การสำรวจภูมิทัศน์วัฒนธรรมและมรดกทางประวัติศาสตร์ของชุมชนที่ตั้งถิ่นฐาน ในลุ่มน้ำยม ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจและวิเคราะห์ภูมิทัศน์วัฒนธรรมและมรดกทางประวัติศาสตร์และประเมินผลกระทบต่ออัตลักษณ์และความพยายามในการรักษามรดกทางวัฒนธรรมของชุมชนที่ตั้งถิ่นฐาน ในลุ่มน้ำยม ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย จำนวน 14 ชุมชน เป็นงานวิจัยภาคสนาม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ ได้แก่ กลุ่มผู้นำชุมชน จำนวน 14 คน ใช้วิธีสุ่มแบบเจาะจง และกลุ่มประชาชนในชุมชนที่มีความเชี่ยวชาญหรือมีประสบการณ์ในการทำเกษตรกรรมแบบท้องถิ่น และมีความรู้และประสบการณ์ในการดำรงชีวิตตามวิถีท้องถิ่น จำนวน 70 คน ใช้วิธีเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบโควตา จากนั้นใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงกายภาพและข้อมูลจากการสัมภาษณ์ โดยนำเสนอข้อมูลผ่านการบรรยาย แผนที่ และตาราง
ผลการวิจัยพบว่า ภูมิทัศน์วัฒนธรรมและมรดกทางประวัติศาสตร์ของชุมชนสามารถจำแนกออกเป็น 4 ประเด็นหลัก ได้แก่ วิถีชีวิตและการเกษตรที่ยังคงพึ่งพิงธรรมชาติ ประเพณีและความเชื่อที่สะท้อนถึงความศรัทธาในศาสนาพุทธ ธรรมชาติและสถานที่สำคัญซึ่งเป็นแหล่งทรัพยากรของชุมชน และผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่สร้างจากภูมิปัญญาชุมชน ส่วนการประเมินผลกระทบของภูมิทัศน์วัฒนธรรมและมรดกทางประวัติศาสตร์ต่ออัตลักษณ์และความพยายามในการรักษามรดกทางวัฒนธรรม พบว่าชุมชนมีความมุ่งมั่นในการรักษาวิถีชีวิตและภูมิปัญญาท้องถิ่น อนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรม พัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลง เสริมสร้างความเข้มแข็งในชุมชน และเผชิญกับความท้าทายจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเทคโนโลยี การศึกษานี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาและพัฒนาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนในยุคปัจจุบัน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Amloy, A. (2023). A Study of the Potential for Local Handicraft Management of the Target Communities along the World Heritage Corridor of Kamphaeng Phet, Sukhothai, and Si Satchanalai. Social Sciences Research and Academic Journal, 18(1), 91 - 106. (In Thai).
Boonprasong, P. (2019). Place Identity in Use Transformation Process of Old Building in The Old Town. Journal of Architectural/Planning Research and Studies, 16(2), 31 - 48.
Duhamel, N, P., (2020). The Development of Songkhla Old Town Heritage Potential to Valued Add for Old Town Historical Tourism. Nakhon Lampang Buddhist College’s Journal, 9(2), 52 - 64. (In Thai).
Jackson, J. B. (1984). Discovering the Vernacular Landscape. Connecticut: Yale University.
Kerdsiri, K. (2014). Holistic Cultural Landscapes of Community and Vernacular Architecture in the Area of Songkhla Lake Watershed. NAJUA: History of Architecture and Thai Architecture, 11, 176 - 213. (In Thai).
Meinig, D. W. (1979). The Interpretation of Ordinary Landscapes: Geographical Essays. Oxford: Oxford University.
Nonsiri, P. (2012). Pattern of Community - Based Tourism Operation in the Lower Northern Thailand. Journal of International and Thai Tourism, 8(2), 47 - 65. (In Thai).
Sangpud, W., Maitreesophon, B., Janthadech, T. and Avirut, P. (2024). Uniqueness of the Area Leading to the Creation of Creative Community Tourism at Ban Klong Khon, Samut Sakram Province. Journal of Modern Learning Development, 9(1), 517 - 524.
Sauer, C. O. (1956). Man's Role in Changing the Face of the Earth. Chicago: University of Chicago.
Sirasoonthorn, P. et.al. (2011). The Traditional Medicine Practices of Thai People in the Lower Northern Region Along the Yom and Nan River Basins. Mekong - Salween Civilization Studies Journal, 2(1), 25 - 34. (In Thai).
Spirn, A. W. (1998). The Language of Landscape. Connecticut: Yale University.
Tuan, Y. F. (1977). Space and Place: The Perspective of Experience. Minnesota: University of Minnesota.
Varitwuttikul, K., Oniem, P., Khunajan, W., Madee, C., and Rattanaprathum, N. (2021). Problems and Communities Needs on Water Resources Management in the Yom River Basin. KKU International Journal of Humanities and Social Sciences, 11(1), 95 - 125. (In Thai).
Wachirawongsakorn, P. and Deetae, N. (2016). Public Participation in Solving Flood Problems in the Lower Yom River Basin. Journal of Environmental Management, 12(2), 4 - 23. (In Thai).
