แนวทางการพัฒนาระบบโซ่อุปทานของการผลิตเมี่ยงใน พื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การบริหารและจัดการภายในโซ่อุปทานของการผลิตเมี่ยงและการกำหนดแนวทางการพัฒนาระบบโซ่อุปทานของการผลิตเมี่ยงในภาคเหนือของประเทศไทย พื้นที่วิจัย ได้แก่ พื้นที่บ้านแม่ลัว ตำบลป่าแดง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ บ้านป่าเมี่ยง ตำบลแจ้ซ้อน อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง และบ้านเหล่า ตำบลเมืองก๋าย อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษา โดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล กับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลพื้นที่ละ 3 คนรวม 9 คน โดยใช้ SWOT Analysis เป็นเครื่องมือประเมินการบริหารและจัดการภายในโซ่อุปทาน และใช้กิจกรรม Focus Group สำหรับการกำหนดแนวทางการพัฒนาระบบโซ่อุปทานเมี่ยงในพื้นที่ดังกล่าว ผลจากการศึกษารูปแบบการบริหารโซ่อุปทานใน 3 พื้นที่ พบว่า การบริหารและจัดการภายในโซ่อุปทานการผลิตเมี่ยง มีลักษณะเป็นโซ่อุปทานเพื่อสิ่งแวดล้อม มีระดับความซับซ้อนน้อย ผู้เกี่ยวข้องในระบบโซ่อุปทานประกอบด้วย ชาวบ้านที่เป็นเกษตรกรภายในชุมชนตัวแทนสมาชิกผู้จัดจำหน่ายและลูกค้าและมีความทับซ้อนกันในหน้าที่การพัฒนาโซ่อุปทานเมี่ยงอาจจำเป็นต้องใช้โซ่อุปทานส่วนขยายเพื่อบริหารความเสี่ยงด้านการดำรงไว้ซึ่งวัฒนธรรมดั้งเดิมและนำแนวคิดในการหาผู้ร่วมทุนทำโครงการการรับซื้อผลผลิตแบบองค์รวมมาปรับใช้เพื่อรักษาสมดุลของพื้นที่ให้มีความยั่งยืน แนวทางการพัฒนาระบบโซ่อุปทาน ต้นน้ำ ส่งเสริมเกษตรกรให้มีความรู้ในการเก็บรักษาใบเมี่ยง เนื่องจากการเพาะปลูกเมี่ยงขึ้นอยู่กับฤดูกาลตามธรรมชาติ กลางน้ำ ส่งเสริมกระบวนการให้ความรู้เกี่ยวกับกระบวนการหมักใบเมี่ยงเพื่อลดต้นทุน ปลายน้ำ จัดตั้งศูนย์รับซื้อโดยผู้นำชุมชนในรูปของวิสากิจชุมชนและการส่งเสริมการท่องเที่ยวนวัตวิถีและการอนุรักษ์ผืนป่าเข้าไว้ด้วยกัน