Origins and Challenges of Liberal Arts in Thai Higher Education

Main Article Content

Thanet Aphornsuvan

Abstract

The article looks back to the origin and development of the idea of liberal arts education in Thai universities in the reign of King Rama VII in an attempt to further the development of higher education in Siam. The liberal arts program did not get support due to it being too general in the training of students. However, the establishment of the University of Morals and Political Science (Thammasat University) in 1934 following the 1932 Democratic Revolution resulted in the beginning of a new version of liberal education aiming at the creation of democratic citizens in the new regime. The experiment with liberal education was cut short by the military coup in 1947, from which the education policy would shift to follow the American model under the pressure of the Cold War.  Finally, after the coup led by Gen Sarit Thanarat in 1957 and 1958, he personally authorized the establishment of the Liberal Arts Faculty at Thammasat University in 1962. The article ends with the evaluation of liberal arts learning in Thammasat and looks forward to the role and implications of liberal arts education in Thailand in the era of globalization.

Article Details

How to Cite
Aphornsuvan, Thanet. “Origins and Challenges of Liberal Arts in Thai Higher Education”. Thammasat Journal of History 11, no. 2 (December 28, 2024): 1–29. accessed April 2, 2025. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/thammasat_history/article/view/272961.
Section
Special Article

References

กระทรวงศึกษาธิการ. ประวัติกระทรวงศึกษาธิการ 2435-2507, พิมพ์เป็นที่ระลึกในวันครบรอบเจ็ดสิบสองปีของกระทรวง วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2507. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา, 2507.

กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. เอกสารการประชุมอุปราชและสมุหเทศาภิบาล ร. 6 ศธ. 42/13 (พ.ศ. 2462)

กาญจนี ละอองศรี, วารุณี โอสถารมย์, และ อังคาร จันทร์เมือง. ศาสตราจารย์ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ กับหลักสูตรวิชาพื้นฐานศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. บรรณาธิการโดย กาญจนี ละอองศรี. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2559.

เกษม เพ็ญภินันท์, คำยวง วราสิทธิชัย, หม่อมหลวง, วีระศักดิ์ กีรติวรนันท์, รพีพรรณ เจริญวงศ์, ดุษฎี วรธรรมดุษฎี, สิโรบล สุขสวคนธ์, ปิยรัตน์ ปั้นลี้, และ เสาวณิต จุลวงศ์. รายงานการวิจัย เรื่อง รูปแบบและแนวทางการจัดการศึกษาศิลปศาสตร์ (Liberal Arts Education) ในสถาบันอุดมศึกษาไทย. บรรณาธิการโดย เกษม เพ็ญภินันท์. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ, 2553.

กุหลาบ สายประดิษฐ์. “มนุษยภาพ หรือปรัชญาการเมืองของความเป็นมนุษย์ ของกุหลาบ สายประดิษฐ์.” ศิลปวัฒนธรรม 26, ฉ. 5, (มีนาคม 2548): 92-100.

ฉลอง สุนทราวาณิชย์. “ปฐมมหาวิทยาลัยวิพากษ์: เอกสารประวัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย” บานไม่รู้โรย 3, ฉ. 11 (ธันวาคม 2530): 51-59.

ชาญวิทย์ เกษตรศิริ, สุนทรี อาสะไวย์, สุภาภรณ์ จรัลพัฒน์, ทรงยศ แววหงษ์, สุวิมล รุ่งเจริญ, นครินทร์ เมฆไตรรัตน์, และ ดำรง ใคร่ครวญ. สำนักนั้น ธรรมศาสตร์และการเมือง. บรรณาธิการโดย ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า, 2535.

ทักษ์ เฉลิมเตียรณ. การเมืองระบบพ่อขุนอุปถัมภ์แบบเผด็จการ. แปลโดย พรรณี ฉัตรพลรักษ์, ม.ร.ว.ประกายทอง สิริสุข, และ ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 2548.

ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ. “มนุษยภาพ หรือปรัชญาการเมืองของความเป็นมนุษย์ ของกุหลาบ สายประดิษฐ์.” ศิลปวัฒนธรรม 26, ฉ. 5 (มีนาคม 2548): 92-100.

ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ. “มองป๋วยผ่านสังคมร่วมสมัย.” วิภาษา 1, ฉ. 3 (มิถุนายน-กรกฎาคม 2550): 40-46.

ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ. รายงานการวิจัยเรื่อง กรณีศึกษาการจัดการศึกษาด้านศิลปวิทยาศาสตร์ (Liberal Arts Education) ของประเทศสหรัฐอเมริกา. กรุงเทพฯ: สกศ. 2552.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. ปากไก่และใบเรือ: รวมความเรียงว่าด้วยวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ต้นรัตนโกสินทร์. พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี: สำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน, 2555.

ประจักษ์ ก้องกีรติ. และแล้วความเคลื่อนไหวก็ปรากฏ : การเมืองวัฒนธรรมของนักศึกษาและปัญญาชนก่อน 14 ตุลาฯ. นนทบุรี: สำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน, 2556.

ปรามินทร์ เครือทอง. มหาวิทยาลัยในจุดเปลี่ยน. กรุงเทพฯ: ธัชชา, 2566.

ปรีชา สุวรรณทัต. “ประวัติมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.” ใน ที่ระลึกวันสถาปนามหาวิทยาลัย ครบรอบ 41 ปี 27 มิถุนายน 2518. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2518.

ป๋วย อึ๊งภากรณ์. อุดมคติ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโกมล คีมทอง, 2517.

แบรดลีย์, แดน บีช. หนังสือจดหมายเหตุ (The Bangkok Recorder), ในงานพระราชทานเพลิงศพนายสมหมาย ฮุนตระกูล. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พลับลิชชิ่ง, 2537.

เสกสรรค์ ประเสริฐกุล. มหาวิทยาลัยชีวิต. กรุงเทพฯ: สามัญชน, 2531.

ศรีบูรพา [นามแฝง]. ธรรมจักร 5, ฉ. 2 (2495).

อดุล วิเชียรเจริญ. “สมเด็จพระบรมราชชนกกับการพัฒนาประเทศ ด้านมนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์และการศึกษา.” ใน 36 ปีศิลปศาสตร์ 72 ปีศาสตราจารย์ ดร.อดุล วิเชียรเจริญ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2541.

Aphornsuvan, Thanet. “The West and Siam’s Quest for Modernity: Siamese Response to Nineteenth Century American Missionaries.” South East Asia Research 17, No. 3 (November 2009): 401-432.

Geiger, Roger. The History of American Higher Education: Learning and Culture from the Founding to World War II. Princeton, NJ: Princeton University Press, 2015.