แนวทางการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมของ โรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
คำสำคัญ:
แนวทางการพัฒนา, การบริหารแบบมีส่วนร่วม, โรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย 2) เพื่อศึกษาเหตุปัจจัยที่สนับสนุนและฉุดรั้งที่ส่งผลต่อการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย และ 3) เพื่อหาแนวทางการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย แหล่งข้อมูลได้แก่ ผู้บริหาร จำนวน 1 คน ครู จำนวน 11 คน ผู้ปกครอง จำนวน 20 คน คณะกรรมการสถานศึกษา จำนวน 8 คน รวมจำนวน 40 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม (Focus Group) สถิติที่ใช้ประกอบไปด้วย วิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเนื้อหาสำคัญ นำเสนอในรูปแบบตารางและความเรียง และวิเคราะห์เนื้อหา สังเคราะห์ (Content Analysis) สรุปเป็นความเรียง ผลการศึกษาพบว่า
- สภาพการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีคุณภาพการดำเนินงานโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง
- เหตุและปัจจัยที่สนับสนุน และฉุดรั้งที่ส่งผลต่อการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย ด้านบุคลากร มีเหตุปัจจัยสนับสนุน คือ คณะกรรมการสถานศึกษา ครู ผู้ปกครอง มีถิ่นอาศัยอยู่ในพื้นที่ และมีความรู้สึกผูกพันกับโรงเรียนค่อนข้างมาก ส่วนเหตุและปัจจัยที่ฉุดรั้ง คือ คนในชุมชนส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้าง จึงส่งผลให้ไม่มีเวลาเข้ามาช่วยพัฒนาโรงเรียนเท่าที่ควร ด้านงบประมาณ เหตุและปัจจัยที่สนับสนุน คือ โรงเรียนได้รับการจัดสรรงบประมาณจากเทศบาลตำบลเวียงพางคำซึ่งเป็นหน่วยงานต้นสังกัด ส่งผลให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายได้เข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ ส่วนเหตุและปัจจัยที่ฉุดรั้ง คือ ผู้ปกครองนักเรียนส่วนใหญ่มีฐานะค่อนข้างยากจน จึงส่งผลต่อการระดมทรัพยากรที่จะนำมาสนับสนุนในการดำเนินงานต่าง ๆ ของโรงเรียน ด้านวัสดุ อุปกรณ์ มีเหตุและปัจจัยที่สนับสนุน คือ ชุมชนในพื้นที่มีส่วนร่วมในการให้ใช้สถานที่ของโรงเรียนในการจัดกิจกรรมภายในชุมชน ส่วนเหตุและปัจจัยที่ฉุดรั้ง สื่อที่ใช้ในการจัดการเรียนการสอน มีไม่เพียงพอ ต่อจำนวนนักเรียน ด้านการจัดการ เหตุและปัจจัยที่สนับสนุน คือ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการดูแล ควบคุมความประพฤติของนักเรียน ส่วนเหตุและปัจจัยที่ฉุดรั้ง คือ มีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมเพื่อทำความเข้าใจกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องค่อนข้างน้อย และมีความต่อเนื่องในการติดตามผลการดำเนินงานของโรงเรียนค่อนข้างน้อย
3. แนวทางการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมของโรงเรียนเทศบาลเวียงพางคำ อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย 1) การไว้วางใจกัน (Trust) ควรให้ความเชื่อมั่นในการบริหารงานของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ทำให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีความรู้สึกว่าตนเองมีส่วนร่วมในความสำเร็จด้วย โดยสถานศึกษาจะต้องทำให้บุคลากรทุกคนร่วมกันสร้างวิสัยทัศน์เพื่อเสริมสร้างเชื่อมั่น และควรมีการสร้างขวัญกำลังใจในการทำงานร่วมกัน 2) ความผูกพันที่จะปฏิบัติ (Commitment) ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายควรเป็นส่วนหนึ่งในการบริหารสถานศึกษา และมีความรู้สึกเป็นเจ้าของสถานศึกษาร่วมกัน ควรจะมีการประชุมร่วมมือกันปฏิบัติงานระหว่างผู้บริหารกับคณะครู ผู้ปกครอง และชุมชน 3) การตั้งเป้าหมายและวัตถุประสงค์ร่วมกัน (Goals & Objectives) ผู้อำนวยการสถานศึกษา ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษา ตลอดจนผู้ปกครอง และชุมชนควรมีการประชุมปรึกษาหารือร่วมกันในการกำหนดพันธกิจ เป้าหมาย วัตถุประสงค์ เพื่อสร้างความชัดเจนและการมีส่วนรวมในการบริหารโรงเรียน ควรเปิดโอกาสให้ผู้ร่วมงานมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น สามารถแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในการทำงาน เสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน โดยเฉพาะการจุดประสงค์ร่วมกันของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย 4) ความเป็นอิสระต่อความรับผิดชอบในงาน (Autonomy) ผู้บริหาร หัวหน้างาน ควรเปิดโอกาสให้ทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการให้ข้อเสนอแนะ และควรเปิดโอกาสให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมรับผิดชอบในการจัดการศึกษา
เอกสารอ้างอิง
กรมสามัญศึกษา. (2543). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานระดับมัธยมศึกษา (ตามแนวพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ 2542). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
ชูชาติ พ่วงสมจิตร์. (2541). การวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งเสริมและปัจจัยที่เป็นอุปสรรค ต่อการมีส่วนร่วมของชุมชนกับโรงเรียนประถมศึกษาในเขตปริมณฑลกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร.
ไตรรัตน์ จงจิตร. (2546). การบริหาร-นักบริหาร. กรุงเทพมหานคร: พิมพ์ลักษณ์.
ปรีชา คัมภีรปกรณ์. (2541). เอกสารชุดการสอนชุดวิชาโรงเรียนกับชุมชน ความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชนในประเทศไทย. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมธิราช.
วีระพงศ์ เดชบุญ. (2540). ความพร้อมในการมีส่วนร่วมจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน 12 ปี ขององค์การบริหารส่วนตำบล เขตการศึกษา 10. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
สมลักษณ์ ภูคำแสน. (2540). การศึกษาบทบาทของชุมชนต่อการมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาในโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดขอนแก่น. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.
สัมพันธ์ อุปลา. (2541). การศึกษาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการศึกษาในโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดสำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดอุดรธานี. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ขอนแก่น.
เสกสิฐ เล้ากิจเจริญ. (2550). การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เพื่อการเรียนการสอนในโรงเรียนคาทอลิกสังกัดสังฆมณฑลราชบุรี เขตเหนือ. (ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร. กรุงเทพมหานคร.
อุทร ก้อนสมบัติ. (2544). การศึกษาการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองในการจัดการศึกษาของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสามัญศึกษาจังหวัดน่าน. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). สถาบันราชภัฏอุตรดิตถ์. อุตรดิตถ์.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารครุศาสตร์วิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
