การบริหารความขัดแย้งในองค์กรภาครัฐ ยุคประเทศไทย 4.0
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
พ.ย. 26, 2019
คำสำคัญ:
ความขัดแย้ง การบริหารความขัดแย้ง องค์กรภาครัฐ ประเทศไทย 4.0
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ศึกษาแนวทางการบริหารความขัดแย้งภายในองค์กรภาครัฐ โดยการรวบรวม วิเคราะห์ และสังเคราะห์ บทความวิจัยและบทความวิชาการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อเสนอแนวทางการบริหารความขัดแย้งภายในองค์กรภาครัฐอย่างสร้างสรรค์ ในปัจจุบันที่กำลังเปลี่ยนแปลงสู่ยุคประเทศไทย 4.0 จากการศึกษาพบว่า การบริหารความขัดแย้งในองค์กรไม่ได้ถือเป็นหน้าที่หรือความรับผิดชอบของผู้บริหารหรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง แต่เป็นหน้าที่ของทุกคนในองค์กร ทั้งในฐานะ “ข้าราชการระดับอำนวยการ” สามารถบริหารความขัดแย้งในองค์กรได้ ดังนี้ 1) การป้องกันความขัดแย้งไม่ให้เกิดขึ้น 2) การลดความขัดแย้ง 3) การแก้ปัญหาความขัดแย้งด้วยวิธีสร้างสรรค์ 4) การกระตุ้นให้เกิดความขัดแย้ง และ 5) การใช้หลักคุณธรรมในการบริหารองค์กร และในฐานะ “ข้าราชการ เจ้าหน้าที่ของรัฐ ระดับปฏิบัติการ” สามารถบริหารความขัดแย้งในองค์กรได้ ดังนี้ 1) การแข่งขันหรือการเอาชนะ 2) การร่วมมือ 3) การประนีประนอม 4) การหลีกเลี่ยง และ 5) การยินยอม ยอมรับหรือการยอมให้ ซึ่งเป็นวิธีการบริหารความขัดแย้งที่แตกต่างกันออกไป องค์กรต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับเหตุการณ์นั้น ๆ เพื่อป้องกัน ลดและขจัดความขัดแย้งภายในองค์กรให้สลายไป ดั่งคำสุภาษิตไทยที่ว่า “สามัคคีคือพลัง” ซึ่งหากองค์กรภาครัฐปราศจากความขัดแย้งของบุคลากรในองค์กร ทุกคนมีความรักความสามัคคีกันในหมู่คณะ การดำเนินงานเพื่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจยุคประเทศไทย 4.0 ก็จะไม่เป็นแค่ฝันอีกต่อไป
Article Details
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
เอกสารอ้างอิง
คณิต เรืองขจร. (2557). การบริหารความขัดแย้งในองค์กรที่มีอิทธิพลต่อการปฏิบัติงาน : กรณีศึกษาบุคลากรคณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลทั้ง 4 แห่ง. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการทั่วไป, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
จิตราพัชร์ ชัยรัตนหิรัญกุล และธานี เกสทอง. (2556, กรกฎาคม-ธันวาคม.) การศึกษาการจัดการความขัดแย้งในสถานศึกษาของผู้บริหารโรงเรียน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 42. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ, ปีที่ 3 (ฉบับที่ 5). 137-152.
ชนินทร เพ็ญสูตร. (2560, มกราคม-มิถุนายน.) ประเทศไทย 4.0 บริบททางเศรษฐกิจ และการเมือง. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, ปีที่ 8 (ฉบับที่ 1). 67-99.
โชคชัย นาไชย. (2559). ทักษะการบริหารความขัดแย้งของผู้บริหารสถานศึกษา ในสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารจัดการการศึกษา, มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
ณัฐนรินทร์ เนียมประดิษฐ์, ธนพร กุลเที่ยง และกาญจนา ไทยกิ่ง. (2559). วิธีการบริหารความขัดแย้งของผู้บริหาร กรณีศึกษา บริษัทรับสร้างบ้าน ในเขตทวีวัฒนา. การประชุมวิชาการระดับชาติ สหวิทยาการเอเชียอาคเนย์ 2559 ครั้งที่ 3.
ธีรวัฒน์ ปถมพานิชย์. (2553). ปัจจัยที่มีผลให้เกิดความขัดแย้งในการปฏิบัติงานของพนักงานบริษัท กอดี้ อาร์ต จำกัด. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจ, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
นงนาฏ จงธรรมานุรักษ์. (2544, ตุลาคม-ธันวาคม.) กลยุทธ์ในการบริหารความขัดแย้งสำหรับผู้บริหารการพยาบาล. วารสารสภาการพยาบาล, ปีที่ 16 (ฉบับที่ 4). 41-51.
นวพร ชิณวงค์. (2558). ความขัดแย้งในองค์กร ด้านงาน ด้านความสัมพันธ์ และด้านกระบวนการที่มีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความเครียดในการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการเปรียบเทียบระหว่างธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และธุรกิจค้าปลีก. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการทั่วไป, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
นิศาชล ฉัตรทอง. (2561, มกราคม-มิถุนายน.) บริบทภาครัฐไทยกับการก้าวเข้าสู่องค์กรแห่งนวัตกรรม. วารสารสารสนเทศ, ปีที่ 17 (ฉบับที่ 1). 25-36.
เนาวรัตน์ ชุง และกฤษดา เชียรวัฒนสุข. (2559, กรกฎาคม-ธันวาคม.) การลดความขัดแย้งในองค์กรโดยใช้หลักภาวะผู้นำตามหลักสัปปุริสธรรม 7 และหลักมนุษยสัมพันธ์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 เปรียบเทียบระหว่างพนักงานกลุ่มบริษัทเอเชียและกลุ่มบริษัทยุโรป-อเมริกาในกลุ่มอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์จังหวัดปทุมธานีและพระนครศรีอยุธยา. วารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ, ปีที่ 7 (ฉบับที่ 2). 60-85.
บุญฑริกา วงษ์วานิช และทิพย์รัตน์ เลาหวิเชียร. (2560, ธันวาคม.) การจัดการความขัดแย้งและพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ. วารสารวิชาการคณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี, ปีที่ 12 (ฉบับที่ 2). 33-45.
ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศร. (2558, กรกฎาคม.) ความขัดแย้งและการจัดการความขัดแย้ง: บริบทในสังคมไทย. วารสารสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยทักษิณ, ปีที่ 4. 59-81.
พรพรรณ เรืองฤทธิ์ และสุรเชต น้อยฤทธิ์. (2560, กรกฎาคม-กันยายน.) การพัฒนาแนวทางการบริหารความขัดแย้งในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 20. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, ปีที่ 11 (ฉบับที่ 3). 98-107.
มานัส เสนานุช และณัฐวุฒิ บุ้งจันทร์. (2558, กรกฎาคม.) ความขัดแย้งในระบบราชการระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ, ปีที่ 5 (ฉบับพิเศษ). 117-128.
มิ่งขวัญ พงษ์สถิต. (2556). การจัดการความขัดแย้งภายในองค์กร. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 กันยายน 2561. สืบค้นจาก http://www.oia.coj.go.th/ doc/data/oia/oia_1504165067.pdf.
รัฐพล เย็นใจมา และสุรพล สุยะพรหม. (2561, เมษายน-มิถุนายน.) ความขัดแย้งในสังคม : ทฤษฎีและแนวทางแก้ไข. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, ปีที่ 7 (ฉบับที่ 2). 224-238.
ศิริวรรณ มนอัตระผดุง. (2559, พฤษภาคม-สิงหาคม.) การจัดการความขัดแย้งในองค์การอย่างสร้างสรรค์. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), ปีที่ 6 (ฉบับที่ 2). 193-208.
สมยศ นาวีการ. 2546. การบริหารจัดการ. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.
สมรรัตน์ นิรันดรเกียรติ. (2556). การบริหารความขัดแย้งให้เกิดประโยชน์. บทความวิชาการในการปรับเลื่อนตำแหน่งเป็นอาจารย์ (สบ 5) กองบัญชาการศึกษา, สำนักงานตำรวจแห่งชาติ.
สุมล ชิดสกุล. (2557, กันยายน-ธันวาคม.) การจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารโรงพยาบาลของรัฐ : กรณี โรงพยาบาลในเขตตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขต 17. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยปทุมธานี, ปีที่ 6 (ฉบับที่ 3). 146-154.
สุนทร ปัญญะพงษ์, วิยุทธ์ จำรัสพันธุ์ และวงศา เล้าหศิริวงศ์. (2555, มกราคม-เมษายน.) ความขัดแย้งระหว่างชุมชนท้องถิ่นกับหน่วยงาน ภาครัฐในการจัดการทรัพยากรน้ำจากเขื่อนลำปะทาว อำเภอแก้งคร้อ จังหวัดชัยภูมิ. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง, ปีที่ 8 (ฉบับที่ 1).115-136.
สุตาภัทร จันทร์ประเสริฐ. (2560, มกราคม-มิถุนายน.) ความขัดแย้งในองค์กรธุรกิจ: แนวทางป้องกันและแก้ไข. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี, ปีที่ 9 (ฉบับที่ 1). 218-226.
สำนักงาน ก.พ.. (2560). ระบบราชการไทยในบริบทไทยแลนด์ 4.0.
อธิญา งามภักดิ์ และอรนันท์ กลันทปุระ. (2558, พฤษภาคม-สิงหาคม.) สาเหตุและการจัดการความขัดแย้งในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น A จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, ปีที่ 26 (ฉบับที่ 2). 95-103.
Johnson, David., W.& Johnson, Roger., T. (1987). Learning Together and Alone : Cooperative, Competitive and Individualistic Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Kristin J., Randall s., et.al (2008, JANUARY.) The Critical Role of Conflict Resolution it Teames : A Close Look at the Links Between Conflict Type, Conflict Management Strategies, and Team Outcomes. Journal of Applied Psychology. Val.93, (No.1), 170-188.
Moore, C. W. (2014). The mediation process: practical strategies for resolving conflict. (4thed). San Francisco: Jossey-Bass.
Stephen P. Robbins. (1991). Management Prentice-Hall international editions. 3, Prentice Hall.
Thomas, K. W., & Kilmann, R. H. (1987). Thomas –Kilmann conflict model interest. New York, NY: X/COM Incoporated.
จิตราพัชร์ ชัยรัตนหิรัญกุล และธานี เกสทอง. (2556, กรกฎาคม-ธันวาคม.) การศึกษาการจัดการความขัดแย้งในสถานศึกษาของผู้บริหารโรงเรียน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 42. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ, ปีที่ 3 (ฉบับที่ 5). 137-152.
ชนินทร เพ็ญสูตร. (2560, มกราคม-มิถุนายน.) ประเทศไทย 4.0 บริบททางเศรษฐกิจ และการเมือง. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, ปีที่ 8 (ฉบับที่ 1). 67-99.
โชคชัย นาไชย. (2559). ทักษะการบริหารความขัดแย้งของผู้บริหารสถานศึกษา ในสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารจัดการการศึกษา, มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
ณัฐนรินทร์ เนียมประดิษฐ์, ธนพร กุลเที่ยง และกาญจนา ไทยกิ่ง. (2559). วิธีการบริหารความขัดแย้งของผู้บริหาร กรณีศึกษา บริษัทรับสร้างบ้าน ในเขตทวีวัฒนา. การประชุมวิชาการระดับชาติ สหวิทยาการเอเชียอาคเนย์ 2559 ครั้งที่ 3.
ธีรวัฒน์ ปถมพานิชย์. (2553). ปัจจัยที่มีผลให้เกิดความขัดแย้งในการปฏิบัติงานของพนักงานบริษัท กอดี้ อาร์ต จำกัด. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจ, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
นงนาฏ จงธรรมานุรักษ์. (2544, ตุลาคม-ธันวาคม.) กลยุทธ์ในการบริหารความขัดแย้งสำหรับผู้บริหารการพยาบาล. วารสารสภาการพยาบาล, ปีที่ 16 (ฉบับที่ 4). 41-51.
นวพร ชิณวงค์. (2558). ความขัดแย้งในองค์กร ด้านงาน ด้านความสัมพันธ์ และด้านกระบวนการที่มีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความเครียดในการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการเปรียบเทียบระหว่างธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และธุรกิจค้าปลีก. วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการทั่วไป, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
นิศาชล ฉัตรทอง. (2561, มกราคม-มิถุนายน.) บริบทภาครัฐไทยกับการก้าวเข้าสู่องค์กรแห่งนวัตกรรม. วารสารสารสนเทศ, ปีที่ 17 (ฉบับที่ 1). 25-36.
เนาวรัตน์ ชุง และกฤษดา เชียรวัฒนสุข. (2559, กรกฎาคม-ธันวาคม.) การลดความขัดแย้งในองค์กรโดยใช้หลักภาวะผู้นำตามหลักสัปปุริสธรรม 7 และหลักมนุษยสัมพันธ์ตามหลักสังคหวัตถุ 4 เปรียบเทียบระหว่างพนักงานกลุ่มบริษัทเอเชียและกลุ่มบริษัทยุโรป-อเมริกาในกลุ่มอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์จังหวัดปทุมธานีและพระนครศรีอยุธยา. วารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ, ปีที่ 7 (ฉบับที่ 2). 60-85.
บุญฑริกา วงษ์วานิช และทิพย์รัตน์ เลาหวิเชียร. (2560, ธันวาคม.) การจัดการความขัดแย้งและพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ. วารสารวิชาการคณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี, ปีที่ 12 (ฉบับที่ 2). 33-45.
ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศร. (2558, กรกฎาคม.) ความขัดแย้งและการจัดการความขัดแย้ง: บริบทในสังคมไทย. วารสารสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยทักษิณ, ปีที่ 4. 59-81.
พรพรรณ เรืองฤทธิ์ และสุรเชต น้อยฤทธิ์. (2560, กรกฎาคม-กันยายน.) การพัฒนาแนวทางการบริหารความขัดแย้งในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 20. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, ปีที่ 11 (ฉบับที่ 3). 98-107.
มานัส เสนานุช และณัฐวุฒิ บุ้งจันทร์. (2558, กรกฎาคม.) ความขัดแย้งในระบบราชการระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนและผลประโยชน์ส่วนรวม ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารวิชาการเครือข่ายบัณฑิตศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ, ปีที่ 5 (ฉบับพิเศษ). 117-128.
มิ่งขวัญ พงษ์สถิต. (2556). การจัดการความขัดแย้งภายในองค์กร. สืบค้นเมื่อวันที่ 22 กันยายน 2561. สืบค้นจาก http://www.oia.coj.go.th/ doc/data/oia/oia_1504165067.pdf.
รัฐพล เย็นใจมา และสุรพล สุยะพรหม. (2561, เมษายน-มิถุนายน.) ความขัดแย้งในสังคม : ทฤษฎีและแนวทางแก้ไข. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, ปีที่ 7 (ฉบับที่ 2). 224-238.
ศิริวรรณ มนอัตระผดุง. (2559, พฤษภาคม-สิงหาคม.) การจัดการความขัดแย้งในองค์การอย่างสร้างสรรค์. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), ปีที่ 6 (ฉบับที่ 2). 193-208.
สมยศ นาวีการ. 2546. การบริหารจัดการ. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.
สมรรัตน์ นิรันดรเกียรติ. (2556). การบริหารความขัดแย้งให้เกิดประโยชน์. บทความวิชาการในการปรับเลื่อนตำแหน่งเป็นอาจารย์ (สบ 5) กองบัญชาการศึกษา, สำนักงานตำรวจแห่งชาติ.
สุมล ชิดสกุล. (2557, กันยายน-ธันวาคม.) การจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารโรงพยาบาลของรัฐ : กรณี โรงพยาบาลในเขตตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข เขต 17. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยปทุมธานี, ปีที่ 6 (ฉบับที่ 3). 146-154.
สุนทร ปัญญะพงษ์, วิยุทธ์ จำรัสพันธุ์ และวงศา เล้าหศิริวงศ์. (2555, มกราคม-เมษายน.) ความขัดแย้งระหว่างชุมชนท้องถิ่นกับหน่วยงาน ภาครัฐในการจัดการทรัพยากรน้ำจากเขื่อนลำปะทาว อำเภอแก้งคร้อ จังหวัดชัยภูมิ. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง, ปีที่ 8 (ฉบับที่ 1).115-136.
สุตาภัทร จันทร์ประเสริฐ. (2560, มกราคม-มิถุนายน.) ความขัดแย้งในองค์กรธุรกิจ: แนวทางป้องกันและแก้ไข. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี, ปีที่ 9 (ฉบับที่ 1). 218-226.
สำนักงาน ก.พ.. (2560). ระบบราชการไทยในบริบทไทยแลนด์ 4.0.
อธิญา งามภักดิ์ และอรนันท์ กลันทปุระ. (2558, พฤษภาคม-สิงหาคม.) สาเหตุและการจัดการความขัดแย้งในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น A จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, ปีที่ 26 (ฉบับที่ 2). 95-103.
Johnson, David., W.& Johnson, Roger., T. (1987). Learning Together and Alone : Cooperative, Competitive and Individualistic Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Kristin J., Randall s., et.al (2008, JANUARY.) The Critical Role of Conflict Resolution it Teames : A Close Look at the Links Between Conflict Type, Conflict Management Strategies, and Team Outcomes. Journal of Applied Psychology. Val.93, (No.1), 170-188.
Moore, C. W. (2014). The mediation process: practical strategies for resolving conflict. (4thed). San Francisco: Jossey-Bass.
Stephen P. Robbins. (1991). Management Prentice-Hall international editions. 3, Prentice Hall.
Thomas, K. W., & Kilmann, R. H. (1987). Thomas –Kilmann conflict model interest. New York, NY: X/COM Incoporated.
