แนวทางการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของ โรงเรียนวาวีวิทยาคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 36

ผู้แต่ง

  • ธนภูมิ มะลิกุล คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย
  • พูนชัย ยาวิราช คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย
  • ไพรภ รัตนะชูวงศ์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย

คำสำคัญ:

ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ, การบริหารจัดการ

บทคัดย่อ

การศึกษาอิสระครั้งนี้เป็นการศึกษาแนวทางการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียนวาวีวิทยาคม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 36 ประชากรที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ จำนวน 42 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ นำข้อมูลที่ได้ไปดำเนินการจัดสนทนากลุ่ม เพื่อหาแนวทางการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียนวาวีวิทยาคม ทำการวิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) นำเสนอในรูปแบบของความเรียง ผลการศึกษาพบว่า

  1. สภาพการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ของโรงเรียนวาวีวิทยาคม ตามกระบวนการบริหารงานคุณภาพ PDCA ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง สภาพการดำเนินงานสูงสุดคือ ด้านการปฏิบัติตามแผน (Do) รองลงมา ด้านการวางแผน (Plan) ด้านการตรวจสอบ ประเมินผล (Check) และด้านการปรับปรุงและพัฒนา (Act) เมื่อพิจารณาตามองค์ประกอบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ด้านการปฏิบัติตามแผน (Do) ในภาพรวมมี
    การดำเนินงาน ปานกลาง สภาพการดำเนินงานสูงที่สุด คือ องค์ประกอบที่ 5 ชุมชนกัลยาณมิตร (Caring Community) รองลงมาองค์ประกอบที่ 1 วิสัยทัศน์ร่วม (Shared Vision)
  2. เหตุและปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียนวาวีวิทยาคม มีเหตุและปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียนวาวีวิทยาคม ปัจจัยสนับสนุน 12 ปัจจัย ปัจจัยสนับสนุนสูงสุดคือ ปัจจัยด้านบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียน (Man: M1) รองลงมาปัจจัยด้านโครงสร้างและนโยบายชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียน (Structure: S1) และมีปัจจัยฉุดรั้ง 14 ปัจจัย ปัจจัยฉุดรั้งสูงสุดคือ ปัจจัยด้านประสิทธิภาพทางการเงินของชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียน (Money: M2)
  3. ผลการศึกษาภาพอนาคตที่พึงประสงค์ของการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียนวาวีวิทยาคม พบว่า องค์ประกอบที่ 1 วิสัยทัศน์ร่วม (Shared Vision) ขาดการกำหนดวิสัยทัศน์ในการดำเนินงานที่ชัดเจน องค์ประกอบที่ 2 ทีมร่วมแรง
    ร่วมใจ (Collaborative Teamwork) บุคลากรในโรงเรียนมีความสามัคคีและแรงจูงใจในการทำงาน องค์ประกอบที่ 3 ภาวะผู้นำ (Shared Leadership) พบว่า ไม่มีปฏิทินกำหนดการดำเนินงานและกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบเกี่ยวกับกิจกรรม PLC องค์ประกอบที่ 4 การเรียนรู้และการพัฒนาวิชาชีพ (Professional Learning) พบว่า ต้องการการจัดกิจกรรมที่สามารถพัฒนาผู้เรียนและพัฒนาวิชาชีพได้จริง องค์ประกอบที่ 5 ชุมชนกัลยาณมิตร (Caring Community) พบว่า โรงเรียนต้องมีแนวทางในการปฏิบัติตนเพื่อความเข้าใจร่วมกัน มีการทำงานร่วมกันอย่างสมัครใจ สบายใจ และให้เกียรติซึ่งกันและกัน องค์ประกอบที่ 6 โครงสร้างสนับสนุนชุมชน (Supportive Structure) พบว่า โรงเรียนควรจัดสรรงบประมาณในการดำเนินกิจกรรม

                4.  แนวทางการบริหารจัดการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของโรงเรียน
วาวีวิทยาคม พบว่า ด้านการวางแผน (Plan) ต้องมีแผนการดำเนินงานชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ ด้านการปฏิบัติตามแผน (Do) ประชุม พูดคุย มอบหมายงาน ฯลฯ มีส่วนร่วมในความรับผิดชอบร่วมกัน การตรวจสอบประเมิน (Check) ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการกำกับ ติดตาม และประเมินผลกลไกของการดำเนินงานตามเครื่องมือการประเมินการทำงานแบบกลุ่มอย่างเป็นระบบ การปรับปรุงพัฒนา (Act) ผลการประเมินมาวิเคราะห์ ปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาระบบเพื่อพัฒนากระบวนการให้ดีขึ้น กำหนดแนวทางการดำเนินงานที่ดีที่สุดเพื่อพัฒนาต่อไป

ประวัติผู้แต่ง

ธนภูมิ มะลิกุล, คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย

นักศึกษาหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย (2563)

พูนชัย ยาวิราช, คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประจำหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย (อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก)

ไพรภ รัตนะชูวงศ์, คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประจำหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย (อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม)

 

เอกสารอ้างอิง

เกียรติสุดา กาศเกษม. (2557). การพัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ในท้องถิ่นของโรงเรียนเทศบาลด้วยกระบวนการPDCA. (วิทยานิพนธ์บริหารการศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยนเรศวร. พิษณุโลก.

ชุลีพร เกลี้ยงสง. (2557). กลยุทธ์การพัฒนาวัฒนธรรมองค์การ เพื่อส่งเสริมการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น. (วิทยานิพนธ์บริหารการศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี. อุดรธานี.

ฐาปณัฐ อุดมศรี. (2558). รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพด้านการวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.

วรลักษณ์ ชูกําเนิด. (2557). รูปแบบชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพครูสู่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 บริบท โรงเรียนในประเทศไทย. วารสานหาดใหญ่วิชาการ, 12(2), 123 – 134.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2558). คู่มือประกอบการอบรมการขับเคลื่อนกระบวนการ PLC (Professional Learning Communities : PLC) ชุมชนชนการเรียนรู้สู่สถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฯ.

สุธาสินี โพธิจันทร์. (2558). PDCA หัวใจสำคัญของการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง. สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2563, จาก https://www.ftpi.or.th/2015/2125.

อนุสรา สุวรรณวงค์. (2558). กลยุทธ์การบริหารเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพสําหรับครูโรงเรียนเอกชน. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต), จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.

เอกรินทร์ สังข์ทอง. (2557). รูปแบบชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพครูสู่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 บริบท โรงเรียนในประเทศไทย. วารสารหาดใหญ่วิชาการ, 12(2), 123 – 134.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-08-30

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย