การพัฒนากฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัล

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัลและการคุ้มครองผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัล เพื่อเปรียบเทียบหลักกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัลของต่างประเทศและประเทศไทย เพื่อวิเคราะห์แนวทางการพัฒนากฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัล และเพื่อเสนอแนะการพัฒนากฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัล โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงเอกสาร ศึกษากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัล ทั้งกฎหมายไทยที่มีผลใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน กฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายต่างประเทศในเชิงกฎหมายเปรียบเทียบ ซึ่งเป็นการศึกษาในประเด็นเรื่อง ความหมายของเนื้อหาดิจิทัลและขอบเขตการคุ้มครองผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัล การคุ้มครองผู้บริโภคก่อนและหลังทำสัญญาจัดส่งเนื้อหาดิจิทัล มาตรฐานของเนื้อหาดิจิทัลและมาตรการเยียวยาผู้บริโภคกรณีเนื้อหาดิจิทัลไม่เป็นไปตามมาตรฐานที่กฎหมายกำหนด การคุ้มครองผู้บริโภคกรณีผู้ประกอบธุรกิจไม่มีสิทธิจัดส่งเนื้อหาดิจิทัล และกรณีเนื้อหาดิจิทัลทำให้เนื้อหาดิจิทัลอื่นหรืออุปกรณ์ของผู้บริโภคได้รับความเสียหาย และสิทธิเลิกสัญญาอย่างอิสระของผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัล จากการศึกษาพบว่า กฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคของประเทศไทยที่มีผลใช้บังคับอยู่ในปัจจุบันแม้จะมีอยู่หลายฉบับแต่ก็ขาดความเหมาะสม เนื่องจากไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อนำมาใช้บังคับแก่กรณีผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัลโดยเฉพาะจึงอาจก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมแก่ผู้บริโภค บทความนี้จึงได้เสนอการพัฒนากฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเกี่ยวกับเนื้อหาดิจิทัล โดยนำหลักการทางกฎหมายระหว่างประเทศ คือ กฎหมายสหภาพยุโรป และกฎหมายต่างประเทศ ได้แก่ กฎหมายสหราชอาณาจักรและกฎหมายสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี มาเป็นแนวทางในการพัฒนากฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัลขึ้นใช้บังคับในประเทศไทย ซึ่งผู้เขียนเห็นว่าต้องมีการบัญญัติกฎหมายพิเศษขึ้นมาต่างหากเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคเนื้อหาดิจิทัลโดยเฉพาะ