วิเคราะห์ศึกษาการให้สิทธิประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมายของ สหพันธรัฐสาธารณรัฐเยอรมนี สหรัฐอเมริกา สมาพันธรัฐสวิส แนวทางต่อการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ในอนาคต

บทคัดย่อ

การมีส่วนร่วมทางการเมืองโดยตรงของประชาชนในการให้สิทธิประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมาย (initiative process) ของสหพันธรัฐสาธารณรัฐเยอรมนี สหรัฐอเมริกาและสมาพันธรัฐสวิส จะพบว่า ทั้งสามประเทศให้สิทธิประชาชนใช้อำนาจอธิปไตยแบบทางตรง กล่าวคือ การริเริ่มเสนอกฎหมายโดยประชาชนให้สภาพิจารณาและ เมื่อสภาพิจารณาเสร็จแล้วให้ประชาชนเป็นผู้ตัดสินใจขั้นสุดท้ายว่าจะรับกฎหมายที่ประชาชนเสนอให้สภาพิจารณาหรือไม่ ดังนั้น ทุกขั้นตอนของกระบวนการตรากฎหมายที่ให้สิทธิประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมาย มีส่วนร่วมในการพิจารณาและเป็นผู้ตัดสินใจขั้นตอนสุดท้ายคือ การออกเสียงประชามติ ซึ่งเป็นองค์ประกอบของการใช้อำนาจอธิปไตยทางตรง แต่อย่างไร ก็ตามการใช้อำนาจอธิปไตยทางตรงในการเข้าชื่อเสนอกฎหมายของประชาชนทั้งสามประเทศจะมีความแตกต่างกันในรายละเอียดปลีกย่อย แต่ที่มีลักษณะที่เป็นหลักการเดียวกันทั้งสามประเทศ มีอยู่ 2 ประการ ดังนี้

ประการที่หนึ่ง การให้สิทธิประชาชนในการเข้าชื่อเสนอกฎหมายนั้นจะต้องเป็นประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเท่านั้นจึงจะสามารถร่วมกันเข้าชื่อเสนอกฎหมายได้

ประการที่สอง การตัดสินใจขั้นตอนสุดท้ายโดยประชาชน การให้สิทธิประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเข้าชื่อเสนอกฎหมายนั้นจะเป็นการให้อำนาจประชาชนในการตัดสินใจขั้นตอนสุดท้ายในการลงประชามติว่ารับร่างกฎหมายที่ประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมายนั้นหรือไม่