การพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะในการดูแลตนเองด้านการยศาสตร์ สำหรับเกษตรกรนาข้าวสูงอายุแบบมีส่วนร่วมของชุมชน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะในการดูแลตนเอง ด้านการยศาสตร์สำหรับเกษตรกรนาข้าวสูงอายุแบบมีส่วนร่วม และประเมินผลลัพธ์การใช้โปรแกรมฯ กลุ่มเป้าหมายรวม 15 คน ได้แก่ ตัวแทนเกษตรกรนาข้าวสูงอายุ ตัวแทนอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตัวแทนภาครัฐและประชาสังคมตำบลท่าลาดขาว อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา ทดลองใช้โปรแกรมฯ ในกลุ่มทดลอง คือ เกษตรกรนาข้าวสูงอายุในพื้นที่ตำบลท่าลาดขาว 50 คน กลุ่มควบคุม คือ เกษตรกรนาข้าวสูงอายุในตำบลตะขบ อำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา 50 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบสอบถาม และโปรแกรมฯ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติค่าที และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาได้โปรแกรมฯ ประกอบด้วย 4 กิจกรรม ได้แก่ 1) พัฒนาความรู้เกี่ยวกับการยศาสตร์ และการดูแลตนเอง 2) พัฒนาสมรรถนะในการดูแลตนเองด้านการยศาสตร์ 3) ติดตามและกระตุ้นการพัฒนาสมรรถนะในการดูแลตนเองด้านการยศาสตร์ และ 4) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ภายหลังการเข้าร่วมโปรแกรมฯ กลุ่มทดลองมีความรู้ด้านการยศาสตร์ในการทำนา การรับรู้ความสามารถของตนเอง ความคาดหวังต่อผลลัพธ์ด้านสุขภาพ พฤติกรรมด้านการยศาสตร์ในการทำนาและความรุนแรงของผลกระทบต่อสุขภาพด้านการยศาสตร์จากการทำนาในช่วง 7 วันที่ผ่านมาดีขึ้นกว่าก่อนการเข้าร่วมโปรแกรมฯ และดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กันจณา สุทาคำ, มุกดา หนุ่ยศรี และวาริณี เอี่ยมสวัสดิกุล. (2562). ผลของโปรแกรมการพัฒนาสมรรถนะในการดูแลตนเองด้วยการบริหารร่างกายแบบมณีเวชต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง เพื่อลดอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงานของกลุ่มเกษตรกร อำเภอปง จังหวัดพะเยา. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 27(2), น. 70-79.
ชวนากร เครือแก้ว และสุนิสา ชายเกลี้ยง. (2566). การพัฒนาเครื่องมือประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ จากท่าทางการทำงานของเกษตรกร (FERA) และเปรียบเทียบกับแบบประเมินทั้งร่างกาย (REBA). วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น, 30(3), น. 41-53.
เชิดชัย เชื้อบัณฑิต. (2563). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาสุขภาพผู้สูงอายุชุมชนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อำเภอนายูง จังหวัดอุดรธานี. วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน, 2(2), น. 109-125.
ธวัชชัย วรพงศธร และสุรีย์พันธุ์ วรพงศธร. (2561). การคํานวณขนาดตัวอย่างสำหรับงานวิจัยโดยใช้โปรแกรมสําเร็จรูป G*Power. วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม, 41(42), น. 11-21.
ประกาศ เรื่อง แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). (2565, 1 พฤศจิกายน) ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนพิเศษ 258ง. น. 1-143.
วรลักษณ์ สมบูรณ์นาดี. (2567). การพัฒนารูปแบบการป้องกันปัญหาด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยของเกษตรกรนาข้าว จังหวัดนครราชสีมา (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา).
วารุณี พันธ์วง และกาญจนา ปินตาคำ. (2561). ปัจจัยคุกคามต่อสุขภาพเกษตรกรชาวนาไทยกรณีศึกษาชาวนาตำบลบ้านดู่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารการวิจัยกาสะลองคำ, 11(3), น. 125-133.
สาลี อินทร์เจริญ, กมลรัตน์ นุ่นคง, วิลาวรรณ ศรีพล, สุพัตรา ใจเหมาะ และสิริมา วังพยอม. (2566). การประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพจากการทํางานของแรงงานสูงอายุนอกระบบในภาคใต้ของประเทศไทย. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ, 16(1), น. 150-165.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). สรุปผลที่สำคัญการทำงานของผู้สูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ: กลุ่มสถิติแรงงาน กองสถิติสังคม.
Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), pp. 191-215.
Best, J. W. (1977). Research in education (3rd ed.). Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
Bloom, B. S. (1971). Handbook on formative and summative evaluation of student learning. New York: McGraw-Hill.
Kemmis, S. & Mc Taggart, C. (1998). The action research planner (3rd ed.). Victoria: Deakin University.
Kuorinka, I., Jonsso, B., Kibom, A., Vinterberg, H., Biering-Sorensen, F., Andersson, G. & Jorgensen, K. (1987). Standardized Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Applied Ergonomics, 18(3), pp. 233-237.