ปัญหาการตีความพระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2560 : ศึกษากรณีความผิดฐานเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ เกี่ยวกับพระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2560 ตราขึ้นเพื่อแก้ไขข้อบกพร่องของกฎหมายห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราที่บังคับใช้มานานกว่า
85 ปี การเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราที่กฎหมายกำหนดเป็นการกระทำของผู้ให้กู้ที่เป็นการเอารัดเอาเปรียบผู้กู้ จนนำไปสู่ปัญหาต่างๆ ในสังคมและกระทบต่อความมั่นคงของประชาชนและรัฐ ปัญหาดังกล่าวยังคงมีอยู่และขยายวงกว้าง กฎหมายที่แก้ไขใหม่ กำหนดลักษณะของดอกเบี้ยและประโยชน์อย่างอื่นให้มีขอบเขตกว้างขึ้น มีบทกำหนดโทษที่หนักขึ้นกว่าเดิมเท่านั้น
การตีความพระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2560 ของศาลฎีกาที่ผ่านมาพบว่า ตีความกฎหมายที่คลาดเคลื่อนไปจากหลักกฎหมายแพ่งและอาญา ศาลฎีกาจึงต้องตีความกฎหมายในประเด็นต่าง ๆ ใหม่ คือ (1) การกู้ยืมเงินที่ตกลงให้คิดดอกเบี้ยกันเกินอัตราเป็นสัญญาที่มีวัตถุประสงค์ขัดต่อกฎหมาย ตกเป็นโมฆะ ถือว่ารัฐเป็นผู้เสียหาย (2) ผู้กู้ร่วมกระทำความผิดกับผู้ให้กู้ต้องรับผิดในฐานะตัวการร่วม (3) ต้นเงินเป็นทรัพย์ที่ใช้ในการกระทำความผิด ผู้ให้กู้ไม่มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระต้นเงิน ให้ริบและตกเป็นของแผ่นดิน ลูกหนี้ต้องชดใช้ต้นเงินให้แก่รัฐ (4) ผู้กู้เป็นผู้เสียหายจากการกระทำความผิด รัฐจึงต้องกำหนดมาตรการทางแพ่ง
เพื่อเยียวยาความเสียหายให้แก่ลูกหนี้ผู้กู้