ภูมิปัญญาในการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์ กรณีศึกษา ศูนย์บริการ และถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตร ตำบลสระแก้ว อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช
คำสำคัญ:
การเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์, ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตรบทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภูมิปัญญาในการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์ สภาพปัญหาการเลี้ยงผึ้งโพรงไทย และแนวทางส่งเสริมการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์เพื่อส่งเสริมอาชีพท้องถิ่น กรณีศึกษา : ศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีการเกษตร ตำบลสระแก้ว อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า 1. ภูมิปัญญาในการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์ มีขั้นตอนสำคัญดังนี้ 1) การเลือกสถานที่ตั้งรังผึ้ง ควรอยู่ใกล้แหล่งน้ำ และอาหารตามธรรมชาติ 2) อุปกรณ์ หรือเครื่องมือที่ใช้เลี้ยง และจับผึ้ง ประกอบด้วย รังผึ้ง ชุดป้องกัน และเครื่องสลัดน้ำผึ้ง เป็นต้น 3) หมั่นดูแลรักษาไม่ให้รังผึ้งเกิดความแออัด 4) ไม่รบกวนรังผึ้งมากเกินไป 2. สภาพปัญหาในการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์ พบว่า 1) ปัญหาการติดเชื้อในตัวอ่อนของผึ้ง 2) ขาดแหล่งน้ำ และอาหารตามธรรมชาติ 3) ปัญหาเคมีที่เกิดจากการทำการเกษตร 4) ปัญหาจากศัตรูของผึ้ง เช่น มดแดง ตุ๊กแก และแมงมุม 5) ภัยธรรมชาติ เช่น การเกิดพายุ ฝนตกหนัก เป็นต้น 3. แนวทางการส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงผึ้งโพรงไทยแบบโฮมสเตย์ พบว่า 1) มีแนวทางถ่ายทอดความรู้จากรุ่นสู่รุ่น 2) มีแนวทางส่งเสริมการรวมกลุ่มองค์กรชุมชน 3) มีแนวทางการสร้างอาชีพเสริมให้ชุมชน 4) มีแนวทางส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ เช่น สบู่น้ำผึ้ง แชมพูสมุนไพรน้ำผึ้ง เป็นต้น
เอกสารอ้างอิง
กันติศา เขมื่อน (2559) การเลี้ยงผึ้งโพรง (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : https://sites.google. com/site/karteiyngphungphorng/khn a-phu-cad-tha (สืบค้น 22 ธันวาคม 2559)
เกลื่อม ขวัญหม้ง (2524) ธรรมชาติของผึ้ง กรุงเทพมหานคร : พฤษศิริ
จันทิมา คงไพศาล (2560) ประโยชน์ของผึ้ง (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : http://www.agriman.doa e.go.th/beegroup/bee2.htm (สืบค้น 19 ตุลาคม 2560)
ชะลอ ทองสุพรรณ (2560) การเลือกสถานที่สําหรับเลี้ยงผึ้ง (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : http://sara nukromthai.or.th/sub/book/book.php?book=15&chap=2&page=t15-2-infod etait08.html (สืบค้น 19 ตุลาคม 2560)
ดวงพร ศรีสุภาพ (2540) ผลต้านเชื้อราของสารสกัดหยาบนมผึ้งต่อการเกาะติดของแคนดิดาอัลบิแคนส์ บนผิววัสดุเรซินอะคริลิกชนิดบ่มตัวด้วยความร้อน วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (ว.ทันต.มศว) 10(1), 32-43
ทิพย์ทิวา สัมพันธมิตร (2556) การอนุรักษ์ภูมิปัญญาการจับผึ้งหลวงเพื่อการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน วิทยานิพนธ์วิทยาลัยทักษิณ ปีที่ 16 ฉบับที่ 2, หน้า 1-11
นภาภรณ์ คงทอง (2558) การส่งเสริมเลี้ยงผึ้งโพรงไทย (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/59728/-ani-agrliv-agr- (สืบค้นเมื่อวันที่ 14 กันยายน 2561)
นิคม มณีอินทร์ (2523) คู่มือการเลี้ยงผึ้งตอนที่ 1 สงขลา : วิทยาการเกษตรกรรมสงขลา
ประยงค์ จึงอยู่สุข (2550) การเลี้ยงผึ้ง และอุปกรณ์ (เอกสารประกอบการบรรยายการเลี้ยงผึ้งพันธุ์) เชียงใหม่ : สํานักงานส่งเสริมการเกษตรภาคเหนือ
ประยูร เบียร์ศาสตร์ (2530) การเลี้ยงผึ้ง และอุปกรณ์ (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : https://www. agriman.doade.go.th/beegroup/bee53.htm (สืบค้น 22 ธันวาคม 2559)
ปริษฐา ศรีเจริญ (2558) ขั้นตอนการเลี้ยงผึ้ง กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์
พงศ์เทพ อัครธนกุล (2526) วิเคราะห์ผึ้ง และการเลี้ยงผึ้ง กรุงเทพมหานคร : ไทยวัฒนาพานิช
พงศ์เทพ อัครธนกุล (2534) ว่าด้วยผึ้ง และการเลี้ยงผึ้ง (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก : rubber.co.th /index.php?option=com_content&view=article&id=364:2011-06-22-05-36-44
(สืบค้น 22 ธันวาคม 2559)
พินัย แก้วจันทร์ (2555) กลุ่มเลี้ยงผึ้งยะลาประสบปัญหาผึ้งให้น้ำหวานน้อย หลังมีการใช้สารเคมีในการเกษตร (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก https://mgronline.com/south/detail/ 9550000081090 (สืบค้น 22 ธันวาคม 2560)
ยงยุทธ ไวคกุล (2530) หลักการเลี้ยงผึ้ง และขยายพันธุ์ในประเทศไทย กรุงเทพมหานคร :
วังบูรพา
รัชกร ศรีบริรักษ์ (2558) ความสําคัญ และประโยชน์ของการเลี้ยงผึ้ง กรุงเทพมหานคร : การส่งเสริมการเกษตร
ศิริศักดิ์ เดี่ยวตระกูล (2520) การเลี้ยงผึ้งพันธุ์ เชียงใหม่ : บัณฑิตยสถาน
สมพร หิรัญรามเดช (2528) น้ำผึ้ง และผงเยลลี (เอกสารประกอบการสัมมนาทางวิชาการพัฒนาอุตสาหกรรมระหว่างประเทศ) (เอกสารอัดสําเนา)
สังศิต พิริยะรังสรรค์ (2546) เศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง : ข้อเสนอเชิงนโยบาย คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สุภาพ ศรีสุข (2552) ตำนานผึ้ง (พิมพ์ครั้งที่ 12) กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์
แสนนัด หงส์ทรงเกียรติ (2531) เทคโนโลยีการเลี้ยงผึ้ง กรุงเทพมหานคร : คณะเทคโนโลยีเกษตรสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
อุดม จิรเศวตกุล (2559) การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับฟาร์มผึ้ง กรุงเทพมหานคร : สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2021 วารสารครุศาสตร์วิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.