การมีส่วนร่วมของภาคประชาชนในการตรวจสอบและป้องกันการทุจริต ตามกฎหมายการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ

บทคัดย่อ

           พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการ บริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 มาตรา 16 กําหนดให้ หน่วยงานของรัฐจัดให้ภาคประชาชนมีส่วนร่วม (Participation) ในการสังเกตการณ์ (Observation) ขั้นตอนหนึ่งขั้นตอนใดของการจัดซื้อจัดจ้างของ หน่วยงานของรัฐ และมาตรา 18 กําหนดให้มีผู้ สังเกตการณ์ซึ่งมีความรู้ (Knowledge) ความ เชี่ยวชาญ (Proficiency) หรือประสบการณ์ (Experience) ที่จําเป็นต่อโครงการจัดซื้อจัดจ้างนั้น ๆ เข้าร่วมสังเกตการณ์ในการจัดซื้อจัดจ้าง โดย กําหนดให้ผู้สังเกตการณ์รายงานความเห็นพร้อม ข้อเสนอแนะต่อคณะกรรมการความร่วมมือป้องกัน การทุจริต ทราบ (มาตรา 18) บทบัญญัตินี้เป็นปัญหา ที่สะท้อนให้เห็นว่าพระราชบัญญัติดังกล่าวยังมี ข้อบกพร่องในการเปิดโอกาสให้ภาคประชาชนได้มี ส่วนร่วมในการป้องกันการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้าง
            ภาครัฐ หากวิเคราะห์เปรียบเทียบบทบัญญัติ มาตรา 49 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 กับมาตรา 16 แห่งพระราช บัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 แล้ว จะเห็นได้ว่า บทบัญญัติในมาตรา 49 เปิดโอกาสโดยตรงให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการ ควบคุมและตรวจสอบโดยให้ประชาชนผู้ใดก็ตามที่ ทราบว่ามีการกระทําในการที่จะใช้สิทธิหรือเสรีภาพ เพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยนั้น ย่อมมีสิทธิร้องต่ออัยการสูงสุดเพื่อร้องขอให้ศาล รัฐธรรมนูญวินิจฉัยสั่งการให้เลิกการกระทําดังกล่าว ได้ บทบัญญัติมาตรา 49 จึงเปิดโอกาสให้ประชาชน มีส่วนร่วมได้อย่างเป็นรูปธรรม และมีพัฒนาการทาง กฎหมายในการให้ประชาชนมีส่วนร่วมที่ดีกว่า บทบัญญัติในมาตรา 16 แห่งพระราชบัญญัติการ จัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
            ผลจากการวิเคราะห์เปรียบเทียบดังกล่าว หากได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติมาตรา 16
            แห่งพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้าง และการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ตาม ข้อเสนอแนะของงานวิจัยนี้แล้ว อาจทําให้การจัดซื้อ จัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐมีบทบัญญัติที่ ส่งเสริมให้ภาคประชาชน (Public Participation) มีส่วนร่วมในการตรวจสอบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ ซึ่งถือเป็นการสร้างมาตรการใหม่อันเป็นนวัตกรรม (Innovation) และพัฒนาการ (Development) ใน การมีส่วนร่วมของภาคประชาชนที่จะช่วยให้การ ป้องกันปัญหาการทุจริตและประพฤติมิชอบในการ จัดซื้อจัดจ้างภาครัฐมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ซึ่งจะทํา ให้จัดซื้อจัดจ้างภาครัฐมีความโปร่งใส สามารถ ตรวจสอบได้ และสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ สาธารณชนโดยทั่วไป