กลไกและการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการ แหล่งเรียนรู้วิถีชีวิตชาวไทพวน บ้านกลาง จังหวัดเลย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลไกและกระบวนการ
มีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการแหล่งเรียนรู้วิถีชีวิตชาวไทพวน บ้านกลาง ตำบลปากตม
อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักคิดเลือกแบบเจาะจง จำนวน 12 ราย
ซึ่งมีความรู้และประสบการณ์เกี่ยวกับวิถีชีวิตชาวไทพวน เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกตแบบมีส่วนร่วม
ผลการวิจัยพบว่า ชุมชนมีกลไกสำคัญ 5 ด้านในการจัดการแหล่งเรียนรู้ ได้แก่ (1) กลไกทางสังคม การรวมกลุ่มถ่ายทอดความรู้ระหว่างรุ่น (2) กลไกทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณ
ใช้ความเชื่อและประเพณีเป็นศูนย์รวมจิตใจ (3) กลไกทางเศรษฐกิจ การพึ่งพาตนเองและสร้างรายได้จากภูมิปัญญา (4) กลไกทางการศึกษา ถ่ายทอดความรู้ท้องถิ่นสู่แหล่งเรียนรู้ และ (5) กลไกทางเทคโนโลยี ใช้สื่อสมัยใหม่เผยแพร่วัฒนธรรม ส่วนกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนมี 5 ขั้นตอน ได้แก่ การให้ข้อมูล การปรึกษาหารือ การตัดสินใจร่วม การลงมือปฏิบัติ และการประเมินผล
อย่างต่อเนื่อง ผลการศึกษาชี้ให้เห็นถึงความเข้มแข็งของชุมชนในการผสานกลไกและการมีส่วนร่วมอย่างเป็นซึ่งสามารถเป็นต้นแบบที่มีประสิทธิภาพในการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นได้อย่างยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Arnstein, S. R. (1969). A ladder of citizen participation. Journal of the American Institute of Planners, 35(4), 216–224.
Chambers, R. (1997). Whose reality counts? Putting the first last. London: Intermediate Technology Publications.
Chambers, R., & Conway, G. (1992). Sustainable rural livelihoods: Practical concepts for the 21st century (IDS Discussion Paper No. 296). Brighton: Institute of Development Studies.
Chanchai Achongsiri. (2018). Local wisdom and sustainable community development. Bangkok: Chulalongkorn University Press. (in Thai)
Cohen, J. M., & Uphoff, N. T. (1980). Participation’s place in rural development: Seeking clarity through specificity. World Development, 8(3), 213–235.
Dujduan Klankuwat. (2016). Development of cultural tourism activities of the Tai Phuan community in Nakhon Nayok Province. Journal of Humanities and Social Sciences Research, 6(2), 44–59. (in Thai)
Elster, J. (2007). Explaining social behavior: More nuts and bolts for the social sciences. Cambridge: Cambridge University Press.
Freire, P. (1970). Pedagogy of the oppressed. New York: Continuum.
Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures. New York: Basic Books.
Hedström, P., & Ylikoski, P. (2010). Causal mechanisms in the social sciences. Annual Review of Sociology, 36, 49–67.
Krisana Intarasuk. (2020). Transmission of Tai Phuan cultural identity through folk art. Journal of Fine Arts, 14(1), 92–107. (in Thai)
Krisana Intarasuk. (2021). Learning through local handicrafts in ethnic communities. Journal of Arts and Cultural Studies, 7(2), 119–134. (in Thai)
Krisana Intarasuk. (2023). Application of artificial intelligence in developing community learning resources. Journal of Information Technology for Education, 15(1), 22–38. (in Thai)
Montri Kaewbunrueang. (2018). Temples and the role of community learning in Thai society. Journal of Social Sciences and Religion, 8(1), 60–74. (in Thai)
Montri Kaewbunrueang. (2021). Using social media for the preservation of local culture. Journal of Local Communication, 5(2), 87–99. (in Thai)
Montri Kaewbunrueang. (2022). Use of digital technology in community knowledge management. Journal of Educational Technology, 13(1), 34–45. (in Thai)
Natthawut Sutthisong. (2021). Community participation in the preservation of local culture. Social Research Journal, 27(3), 115–130. (in Thai)
Nonaka, I., & Takeuchi, H. (1995). The knowledge-creating company: How Japanese companies create the dynamics of innovation. New York: Oxford University Press.
Phattharawadee Srisuk. (2019). Management of learning resources based on cultural capital in the community. Maha Sarakham: Mahasarakham University. (in Thai)
Phimpha Saengthong. (2019). Transmission of Tai Phuan weaving wisdom in Northeastern Thailand. Journal of Cultural Studies, 10(1), 77–89. (in Thai)
Pretty, J. N. (1995). Participatory learning for sustainable agriculture. World Development, 23(8), 1247–1263.
Putnam, R. D. (1993). Making democracy work: Civic traditions in modern Italy. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Siriporn Panyatham, Aree Supakitcharoen, & Thanaphon Phoonsuk. (2022). Community participatory knowledge management for strengthening local wisdom. Journal of Community Development and Quality of Life, 10(1), 23–35. (in Thai)
Somsak Nantawong. (2020). Learning of local language and folk music in the Tai Phuan community. Journal of Humanities and Social Sciences, Mahasarakham University, 42(1), 98–113. (in Thai)
Somsak Nantawong. (2021). Development of Tai Phuan woven fabric products for commercial use. Journal of Arts and Culture, 11(3), 41–56. (in Thai)
Somsak Nantawong. (2022). Preservation of local wisdom in digital form. Journal of Mass Communication, 9(2), 101–117. (in Thai)
Somsak Nantawong. (2023). Integration of outdoor learning with formal education. Journal of Education, Loei Rajabhat University, 18(2), 55–68. (in Thai)
Srisak Wattananukul. (2017). Heet Sib Song – Kong Sib Si: Meaning and cultural values. Journal of Arts and Culture, 39(4), 21–35. (in Thai)
Srisak Wattananukul. (2019). Learning through rituals in Thai ethnic communities. Journal of Local Education, 12(2), 66–79. (in Thai)
UNESCO. (2005). UNESCO guidelines for community learning centres. Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
UNESCO. (2019). Learning cities and communities of practice: Global report on adult learning. Paris: UNESCO.
Waraporn Suksombat. (2022). Community participation in managing local learning resources. Thai Community Development Journal, 9(2), 50–63. (in Thai)
Wiig, K. M. (1997). Knowledge management: An evolving concept. Knowledge Management, 1(1), 3–9.
Wong, K. (2006). Community learning centres: A conceptual framework and practices. Hamburg: UNESCO Institute for Lifelong Learning.
