บทบาทและความสัมพันธ์ของพลวัตระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายใต้นโยบาย การควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของรัฐ Roles and Relationship of Dynamics among Stakeholders under State Alcohol Control Policies
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้มุ่งอธิบายถึงบทบาทและความสัมพันธ์ของพลวัตระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายใต้นโยบายการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของรัฐ ผู้วิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพโดยแบ่งเป็นใช้วิธีการวิจัยเชิงเอกสารและการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกใช้การเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1. กลุ่มเจ้าหน้าที่ภาครัฐจำนวน 3 คน 2. กลุ่มภาคประชาสังคม จำนวน 3 คน และ 3. กลุ่มภาคธุรกิจ จำนวน 4 คน ทั้งนี้เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ผลการศึกษา คือ นำข้อมูลที่ได้ทั้งหมดมาตรวจสอบร่วมกันในลักษณะสามเส้าและนำเสนอข้อมูลแบบพรรณนา ข้อค้นพบในการศึกษา คือ 1. กฎหมายและนโยบายที่เกี่ยวข้องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปโดยตัวของมันเองได้ แต่หากมีตัวแสดงทั้งภาครัฐ เอกชน และประชาสังคม มีบทบาททำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงซึ่งขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมในแต่ละช่วงเวลา และ 2. บทบาทของภาครัฐ เอกชน และประชาสังคม ทำหน้าที่ในการแบ่งรับแบ่งสู้ในการทำให้ตัวเองได้มีบทบาทสำคัญหรือได้รับประโยชน์อย่างมากที่สุดในกฎหมายและนโยบายที่เกี่ยวข้องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ข้อค้นพบในงานวิจัยนี้สามารถนำไปปรับปรุงการทำงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและเป็นข้อมูลในการจัดทำกฎหมายและนโยบายที่เกี่ยวข้องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทั้งในระดับชาติและส่วนท้องถิ่น
This research has the objectives to describe the roles and the relationship of dynamics among stakeholders under state alcohol control policies. This study used a qualitative methodology that included document analysis and in-depth interviews. The sample were selected by a purposive sampling method and divided into three groups: 1. Government officials (a total of 3 people) 2. The civil society sector (a total of 3 people) 3. The commercial sector (a total of 4 people). The instrument used in this research were interview forms. The analysis of the research results was conducted by bringing all the data obtained to be mutually examined by the triangulation theory and presented by the descriptive presentation. The findings in this research indicated as follows: 1. both laws and policies regarding alcohol do not spontaneously change. However, if individuals from the public, private, and civil society sectors play a role, it may cause changes depending on political, economic, social and cultural climates of each time period. 2. The roles of the public, commercial, and civil society sectors are to half resist and half yield in the struggle to play the most significant role or obtain the greatest benefits from alcohol-related laws and policies. The finding of this research can be applied to improve the operation of relevant agencies and to promote the development of national and local alcohol-related laws and policies.
Article Details
เอกสารอ้างอิง
วสันต์ ปวนปันวงศ์. (2564). บทบาทและความสัมพันธ์ของพลวัตระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายใต้วาทกรรมนโยบายการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (รายงานวิจัย). สงขลา: ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
องค์การสุรา กรมสรรพสามิต. (2562). กฎหมายเกี่ยวกับแอลกอฮอล์. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2564, จาก https://www.liquor.or.th/law
ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา. (2563). รายงานสถานการณ์การดำาเนินนโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของประเทศไทย ระหว่าง พ.ศ. 2551-2561. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2564, จาก https://cas.or.th/?p=7617
สาวิตรี อัษณางค์กรชัย. (2561). รายงานสถานการณ์การดำเนินนโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ของประเทศไทย ระหว่าง พ.ศ. 2551-2561 ภายใต้โครงการ Joint Assessment Mission to Review Alcohol Control Policy and Strategy in Thailand. สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2564, จาก http://www.roadsafetythai.org/download_bookdetail-edoc-620.html
สุภางค์ จันทวานิช. (2552). การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักวิจัยนโยบายสร้างเสริมสุขภาพ มูลนิธิเพื่อการพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ ร่วมกับ หน่วยวิจัยเภสัชศาสตร์สังคม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. (2562). คู่มือการประเมินการดำเนินงานควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระดับจังหวัด. สงขลา: ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
อุดมศักดิ์ แซ่โง้ว. (2563). องค์กรภาคประชาสังคมในพื้นที่และบทบาทในการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในประเทศไทย. วารสารเพื่อการพัฒนาเชิงพื้นที่, 12(1), 1-6.
ผู้ประกอบการ A. (25 สิงหาคม 2564). สัมภาษณ์
ตัวแทนภาคประชาชนในการขับเคลื่อนคราฟเบียร์. (25 สิงหาคม 2564). สัมภาษณ์
สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) ภาคเหนือตอนบน (15 กรกฎาคม 2564). สัมภาษณ์