แนวทางการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนเชียงแสนอาคาเดมี
คำสำคัญ:
-บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียน เชียงแสนอาคาเดมี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม ประชากรทใี่ ช้ในการศึกษาสภาพการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนเชียงแสนอาคาเดมี จำนวน 30 คน ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน และคณะครู จำนวน 29 คน 2) เพื่อศึกษาแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษา เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ผู้ให้ข้อมูลในการสัมภาษณ์แนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของโรงเรียนต้นแบบ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูหัวหน้าฝ่ายวิชาการ 3) เพื่อเสนอแนวทางการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนเชียงแสนอาคาเดมี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ผู้ให้ข้อมูลในการสัมภาษณ์ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน ศึกษานิเทศก์ จำนวน 1 คน ครูหัวหน้าฝ่ายวิชาการ จำนวน 1 คน และคณะกรรมการสถานศึกษา 1 คน ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนเชียงแสนอาคาเดมี มีคุณภาพอยู่ใน ระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการวางแผนการใช้หลักสูตร รองลงมาคือ การนิเทศ กำกับ ติดตามการใช้หลักสูตร และ ด้านการนำหลักสูตรไปใช้ มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก รายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ การประเมินการใช้หลักสูตร มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก ตามลำดับ 2. แนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษา มีการจัดการหลักสูตรที่เหมาะสม กับบริบทของโรงเรียนโดยยึดตามสภาพของโรงเรียน มีการปรับปรุงและแก้ไขใหม่สำหรับหลักสูตรที่ไม่ประสบผลสำเร็จ เน้นรูปแบบที่ให้ครูไทยจัดการเรียนการสอนใน 8 กลุ่มสาระ มีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการวิเคราะห์ข้อมูลและแหล่งข้อมูลโดยจะหาทั้งข้อดีและข้อเสียว่ามีส่วนใดบ้างที่ต้องปรับปรุงโดยมีจัดทำอย่างเป็นระบบ มีการจัดทำข้อมูลเป็นรูปแบบของรายงานการใช้หลักสูตรและมีการรวบรวมการใช้แบบสอบถามในเรื่องของการประเมินการใช้หลักสูตรในทุกๆปี โดยแบบสอบถามที่ใช้จะให้ครูผู้สอนในแต่ละกลุ่มสาระเป็นผู้ประเมินและผู้ปกครองจะมีการประเมินในภาพรวม 3. แนวทางการบริหารหลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนเชียงแสนอาคาเดมีโดยแยกเป็นรายด้าน 4 ด้าน คือ 1) ด้านการวางแผนการใช้หลักสูตร ควรมีการจัดการหลักสูตรสถานศึกษาที่เหมาะสมกับบริบท ควรมีการนำเทคโนโลยีใหม่ๆเข้ามาเป็นส่วนช่วยในการจัดทำข้อมูลสารสนเทศ ที่เป็นปัจจุบัน มีวางแผนการใช้หลักสูตรและการจัดทำข้อมูลในระยะยาว มีการวางแผนในการใช้หลักสูตรในระยะยาว หลักสูตรสถานศึกษาควรมีความยืดหยุ่นและเน้นที่สามารถนำไปปฎิบัติใช้ได้จริง 2) ด้านการนำหลักสูตรไปใช้ ควรจัดประชุมชี้แจงทำความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักสูตรสถานศึกษา เพื่อสร้างความเข้าใจในเนื้อหาส่วนต่างๆของหลักสูตร ต้องนำหลักสูตรที่จัดทำขึ้นไปใช้เพื่อหาข้อดีและข้อเสียเพื่อนำมาปรับปรุงแก้ไขมีการดำเนินการอย่างเป็นระบบ สามารถสื่อสารให้ถึงตัวผู้เรียน 3) ด้านการนิเทศ กำกับ ติดตามการใช้หลักสูตร ควรมีการนิเทศกำกับ ติดตาม เพื่อตรวจสอบและติดตามผลการใช้หลักสูตรสถานศึกษา ต้องได้รับการชี้แนะหรือการนิเทศจากผู้มีความรู้โดยเฉพาะ 4 )ด้านการประเมินการใช้หลักสูตร มีการศึกษางานวิจัยที่เกี่ยวกับหลักสูตรและนำมาปรับปรุงเพื่อให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลง มีการประเมินการใช้หลักสูตรในทุกๆปี หลังจากจบปีการศึกษาควรมีการประเมินการใช้หลักสูตร โดยมีการประเมินจากครู ผู้ปกครองและนักเรียน เพื่อนำผลการประเมินมาจัดทำรายงานสรุปผลการประเมินการใช้หลักสูตรในท้ายปีการศึกษา การประเมินการใช้หลักสูตรต้องตรงตามหลักสูตรทผีู่้เรียนได้เรียนรู้ การประเมินการใช้หลักสูตรจะต้องคำนึงถึงสภาพจริงของการจัดทำหลักสูตรตั้งแต่การวางแผนการใช้หลักสูตร การนิเทศ กำกับ ติดตามการใช้หลักสูตรและรวมถึงการประเมินการใช้หลักสูตร
เอกสารอ้างอิง
กรมวิชาการ. (2545). การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). พระราชบัญญัติ การศึกษาแห่งชาติพุทธศักราช 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2)พุทธศักราช 2545. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงฯ. (2551). แนวทางการบริหารจัดการหลักสูตรตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 . กรุงเทพมหานคร: กระทรวงฯ. (2555). พระราชบัญญัติ การศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2554. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงฯ.
ธงชัย ช่อพฤกษา. (2548). การบริหารหลักสูตรของสถานศึกษาการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.
บูรชัย ศิริมหาสาคร. (2547). การจัดกรดวามรู้สู่องค์กรอัจฉริยะ: Best Practice. นครปฐม: สถาบันพัฒนาผู้บริหารการศึกษา.
ประเวศ เวชชะ. (2562). การบริหารหลักสูตร การสอน การวัดและประเมินผลการเรียนรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 5). เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
พรนภา มาตันบุญ. (2547). สภาพการใช้หลักสูตรสถานศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษาในตำบลเมืองแปง จังหวัดแม่ฮ่องสอน (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เชียงใหม่.
ไพโรจน์ ปียวงศ์วัฒนา. (2545). ยุทธศาสตร์การพัฒนาชาติตามแนวทางชุมชนพึ่งตนเองแบบยั่งยืน:กรอบนโยบายและตัวแบบการจัดการ. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 42 (3), 85-87.
รุ่งชัชดาพร เวหะชาติ. (2550). การบริหารงานวิชาการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยทักษิณ.
วจิรา เดชารัตน์. (2551). 50 ปี กรมการพัฒนาชุมชน : อุทิศตน พัฒนาคน สร้างชุมชนอย่างยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: กองแผนงาน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย.
สงกรานต์ เรืองประทีป. (2559). การบริหารหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี. ปทุมธานี.
สมพร เพชรสงค์. (2548). Best Practices. วารสารดำรงราชานุภาพ, 5 (15), 26-43.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฯ.
สำนักนายกรัฐมนตรี. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 . กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฯ.
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน. (2552). แนวทางการบริหารจัดการหลักสูตร ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
อนันต์ นามทองต้น. (2556). มองทางลัดสู่การปฏิบัติที่เป็นเลิศ. กรุงเทพมหานคร: สหมิตรพริ้นตงิ้ แอนด์พับลิชชิ่ง.
