกอบด้วย 3 ขั้น (3.1 ขั้นประเมินก่อนการพัฒนา 3.2 ขั้นการพัฒนาตามรูปแบบ 3.3 ขั้นประเมินหลังการพัฒนา) องค์ประกอบที่ 4 แนวทางการนำรูปแบบไปใช้ (3) การประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำหัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบที่ 1 แนวคิด หลักการ องค์ประกอบที่ 2 วัตถุประสงค์ของรูปแบบ องค์ประกอบที่ 3 กระบวนการพัฒนา ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้น (3.1 ขั้นประเมินก่อนการพัฒนา 3.2 ขั้นการพัฒนาตามรูปแบบ 3.3 ขั้นประเมินหลังการพัฒนา 3.4 ขั้นการพัฒนาซ้ำ) องค์ประกอบที่ 4 แนวทางการนำรูปแบบไปใช้