การบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพ เหตุปัจจัย ความต้องการ ภาพอนาคตและแนวทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย ประชากรที่ศึกษาได้แก่ ผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 1 คน รองผู้อำนวยการสถานศึกษา 4 คน ครูสังคมจำนวน 19 คน ศึกษานิเทศก์ จำนวน 1 คน คณะกรรมการสถานศึกษา จำนวน 1 คน นักเรียน จำนวน 350 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามแบบ 5 ระดับ แบบสังเกต และแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานผลการศึกษาพบว่า (1) สภาพการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ภายในสถานศึกษาที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย ในภาพรวมพบว่า สภาพการบริหารจัดการด้านการวางแผนอยู่ในระดับปานกลาง สภาพการบริหารจัดการด้านการปฏิบัติ อยู่ในระดับปานกลาง สภาพการบริหารจัดการด้านการตรวจสอบ อยู่ในระดับมาก สภาพการบริหารจัดการด้านการการปรับปรุงแก้ไขอยู่ในระดับมาก สภาพการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ภายนอกสถานศึกษาที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมโรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย ในภาพรวม พบว่า ด้านการวางแผน อยู่ในระดับปานกลาง ด้านการปฏิบัติ อยู่ในระดับปานกลาง ด้านการตรวจสอบ อยู่ในระดับมาก ด้านการปรับปรุงแก้ไข อยู่ในระดับมาก (2) เหตุปัจจัยที่มีผลต่อการบริหารจัดการการใช้แหล่งเรียนรู้ภายในสถานศึกษา คือการกำหนดนโยบาย การวางแผนเกี่ยวกับการใช้แหล่งเรียนรู้ และการจัดการแหล่งเรียนรู้ให้เพียงพอ มีความหลากหลายต่อความต้องการของนักเรียน และผลต่อการบริหารจัดการการใช้แหล่งเรียนรู้ภายนอกสถานศึกษา คือข้อจำกัดในเรื่องของงบประมาณ ระยะเวลา ระยะทาง ความปลอดภัยของการเดินทางและความมากน้อยของความหลากหลายทางบริบทโดยรอบสถานศึกษา และการให้ความร่วมมือ และความช่วยเหลือจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชน(3) ความต้องการแหล่งเรียนรู้ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย ด้านการวางแผน อยู่ในระดับมาก ด้านการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก ด้านการตรวจสอบอยู่ในระดับมาก ด้านการการปรับปรุงแก้ไขอยู่ในระดับมาก ความต้องการแหล่งเรียนรู้ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงรายจากแหล่งเรียนรู้ภายนอก ด้านการวางแผนอยู่ในระดับมาก ด้านการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก การตรวจสอบอยู่ในระดับมาก (4) ภาพอนาคตของทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ภายในสถานศึกษาที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย คือ มีระบบสารสนเทศ ที่ทันสมัย เป็นปัจจุบัน ง่ายต่อการสืบค้น มีการนาเทคโนโลยีมาใช้อย่างเหมาะสมนักเรียนเข้าถึงแหล่งเรียนรู้โดยครูชี้นำ และเข้าถึงด้วยตนเอง และแหล่งเรียนรู้ภายนอกสถานศึกษา คือมีการขยายภาคีเครือข่ายกับหน่วยงานต่าง ๆ ภายนอกสถานศึกษา ทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งการทา MOU แหล่งเรียนรู้ในระดับต่างประเทศหรือนานาชาติ (5) แนวทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ภายในสถานศึกษาที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์ จังหวัดเชียงราย คือ ควรวางแผน กำหนดนโยบาย จุดมุ่งหมายของการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ให้ชัดเจน จัดตั้งคณะกรรมการดำเนินงานแหล่งเรียนรู้ในสถานศึกษาสารวจแหล่งเรียนรู้เพื่อวิเคราะห์สภาพความพร้อมในการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ และให้ความรู้ความเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับการบริหารหลักสูตรกับแหล่งเรียนรู้ แนวทางการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้นอกสถานศึกษาคือ สร้างความร่วมมือกับชุมชน ผู้ปกครอง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อที่จะส่งเสริมและทำให้แหล่งเรียนรู้ได้พัฒนาและสอดคล้องกับบริบทของชุมชน จัดให้มีการตรวจสอบ กำกับ ติดตามและประเมินผลการบริหารแหล่งเรียนรู้