เพลงชุดโหมโรงเย็น: กรณีศึกษา วงน้องใหม่ไทรทอง ตำบลหนองไทร อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยในครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน กระบวนการสืบทอดและเพื่อศึกษาเพลงชุดโหมโรงเย็นของวงน้องใหม่ไทรทอง ตำบลหนองไทร อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ โดยใช้วิธีการศึกษาในกระบวนทางมานุษยดุริยางควิทยา คือ การสำรวจ สังเกต และการสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ ผลจากการศึกษาวิจัย พบว่า วงน้องใหม่ไทรทองก่อตั้งมาประมาณ 70 ปี ปัจจุบันมีนายอางค์ ปราบภัย เป็นผู้ดูแล ชาวบ้านโดยทั่วไปรู้จักในนามของ ครูแอ๋ว วงน้องใหม่ไทรทองเริ่มก่อตั้งโดยนายรัม ปราบภัย ซึ่งเป็นปู่ของครูแอ๋วโดยมีชื่อวงดนตรีว่า “วงหนองไทรบรรเลงศิลป์” เมื่อครูแอ๋วเข้ามาเป็นผู้ดูแลวงดนตรี จึงเปลี่ยนชื่อวงดนตรีจากเดิมเป็น “วงน้องใหม่ไทรทอง” วงน้องใหม่ไทรทองให้ความสำคัญกับทางเพลงที่ได้รับสืบทอดต่อกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษเป็นอย่างมากโดยเฉพาะ “การบรรเลงเพลงชุดโหมโรงเย็น” ทางบรรเลงนี้ได้รับสืบทอดต่อกันมาในชื่อทางบรรเลงว่า “ทางโบราณ” เนื่องจากเป็นทางบรรเลงที่ยึดถือกันมาตั้งแต่ยุคสมัยที่เริ่มก่อตั้งวงดนตรีจากรุ่นสู่รุ่นมาจนถึงปัจจุบัน เพลงชุดโหมโรงเย็นของวงน้องใหม่ไทรทองมีทั้งหมด 11 บทเพลง ดังนี้ 1) เพลงสาธุการ 2) เพลงตระ 3) เพลงรัวสามลา 4) เพลงครอบจักรวาล 5) เพลงปฐม 6) เพลงลา 7) เพลงเสมอ (ออกเพลงรัวลาเดียว) 8) เพลงเชิด 9) เพลงกลม 10) เพลงชำนาญ 11) เพลงกราวใน (ออกเพลงลา) การบรรเลงเพลงชุดโหมโรงเย็นของแต่ละเครื่องดนตรี พบว่า การบรรเลงทำนองทางฆ้องวงใหญ่และการบรรเลงทำนองทางระนาดทุ้มมีเอกลักษณ์วิธีการบรรเลงเฉพาะเครื่องมือที่เป็นลักษณะเด่นอยู่ 3 รูปแบบ การบรรเลงทำนองทางปี่ในและการบรรเลงทำนองทางระนาดเอกมีเอกลักษณ์วิธีการบรรเลงเฉพาะเครื่องมือที่เป็นลักษณะเด่นอยู่ 4 รูปแบบ และการบรรเลงทำนองทางฆ้องวงเล็กมีเอกลักษณ์วิธีการบรรเลงเฉพาะเครื่องมือที่เป็นลักษณะเด่นอยู่ 2 รูปแบบ แนวทางในการบรรเลงมีการยึดทางบรรเลงทำนองทางฆ้องวงใหญ่เป็นหลักในการแปรทางของเครื่องมืออื่น ๆ ในวง