ภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นจังหวัดพระนครศรีอยุธยา:การพัฒนานวัตกรรมอาหารสําหรับผู้สูงวัยเชิงพาณิชย์
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการพัฒนานวัตกรรมจากภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ศึกษาตำรับอาหารจากภูมิปัญญาท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัยและพัฒนานวัตกรรมภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัยเชิงพาณิชย์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพทางวัฒนธรรม เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า ด้านภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัย อาหารท้องถิ่นดั้งเดิมของอยุธยา มีการจัดเป็นสำรับอย่างพิถีพิถัน การถนอมอาหารเพื่อรักษาวัตถุดิบ และมีเอกลักษณ์ของอาหารโดดเด่นที่ สี กลิ่น และรสชาติอาหาร ในการพัฒนานวัตกรรมภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัยเชิงพาณิชย์ มีการทำอาหารในสูตรโบราณดั้งเดิม ประกอบไปด้วยกลุ่มร้านค้าสมัยใหม่ที่มีการปรับปรุงสูตรให้เข้ากับทั้งวัตถุดิบและกระแสนิยมของยุคสมัย ทำให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาอยู่เสมอ อาหารถูกแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ กลุ่มอนุรักษ์กรรมวิธีแบบดั้งเดิม โดยมีการสืบทอดการทำในครัวเรือน และกลุ่มที่ปรับตัวโดยการเอาวัตถุดิบสมัยใหม่แต่มีรสสัมผัสใกล้เคียงของรสชาติมากยิ่งขึ้น และเพื่อสร้างความแปลกใหม่ การพัฒนานวัตกรรมภูมิปัญญาอาหารท้องถิ่นสำหรับผู้สูงวัย พบว่า มี 3 องค์ประกอบ ได้แก่ การพัฒนาภูมิปัญญาอาหารด้านวัตถุดิบ ด้านกระบวนการ และด้านบรรจุภัณฑ์ ซึ่งอาหารที่ใช้เป็นต้นแบบการพัฒนา คือ น้ำแกงเลียงเข้มข้น ข้าวยำสมุนไพรพร้อมบริโภค กล้วยบวชชีจากกะทิธัญพืช เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพส้มโอขิงผสมน้ำตาลหล่อฮังก๊วย การพัฒนาด้านวัตถุดิบโดยใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีรสเค็ม คือเกลือลดโซเดียม ผลิตภัณฑ์ที่ให้รสหวาน คือน้ำตาลหล่อฮังก๊วย และความมันจากกะทิธัญพืช นำไปผ่านกระบวนการพาสเจอร์ไรส์ เพื่อเพิ่มอายุการเก็บรักษา โดยใช้บรรจุภัณฑ์ที่สะอาด ปลอดภัย เหมาะสำหรับผู้สูงวัย
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข, “รายงานประจำปีกรมสุขภาพจิต ปีงบประมาณ 2560,” คลัง
ความรู้สุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต, สืบค้นเมื่อ 10 สิงหาคม 2562, จาก https://www.dmh-
elibrary.org/items/show/187
ดรุณี มูเก็ม. (2560). การพัฒนารูปลักษณ์บรรจุภัณฑ์น้ำพริกกุ้งเสียบ กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านปริง
จังหวัดพังงา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์, 3(2) 69-79.
โดม ไกรปกรณ์. (2556). การค้าอาหารในสังคมไทยสมัยอยุธยาตอนปลาย-สมัยการปฏิรูปประเทศ.
วารสารประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (2556). 81-97. ทรงคุณ จันทจร. (2563). การวิจัยเชิงคุณภาพทางวัฒนธรรม(ภาคปฏิบัติ). มหาวิทยาลัยราชภัฏ
มหาสารคาม คณะมนุษ ศาสตร์ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
บัญชา จุลุกุล. (2561). การพัฒนาตราสินค้าและบรรจุภัณฑ์ เพื่อส่งเสริมการขาย กรณีศึกษากลุ่ม
วิสาหกิจชุมชนตำบลรำแดง อ.สิงหนคร จ.สงขลา, การประชุมวิชาการระดับชาติคณะ
มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ครั้งที่ 1 (31-39). สงขลา: มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา.
ประชิด ทิณบุตร. (2531). การออกแบบบรรจุภัณฑ์. กรุงเทพฯ : โอ.เอส.พริ้นติ้งเฮ้าส์.
ประหยัด สายวิเชียร. (2546). อาหารวัฒนธรรมและสุขภาพ. เชียงใหม: มหาวิทยาลัยเชียงใหม.
พุฒิศา บุญตระกูล. (2563). การคาดการณ์อนาคตของอตสาหกรรมอาหารในประเทศไทย.
สารนิพนธ์ทางสถาปัตยกรรม, กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหิดล.
ภาควิชาเทคโนโลยีการบรรจุและวัสดุ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. แนวทางการพัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อ
สังคมผู้สูงอายุตัวอย่างที่อุตสาหกรรมต้องเปลี่ยนแปลง. สืบค้นเมื่อ 30 ธันวาคม 2564, จาก
https://packaging.oie.go.th/new/admin_control_new/html-
demo/analysis_file/5812360794.pdf
ศรุดา นิติวรการ. (2557). อาหารไทย: มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัย
ราชภัฏพระนคร. 5(1), 171-179.
สำนักคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติ. การปฏิรูปการเรียนรูตามแนวคิด 5 ทฤษฎี. กรุงเทพฯ :
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหงชาติสํานักนายกรัฐมนตรี, 2541.
สุกัญญา สุจฉายา. (2560). อาหารไทยสมัยกรุงศรีอยุธยา. วารสารมนุษยศาสตร์. 24(2), 1-29.
สุกัญญา ไหมเครือแก้ว และคณะ. 2550. รายงานการวิจัยการวิจัยและพัฒนาภูมิปัญญาอาหาร
ท้องถิ่นสู่ครัวโลก กรณีศึกษาผัดไท. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, สุราษฎร์ธานี. 306น.