แนวทางการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3

บทคัดย่อ

การศึกษาอิสระครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสภาพปัจจุบันการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 (2) ศึกษาปัญหาการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 (3) เพื่อหาแนวทางการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 ประชากรที่ศึกษาได้แก่ ผู้อำนวยการโรงเรียน จำนวน 33 คน และ รองผู้อำนวยการโรงเรียนฝ่ายวิชาการหรือหัวหน้าฝ่ายวิชาการ จำนวน 33 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถามโดยวิเคราะห์ค่าเฉลี่ยร้อยละและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานนำเสนอในรูปแบบตาราง และแบบสัมภาษณ์โดยนำข้อมูลการสัมภาษณ์มาใช้ในการวิเคราะห์นำเสนอในรูปแบบความเรียง ผลการศึกษาพบว่า 1. สภาพปัจจุบันการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับมาก หากพิจารณาเป็นรายด้าน ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ได้แก่ ด้านการพัฒนากระบวนการเรียนรู้อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ ด้านการวัดผล ประเมินผล และดำเนินการเทียบโอนผลการเรียน ด้านการนิเทศการศึกษา ด้านการพัฒนาหลักสูตรในสถานศึกษา ด้านการพัฒนาและใช้สื่อเทคโนโลยีทางการศึกษาอยู่ในระดับมาก และด้านการวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษาอยู่ในระดับปานกลาง 2. ปัญหาการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับน้อย หากพิจารณาเป็นรายด้าน ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการพัฒนาและใช้สื่อเทคโนโลยีทางการศึกษาอยู่ในระดับปานกลาง รองลงมา คือ ด้านการพัฒนาหลักสูตรในสถานศึกษา ด้านการวัดผล ประเมินผล และดำเนินการเทียบโอนผลการเรียน ด้านการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ ด้านการวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษา และด้านการนิเทศการศึกษาอยู่ในระดับน้อย 3. แนวทางการบริหารงานวิชาการโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 พบว่า 1) ด้านการพัฒนาหลักสูตรในสถานศึกษา ควรมีการวางแผนการจัดทำหลักสูตร บูรณาการเนื้อหาสาระการเรียนรู้ นำหลักสูตรไปใช้จริง นิเทศการใช้หลักสูตร ติดตาม และประเมินผลการใช้หลักสูตร และนำผลที่ได้จากการประเมินมาปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรในปีการศึกษาต่อไป 2) ด้านการพัฒนากระบวนการเรียนรู้ ควรมีการจัดทำโครงสร้างหลักสูตร แผนการจัดการเรียนรู้ โดยเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ จัดกระบวนการเรียนรู้ตามขั้นตอนการจัดกิจกรรมในแผนการจัดการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับความสนใจ ความถนัดของผู้เรียน นิเทศการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในชั้นเรียน และนำผลการประเมินที่ได้รับมาปรับปรุงและพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ในครั้งต่อไป 3) ด้านการวัดผล ประเมินผล และดำเนินการเทียบโอนผลการเรียน ควรมีการกำหนดแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการวัดผลและประเมินผลของสถานศึกษาและกลุ่มสาระการเรียนรู้ไว้อย่างชัดเจน ดำเนินการใช้แผนการวัดผลและประเมินผลในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยเน้นการประเมินตามสภาพจริง ติดตาม ตรวจสอบวิธีการดำเนินการวัดผลและประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนอย่างต่อเนื่อง และมีการปรับปรุง พัฒนา เครื่องมือในการวัดผลและประเมินผลให้ได้มาตรฐาน 4) ด้านการวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาในสถานศึกษา ควรร่วมกันวางแผนโดยผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการจัดทำงานวิจัย นำผลงานการวิจัยเผยแพร่ ติดตาม ตรวจสอบ วิธีการดำนินการวิจัย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ตลอดจนการประเมินผลการวิจัย และนำผลที่ได้รับจากการวิจัยมาใช้เพื่อการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนและงานวิชาการในสถานศึกษาต่อไป 5) ด้านการนิเทศการศึกษา ควรร่วมกันวางแผนการจัดระบบการนิเทศ ดำเนินการนิเทศให้หลากหลายรูปแบบ ประเมินผลการจัดระบบ กระบวนการนิเทศการศึกษา ติดตาม ประสานงาน และแลกเปลี่ยน เรียนรู้ เพื่อการพัฒนาระบบการนิเทศต่อไป 6) ด้านการพัฒนาและใช้สื่อเทคโนโลยีทางการศึกษา ควรมีการประสานความร่วมมือในการผลิต จัดหา พัฒนาการใช้สื่อนวัตกรรมและเทคโนโลยี ดำเนินการผลิตสื่อนวัตกรรมการเรียนการสอน นาไปใช้จริงในกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ ประเมินผลหลังการใช้ และนำผลการประเมินมาปรับปรุง พัฒนา ครั้งต่อไป