การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมของผู้ใช้บริการ ในการพัฒนาตลาดสดสุขภาพ

Main Article Content

อติญาณ์ ศรเกษตริน
รุ่งนภา จันทรา
ชุลีพร หีตอักษร

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากระบวนการ         มีส่วนร่วมของผู้ใช้บริการในการพัฒนาตลาดสดสุขภาพ กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วยอาสาสมัครสาธารณสุข คณะกรรมการตลาด ผู้บริโภค ผู้ประกอบการ และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข โดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในทุกขั้นตอน คือ          1) การวิเคราะห์สถานการณ์ความต้องการในการพัฒนาตลาดสดสุขภาพ  พบว่า ชุมชนต้องการให้มีการพัฒนาตลาดให้สะอาด บรรยากาศดี อาหารมีคุณภาพ ไม่มีสารปนเปื้อน โดยการกำหนดกิจกรรมในการพัฒนาตลาดสดสุขภาพ  2) การวางแผนกิจกรรม เพื่อวางแผนกิจกรรมร่วมกันได้นำเสนอ 4 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมการออกกำลังกาย กิจกรรม                 ให้ความรู้เรื่องอาหารปลอดภัย กิจกรรมตรวจสุขภาพ กิจกรรมการรับประทานอาหารตามวิถีไทย  3) ดำเนินงานตามแผนที่กำหนดไว้ร่วมกัน ซึ่งได้รับความร่วมมือจากอาสาสมัครสาธารณสุข คณะกรรมการตลาด ผู้บริโภค ผู้ประกอบการ และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข         ในการดำเนินการทั้ง 4 กิจกรรมตามแผน  4) ขั้นสะท้อนการปฏิบัติกิจกรรม เพื่อร่วมพิจารณาสิ่งที่ได้รับจากการดำเนินกิจกรรมและปรับรายละเอียดย่อยของกิจกรรม  พบว่าการดำเนินการในทุกกิจกรรมเป็นกิจกรรมที่ดี มีประโยชน์ต่อชุมชน และควรดำเนินการอย่างต่อเนื่อง และ 5) ขั้นประเมินผลโดยผู้ที่เกี่ยวข้อง ผลลัพธ์ของการพัฒนามีความก้าวหน้าในการจัดกิจกรรม 4 กิจกรรม คือ 1) กิจกรรมการออกกำลังกาย มีการออกกำลังกาย เป็นประจำทุกวัน 2) กิจกรรมการให้ความรู้เรื่องอาหารปลอดภัย มีการให้ความรู้ผ่านเสียงตามสายเป็นประจำทุกวัน 3) กิจกรรมการตรวจสุขภาพ มีการตรวจสุขภาพอย่างต่อเนื่องทุก 3 เดือน และ 4) กิจกรรมการรับประทานอาหารตามวิถีไทยสุขภาพ มีการให้ความรู้อาหารสุขภาพ และการจัดแสดงอาหารสุขภาพทุกวัน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ชุลีพร หีตอักษร และคณะ. (2560). ผลของโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพ
ผู้ประกอบการตลาดสดกอบกาญจน์ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. 4 (พิเศษ): 91-101.
คณะกรรมการอำนวยการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติฉบับที่ 11. (2555). แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติในช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 พ.ศ. 2555 - 2559. นนทบุรี : สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์.
จิรัชยา เจียวก๊ก และสันติชัย แย้มใหม่. (2559). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ในการพัฒนาชุมชน. วารสารหาดใหญ่วิชาการ. 14(1): 79 - 95.
เตือนใจ ลับโกษา, วิรัติ ปานศิลา และสมศักดิ์ ศรีภักดี. (2559). รูปแบบการป้องกันโรคไข้เลือดออกโดยการมีส่วนร่วมของแกนนําสุขภาพชุมชน ตําบลเมืองบัว อําเภอชุมพลบุรีจังหวัดสุรินทร์. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ. 19(1) : 44 - 54.
วารุณี เพไร, สุขศิริ ประสมสุข, ชนิดา มัททวางกูร, กุลธิดา จันทร์เจริญ, เนตร หงษ์ไกรเลิศ, นารี รมย์นุกูล และคณะ. (2556). สุขภาวะกับการเป็นตลาดของภาษีเจริญ. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสยาม.
สุวิดา ธรรมมณีวงศ์, ผกามาศ ไมตรีมิตร, ภานุพัฒน์ พุ่มพฤกษ์, ปิ่นเพชร จำปา, ยุพดี จารุทรัพย์, และหรรษา นิลาพันธ์. (2550). การวิจัยเพื่อแสวงหาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาตลาดในเขตเทศบาลนครปฐม. เอกสารการประชุมทางวิชาการมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 45, 569-576.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2558). เปลี่ยนพฤติกรรมให้กินดีสดใสห่างไกลโรค [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www.thaihealth. or.th/Content/ 29930 เปลี่ยนพฤติกรรมให้กินดีสดใส%20ห่างไกลโรค.html
[2558, พฤศจิกายน 10].
อติญาณ์ ศรเกษตริน, อรวรรณ สัมภวมานะ, นงเยาว์ ชัยทอง, ชุลีพร เอกรัตน์ และนรารัตน์ ชูมี. (2557). กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อพัฒนาตามเกณฑ์มาตรฐานตลาดสดน่าซื้อ : กรณีศึกษาตลาดสดกอบกาญจน์ ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัด สุราษฎร์ธานี. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 1(1): 65-76.
อติญาณ์ ศรเกษตริน, นงเยาว์ ชัยทอง, ชุลีพร เอกรัตน์ และบุปผา กิตติพัฒน์. (2555). การพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อพัฒนาตลาดสด ตามเกณฑ์มาตรฐานตลาดสดน่าซื้อ : กรณีศึกษาตลาดสดกอบกาญจน์ ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 22(1): 98-110.
Cohen, J. M. & Uphoff, N. T. (1977). Rural Development Participation: Concept and Measures for Project Design Implementation and Evaluation. Rural Development Committee Center for International Studies, Cornell: Cornell University.