กองทัพคณะราษฎร: การปรับปรุงกองทัพบกช่วงเปลี่ยนผ่านทางการเมือง (พ.ศ. 2475-2476)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายการปรับปรุงกองทัพบกของคณะราษฎรในช่วง 1 ปีหลังการปฏิวัติสยาม 2475 ซึ่งคณะราษฎรได้ให้ความสำคัญกับการปรับปรุงโครงสร้างและการบังคับบัญชาของกองทัพบก เนื่องจากข้อจำกัดของผู้นำและนายทหารคณะราษฎรฝ่ายทหารบกที่มีสถานะเพียงนายทหารระดับกลางในกองทัพบก ทำให้ไม่สามารถอยู่ในตำแหน่งผู้บังคับบัญชาระดับสูงตามโครงสร้างกองทัพบกแบบเดิมได้ คณะราษฎรจึงได้ลดขนาดโครงสร้างกองทัพบกด้วยการยุบหน่วยทหารขนาดใหญ่ทั้งหมด (กองทัพ-กองพล) แล้วรวมการบังคับบัญชาหน่วยย่อย (กองพัน) ทั้งหมดให้ขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการทหารบก เพื่อให้สะดวกในการบังคับบัญชาหน่วยทหารในกองทัพบกและป้องกันไม่ให้มีการรวมกำลังทหารทำการปฏิวัติซ้อนได้
Article Details
ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนและสงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย
ข้อคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารนี้เป็นของผู้เขียน คณะกรรมการวารสาร ภาควิชาประวัติศาสตร์ฯ กองบรรณาธิการ ตลอดจนกรรมการกลั่นกรองประจำฉบับ ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องกับข้อคิดเห็นเหล่านั้น
References
หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. ม-ร.7.รล/1 เรื่อง เบ็ดเสร็จกรมราชเลขานุการ (2474).
กระทรวงกลาโหม. ทำเนียบทหาร ตอน 1. พระนคร: โรงพิมพ์กรมแผนที่. 2475.
กรมเสนาธิการทหารบก. สมุดแสดงหลักการปกครองในกองทัพบก. พระนคร: กรมเสนาธิการทหารบก, 2456.
กรมเสนาธิการทหารบก. เอกสารประวัติศาสตร์ พระราชบัญญัติ-ข้อบังคับ-คำสั่งที่สำคัญ พ.ศ. 2430-2433. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์กรมยุทธศึกษาทหารบก, 2515.
ประยูร ภมรมนตรี. ชีวิต 5 แผ่นดินของข้าพเจ้า. กรุงเทพฯ: บรรณกิจ, 2518.
ปั้น บุณยเกียรติ และ เฮง เล้ากระจาย. สยามรัฐ เปลี่ยนแปลงการปกครองแผ่นดินอย่างมีพระราชาธิบดีใต้พระธรรมนูญการปกครอง ภาค 1. พระนคร: เดลิเมล์, 2475.
เผ่า ศรียานนท์. “เหตุการณ์ก่อนเปลี่ยนแปลงการปกครองและการชิงอำนาจระหว่างผู้ก่อการ,” ใน เบื้องแรกประชาธิปไตย: บันทึกความทรงจำของผู้อยู่ในเหตุการณ์สมัย พ.ศ. 2475-2500. กรุงเทพฯ: มิตรนภาการพิมพ์, 2516.
ไพบูลย์ กาญจนพิบูลย์. 111 ปี ฯพณฯ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา "เชษฐบุรุษ" 29 มีนาคม 2541. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ. 2542.
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. สมุดภาพสมาชิกรัฐสภา 2475-2502. ม.ป.พ., 2502.
สุดใจ พูลทรัพย์. “วิชายุทธวิธี การจัดและการบังคับบัญชากองทหารขนาดใหญ่,” ยุทธโกษ 47, ฉ. 10 (2482): 35.
ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์. “รัฐประหาร 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2534.
พิมพ์พลอย ปากเพรียว. “การปฏิวัติสยาม 2475 ในทัศนะของพันโทอองรี รูซ์.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2553.
ภาวดี มหาขันธ์. “การปฏิรูปการทหารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร, 2519.
“แจ้งความกระทรวงกลาโหม เรื่อง เลื่อนย้ายและปลดนายทหารกับตั้งราชองครักษ์เวร พ.ศ. 2474.” www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2474/D/4930.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2561).
“แจ้งความประธานคณะกรรมการราษฎร ย้ายและบรรจุนายทหาร พ.ศ. 2475.” http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/D/1281.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2561).
“ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง นายทหารออกจากประจำการ พ.ศ. 2475.” www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/D/1343.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2561).
“พระบรมราชโองการ ประกาศผลัดเปลี่ยนเสนาบดี ปลัดทูลฉลองกระทรวงต่าง ๆ และรวมกระทรวง,”
www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/A/180.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2561).
“พระบรมราชโองการ ประกาศรวมกระทรวงทหารเรือเข้ากับกระทรวงกลาโหม พ.ศ. 2475.” http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2474/A/394.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2561).
“พระบรมราชโองการ ประกาศจัดระเบียบป้องกันอาณาจักร พ.ศ. 2475.” www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/A/190.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2561).
“พระบรมราชโองการประกาศกำหนดหน้าที่เสนาบดีและตั้งคณะกรรมการกลางกลาโหม พ.ศ. 2475.” www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/A/209.PDF (สืบค้นเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2559).
“รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 10 วันที่ 22 กรกฎาคม 2475.” http://dl.parliament.go.th/bitstream/handle/lirt/375694/10_24750722_wb.pdf?sequence=1 (สืบค้นเมื่อวันที่ 30 ตุลาคม 2559).
“รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 26 วันที่ 23 พฤศจิกายน 2476.” http://dl.parliament.go.th/bitstream/handle/lirt/375896/26_24761123_wb.pdf?sequence=1 (สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2561).