แนวทางการสร้างความยั่งยืนในการ พัฒนาชุมชนไทยภายใต้แนวความคิด เศรษฐกิจพอเพียง

บทคัดย่อ

ภายใต้ความแปรปรวนและภัยธรรมชาติที่ทวีความรุนแรงมากขึ้น การจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างมี ประสิทธิภาพเป็นปัจจัยสำคัญในการนำไปสู่การพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืน งานวิจัยชิ้นนี้รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล เชิงคุณภาพ โดยเน้นการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตอย่างมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม จากชุมชน 3 แห่ง ที่ประสบความสำเร็จทั้งด้านของการพัฒนาชุมชนและการบริหารจัดการทรัพยากรนํ้า ได้แก่ ชุมชนดงขี้เหล็ก จังหวัดปราจีนบุรี ชุมชนภูถํ้าภูกระแต จังหวัดขอนแก่น และชุมชนบ้านลิ่มทอง จังหวัดบุรีรัมย์ จากการวิเคราะห์ พบว่า “วงจรแห่งศรัทธา” คือ จุดเริ่มต้นของการเกิดกระบวนการอันนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน และมี 4 องค์ ประกอบที่จะนำพาชุมชนไปสู่ความสำเร็จในการพัฒนา ได้แก่ การมีผู้นำที่ดีและเข้มแข็ง การมีแนวทางแก้ไข ปัญหาและแนวความคิดในการพัฒนาที่เหมาะสม การมีรูปแบบการสื่อสารเพื่อการพัฒนาที่มีประสิทธิภาพ และการมีความใส่ใจและมุ่งมั่นกับการบริหารจัดการทรัพยากรในพื้นที่อย่างยั่งยืน ทั้งนี้ในกระบวนการ ขับเคลื่อนจำเป็นต้องมี “ความตระหนัก” ในสภาพปัญหาของชุมชน อันจะนำไปสู่การปฏิบัติโดยการนำ “ความรู้” จากกระบวนการในการเรียนรู้และความคิด ที่เน้นให้ความสำคัญกับวิถีของชุมชนอย่างแท้จริงไปปฏิบัติ จนเกิดเป็นพลังความ “ศรัทธา” ที่จะช่วยในการหล่อเลี้ยงวงจรในการขับเคลื่อนชุมชนให้เกิดขึ้นอย่างไม่สิ้นสุด