Influence of “Art for Life’s Sake” on Isan Writing Production in the B.E. 2490s

Main Article Content

Cherdchai Buddee

Abstract

This article aimed to demonstrate that the concept of “Art for Life’s Sake,” which expanded among progressive intellectuals in Thailand in the 1930s (B.E. 2480) was one of the key ideas used as a framework for writing about the Isan region in the 1940s (B.E. 2490). The core concept of the “Art for Life’s Sake” was to expose the truth to society to aid those who were oppressed and exploited by the state and ruling classes. Therefore, the content and themes found in the writings of the progressive intellectuals in the 1940s focused on presenting the suffering of the people in the Isan region, who were facing a prolonged drought. This was to criticize the effectiveness of the state and the ruling class in addressing the issues and their negligence in solving these problems. Meanwhile, intellectuals aligned with the state and ruling classes produced writings to counterargue, showing that they had never abandoned the people in this region.

Article Details

How to Cite
Buddee, Cherdchai. “Influence of ‘Art for Life’s Sake’ on Isan Writing Production in the B.E. 2490s”. Thammasat Journal of History 11, no. 2 (December 28, 2024): 93–117. accessed April 2, 2025. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/thammasat_history/article/view/275205.
Section
Academic Articles

References

กรมศิลปากร. กองจดหมายเหตุแห่งชาติ. บันทึกผลงานของรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ระหว่าง พ.ศ. 2491-2499. พระนคร: กรมศิลปากร, 2500.

เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. เขียนชนบทให้เป็นชาติ: กำเนิดมานุษยวิทยาไทยในยุคสงครามเย็น. กรุงเทพฯ: มติชน, 2562.

คึกฤทธิ์ ปราโมช, ม.ร.ว. ไผ่แดง. พระนคร: โรงพิมพ์ชัยฤทธิ์, 2498.

จิตร ภูมิศักดิ์. โฉมหน้าศักดินาไทย. พิมพ์ครั้งที่ 9. นนทบุรี: ศรีปัญญา, 2548.

จินตนา ดำรงเลิศ. “การปะทะทางความคิดในนวนิยายเรื่อง ‘ไผ่แดง’.” วารสารราชบัณฑิตยสถาน 31, ฉ. 3 (กรกฎาคม-กันยายน 2549): 822-823, 826.

ชุมนุมสุนทรพจน์ของจอมพล ป. พิบูลสงคราม และท่านผู้หญิงละเอียด พิบูลสงคราม, พิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพนายชีต ขีตตะสังคะ และนายเจริญ พันธุกระวี. กรุงเทพฯ: ประสานชัยยสิทธิ์, 2496.

ชูศักดิ์ ภัทรกุลวณิชย์. “ฟ้าบ่กั้น หยังว่าให้ห่างกัน.” วารสารอ่าน 1, ฉ. 3 (ตุลาคม-ธันวาคม2551): 71 - 93.

ณัฐพล ใจจริง. “การเมืองไทยสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม ภายใต้ระเบียบโลกของสหรัฐอเมริกา (พ.ศ. 2491-2500).” วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชารัฐศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2552.

ทีปกร. ศิลปเพื่อชีวิตศิลปเพื่อประชาชน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: หนังสือ, 2515.

ทักษ์ เฉลิมเตียรณ. การเมืองระบบพ่อขุนอุปถัมภ์แบบเผด็จการ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์, 2526.

ธัญญา สังขพันธานนท์. “จากกวีนิพนธ์ “อีศาน” สู่ “วาทกรรมอีสาน”: การประกอบสร้างความหมายของธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในวรรณกรรมเกี่ยวกับภาคอีสาน.” วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร 29, ฉ. พิเศษ (2550): 287-312.

นายผี. “อีศานล่ม.” ใน กาพย์กลอนวิพากษ์วิจารณ์สังคมและการเมืองสยาม เล่ม 3, บรรณาธิการโดย วิมล พลจันทร, 227. กรุงเทพฯ: อ่าน, 2557. https://readjournal.org/wp-content/uploads/2019/05/2-อีศานล่ม.pdf.

นายผี. “โอ้อีศาน.” ใน กาพย์กลอนวิพากษ์วิจารณ์สังคมและการเมืองสยาม เล่ม 3, บรรณาธิการโดย วิมล พลจันทร, 266-267. กรุงเทพฯ: อ่าน, 2557. https://readjournal.org/wp-content/uploads/2019/05/2-โอ้อีศาน.pdf.

นายรำ. ไม่มีเสียงหัวเราะจากอีสาณ. พระนคร: โรงพิมพ์ชัยฤทธิ์, 2496.

“บทบรรณาธิการ.” วารสารทางอีศาน 1, ฉ. 1 (พฤษภาคม 2555): 7-11.

ปราการ กลิ่นฟุ้ง. “การเสด็จพระราชดำเนินท้องที่ต่างจังหวัดของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช พ.ศ. 2493-2530.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2551.

ลาว คำหอม. ฟ้าบ่กั้น. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ดวงกมล, 2522.

วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. ศิลปวิชาการ: ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี. กรุงเทพฯ: มูลนิธิศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี อนุสรณ์, 2546.

สมิทธ์ ถนอมศาสนะ. “ประวัติศาสตร์นิพนธ์แนวคิด “ศิลปะเพื่อชีวิต” (พ.ศ.2492 -2501).” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาวิชาประวัติศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2548.

สุชาติ ภูมิบริรักษ์. อีสาน: ดินแดนแห่งเลือดและหยาดน้ำตา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: อักษรสยามการพิมพ์, 2514.

สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ. แผนชิงชาติไทย: ว่าด้วยรัฐและการต่อต้านรัฐสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2491-2500). พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: 6 ตุลารำลึก, 2553.

แส น้อยเศรษฐ. อนุสรณ์ในการเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎร ภาค 3 พ.ศ.2498. พระนคร: โรงพิมพ์ไทยเขษม, 2498.