มาตรการในชุมชนเพื่อควบคุมการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการเข้าถึงทั้งในระบบตลาดและทางสังคมในจังหวัดหนองคาย
คำสำคัญ:
มาตรการชุมชน/ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ /ตลาด / สังคมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษามาตรการในชุมชน เพื่อควบคุมการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการเข้าถึงทั้งในระบบตลาด และทางสังคมในจังหวัดหนองคาย (2) เพื่อศึกษาปัญหาที่เกิดจากการใช้พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551ในกรณีควบคุมการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการเข้าถึงทั้งในระบบตลาด และทางสังคมในจังหวัดหนองคาย (3) เพื่อเสนอรูปแบบในการกำหนดมาตรการในชุมชนเพื่อควบคุมการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และการเข้าถึงทั้งในระบบตลาดและทางสังคม โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาในชุมชนบ้านบกหวาน จังหวัดหนองคาย โดยการสัมภาษณ์ทำการสัมภาษณ์รายบุคคล จำนวน 28 คน และจัดสนทนากลุ่ม (FG) 3 ครั้ง จำนวน 12 คน ซึ่งเป็นคนละกลุ่มกับที่สัมภาษณ์รายบุคคล ซึ่งประกอบไปด้วย ตัวแทนกลุ่มภาครัฐ ได้แก่ องค์การบริหารส่วนตำบลค่ายบกหวาน ตัวแทนกลุ่มสถานศึกษา ได้แก่ โรงเรียนค่ายบกหวาน ตัวแทนกลุ่มภาคประชาชน ได้แก่ ประชาชนในพื้นที่/ชุมชนผู้นำชุมชน ผู้ใหญ่บ้าน ตัวแทนชุมชน กลุ่มเด็กและเยาวชน ร้านค้าในหมู่บ้าน
ผลการศึกษาพบว่า มาตรการในชุมชน มีดังนี้ (1) มาตรการควบคุมการเข้าถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (2) มาตรการควบคุมโฆษณาและส่งเสริมการขายเพื่อชักจูงให้ดื่ม (3) มาตรการสื่อสาร รณรงค์เพื่อปรับเปลี่ยนค่านิยมและลดแรงสนับสนุนในการดื่ม (4) มาตรการระดับชุมชนร้านค้า/และสถานประกอบการ/เขตพื้นที่รอบบริเวณสถานศึกษาที่จำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ปัญหาที่เกิดจากการใช้พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 พบว่า ผู้บังคับใช้กฎหมายไม่สามารถบังคับใช้ในชุมชน ประกอบกับบทลงโทษของกฎหมายต่ำ เด็กและเยาวชนยังสามารถซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะมีความรู้เท่าไม่ถึงการณ์เกี่ยวกับพิษภัยของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รูปแบบในการกำหนดมาตรการในชุมชน โดยใช้มิติทางศาสนา ครอบครัว สถานศึกษา ชุมชน และภาครัฐ
ข้อเสนอแนะจากการวิจัย รัฐควรมีมาตรการทางสังคมเพื่อควบคุมการเข้าถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในเด็กและเยาวชน ให้พ้นภัยจากสุรา รวมถึงผลกระทบโรคร้ายแรงที่เกิดจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และค่าใช้จ่ายในการดูแลสุขภาพ ที่รัฐบาลสูญเสียเงินงบประมาณให้กับคนที่ดื่มสุรา
เอกสารอ้างอิง
คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. (มปป.). พิษสุราเรื้อรัง. สืบค้นจาก: https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/09042014-0909
ธงศักดิ์ ดอกจันทร์. (2558). มาตรการในการควบคุมการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แก่นักศึกษาของร้านค้ารอบบริเวณมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7. สืบค้นจาก: Thailand. Digital journals.org/index.php/JUbonRatchathani/article/ download/29312 สืบค้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2559.
เนติมา คูนีย์ (2557) การทบทวนวรรณกรรม : สถานการณ์ปัจจุบันและรูปแบบการบริการด้านโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง นนทบุรี : สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
เนื้อแพร เล็กเฟื่องฟู และคณะ. (2558). สถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ภาคตะวันออก เฉียงเหนือ. ศูนย์บริการข้อมูลข่าวสาร (Resource Center) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา. สืบค้นจาก http://resource.thaihealth.or.th/library/musthave/15013 สืบค้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม 2559.
บัณฑิต ศรไพศาล. (2550). การควบคุมปัญหาจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของประเทศไทย: สถานการณ์ปัจจุบันและก้าวต่อไป. (การประชุมวิชาการสุราระดับชาติ "สุราไม่ใช่สินค้าธรรมดา" วันที่ 21-22 พฤศจิกายน 2550 โรงแรมริชมอนด์ แคราย จ.นนทบุรี, สืบค้นจาก: http://www.dmh.go.th/abstract/details.asp?id=4772 สืบค้นเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม 2559.
เพ็ญประภา ศิวิโรจน์. (2552). การประเมินผลการบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติควบคุม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 ในเขตภาคเหนือ.สืบค้นจาก: http://cas.or.th/old/index. php/research/read/50. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม 2559.
สำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์. (2558). สำนักงานสถิติแห่งชาติ เผยคนไทยดื่มเหล้าและสูบบุหรี่เพิ่มขึ้น.สืบค้นจาก: http://thainews.prd.go.th/website_th/news/news_detail/WNICT 5802090020001 สืบค้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม 2559
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2557). เผยสถิติซดเหล้าคนไทย 5 ลิตร/ปี ต้นตออุบัติเหตุ. สืบค้นจาก: http://www.thaihealth.or.th/Content/25025-8.html สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2559.
สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดื่ม แอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551. สืบค้นจาก: http://www.thaiantialcohol.com/law สืบค้นเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2559.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองคาย. (2553). รายงานสถานการณ์และพฤติกรรมการบริโภค แอลกอฮอล์ของประชาชนจังหวัดหนองคาย. สืบค้นจาก https://wwwnko.moph.go.th/ main_new/ เมื่อวันที่ 29 เมษายน 2559.
สิรินทิพย์ รัตนวาปี.(2554). เสริมความรู้ผู้ขาย สร้างความเข้าใจ พ.ร.บ. แอลกอฮอล์. สืบค้นจากhttp://www.thaihealth.or.th/Content/15180-0.html สืบค้นเมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2559.
องค์การบริหารส่วนตำบลค่ายบกหวาน. (2557). เอกสารโครงการสร้างสุขภาพตามวิถีชาวพุทธ ประจำปี 2557.สืบค้นจาก http://www.thaitambon.com/tambon/430110 สืบค้นเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2559
______. (2559). เอกสารประวัติความเป็นมาของหมู่บ้าน/ชุมชน บ้านบกหวาน หมู่ 2 ตำบลค่ายบกหวาน อำเภอเมืองหนองคาย จังหวัดหนองคาย สืบค้นจาก: http://www.khaiwit.ac.th/index.php?name=news สืบค้นเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2559
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
Disclaimer and Copyright Notice
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารกฎหมายและนโยบายสาธารณสุข ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารกฎหมายและนโยบายสาธารณสุข ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารฯ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องอ้างอิงเสมอ