การศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นจันทบุรี ผ่านความหมายภูมินามวิทยา กรณีศึกษาตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นจันทบุรีผ่านความหมายภูมินามวิทยา 2) เพื่อศึกษาหลักการตั้งชื่อของหมู่บ้านในตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี โดยใช้ระเบียบวิจัยเชิงคุณภาพ ข้อมูลที่ใช้ศึกษาเป็นข้อมูลภาคสนามที่จากการสัมภาษณ์ผู้บอกข้อมูล และนำเสนอผลการศึกษาโดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี มีทั้งหมด 9 หมู่บ้าน ซึ่งมีประวัติศาสตร์และความเป็นมาที่แตกต่างกันตามลักษณะบริบทต่าง ๆ ที่โดดเด่นของแต่ละหมู่บ้าน การเปลี่ยนแปลงของภูมินามเป็นไปตามสภาพแวดล้อมและเหตุการณ์แต่ละช่วงเวลา และประเด็นที่มาของหลักการตั้งชื่อหมู่บ้านมีดังนี้ 1) การตั้งชื่อจากเรื่องราวประวัติศาสตร์ ตำนาน 2) การตั้งชื่อตามลักษณะทางภูมิประเทศ 3) การตั้งชื่อตามความหลากหลายของพืชพรรณ 4) การตั้งชื่อตามความสำคัญของวัดและศาสนา และ 5) การตั้งชื่อตามการเปลี่ยนแปลงเสียง นอกจากนี้ประวัติศาสตร์และภูมินามวิทยายังสะท้อนให้เห็นถึงสภาพสังคมและวัฒนธรรมของตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรีอีกด้วย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
ปฐม หงส์สุวรรณ. (2556). นานมาแล้ว : มีเรื่องเล่า นิทาน ตำนาน ชีวิต. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
ปิ่นฤทัย คงทอง. (2550). ภูมินามในอำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรบัณฑิต (ไทยศึกษา) มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
มนตรี ศรีราชเลา (2561) การเปลี่ยนแปลงการตั้งชื่อหมู่บ้านและอัตลักษณ์ท้องถิ่นที่สะท้อนผ่านชื่อหมู่บ้านในจังหวัดมหาสารคาม. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. ปีที่ 10 ฉบับที่ 6 กรกฏาคม – ธันวาคม 2561.
รังสรรค์ จันต๊ะ. (2557). ภูมินามพื้นบ้าน : ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นกับวรรณกรรมพื้นบ้านในเขต ภาคเหนือตอนบน. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานพ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน.
วนิดา ตรีสินธุรส. (2534). ชื่อบ้านนามเมืองในเขตอำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา. ปริญญานิพนธ์ ระดับปริญญาโท สาขาไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
วรรณี วิบูลสวัสดิ์ แอนเดอร์สัน. (2531). พื้นถิ่นพื้นฐาน : มิติใหม่ของคติชนวิทยาและวิถีชีวิตสามัญ. กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรมฉบับพิเศษ.
วิเชียร อชิโนบุญวัฒน์. (2536). ภูมินามจังหวัดนครสวรรค์. นครสวรรค์ : โครงการศึกษาค้นคว้าวิจัยทางวัฒนธรรม สหวิทยาลัยพุทธชินราช ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม วิทยาลัยครูนครสวรรค์.
โอฬาร รัตนภักดี. (2553). ศึกษาภูมินามในจังหวัดลำพูน. รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ ได้รับทุนอุดหนุนจากกองทุนวิจัยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประเภททุนวิจัยทั่วไป ประจำปีงบประมาณ 2552.
โอฬาร รัตนภักดี และวิมลศิริ กลิ่นบุบผา (2553). ภูมินามของหมู่บ้านในจังหวัดลำปาง. รายงานการวิจัยซึ่งได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากเงินงบประมาณแผ่นดิน ประจําปีงบประมาณ 2551.
ก้องเกียรติ ศิริมงคล เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) หมู่ที่ 7 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
จิระพัชร์ รัตนธรรมสุทธิ์ เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) ที่หมู่ที่ 1 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
ณัฐพัชร์ จันทเลิศลักษณ์ เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) หมู่ที่ 6 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
นพดล สายคงดี เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) ที่หมู่ที่ 2 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
มนตรี พงษ์เจริญ, สัมภาษณ์ เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร, นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (17 พฤษภาคม 2564) ที่จังหวัดจันทบุรี.
วิชัย สุวรรณธนชัย เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (6 เมษายน 2564) หมู่ที่ 9 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
วิรัตน์ แซ่เหวา เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) หมู่ที่ 4 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.
สมศักดิ์ พงษ์งาม เป็นผู้ให้สัมภาษณ์, นายวุฒินันท์ สุพร นายชาญศักดิ์ รื่นรมย์ และนายปาณชัย สารการ เป็นผู้สัมภาษณ์, (7 เมษายน 2564) หมู่ที่ 5 ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี.