การนำโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ไปปฏิบัติ

ผู้แต่ง

  • พนิดา งามจรัสศรีวิชัย คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี
  • กมลพร กัลยาณมิตร คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี

คำสำคัญ:

โครงการพัฒนา, ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก, ปฏิบัติ

บทคัดย่อ

       การวิจัยเรื่อง การนำโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ไปปฏิบัติ มีวัตถุประสงค์ การวิจัย 1. เพื่อศึกษาผลสำเร็จในการนำโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ไปปฏิบัติ และ 2. เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการนำโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) ไปปฏิบัติ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (key informants) จำนวน 22 คน โดยการคัดเลือกแบบเจาะจง (purposive sampling) ที่ผู้บริหาร ระดับนโยบาย กระทรวง กรม สำนักงาน ผู้นำท้องถิ่น ประชาชนในพื้นที่ และผู้ประกอบการ ที่มีความรู้และเกี่ยว ข้องกับเรื่องที่ศึกษาเป็นอย่างดี เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง (semi-structured interview) ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์แบบสรุปความ

ผลการศึกษาพบว่า

  1. วัตถุประสงค์ของโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC) มีลักษณะที่สำคัญ คือ เป็นโครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออกที่ต่อยอดมาจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจภาคตะวันออก หรือ Eastern Seaboard และเป็นแผนยุทธ์ศาสตร์ที่ขับเคลื่อนประเทศสู่ความมั่งคั่ง มั่นคง และยั่งยืน ตามยุทธศาสตร์ “ไทยแลนด์ 4.0” โดยรัฐลงทุนเพื่อยกระดับพื้นที่ภาคตะวันออก 3 จังหวัด ได้แก่ ชลบุรี ระยอง ฉะเชิงเทรา ให้กลายเป็น “World-Class Economic Zone”
  2. การมีส่วนร่วมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีความสำคัญ เพราะการดำเนินโครงการให้ประสบผลสำเร็จได้ ต้องอาศัยกลไกความร่วมมือทุกมิติจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายฝ่าย ทั้งภาครัฐ คือ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ตลอดจนความร่วมมือระหว่างประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ASEAN Economic Community (AEC) เพื่อสร้างความเชื่อมั่นและดึงดูดนักลงทุนต่างชาติให้เข้ามาลงทุนในพื้นที่ และขับเคลื่อนโครงการ EEC ประเทศไทยให้ก้าวสู่การเป็น “ไทยแลนด์ 4.0”
  3. บทบาทและการสนับสนุนของชุมชนและกลุ่มผลประโยชน์ท้องถิ่นมีความจำเป็น ถือเป็นหัวใจสำคัญในการผลักดันการพัฒนาพื้นที่ EEC เพราะชุมชนและกลุ่มผลประโยชน์ท้องถิ่นถือเป็นผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากโครงการ ซึ่งบทบาทและการสนับสนุนที่เห็นเป็นรูปธรรม เช่น การรวมกันเป็นกลุ่มศึกษาการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EEC Watch) เพื่อผลักดันให้เกิดการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชนในการดำเนินโครงการ EEC สร้างการสื่อสารจากชุมชนและภาคส่วนที่เกี่ยวข้องไปสู่ภาครัฐ ทั้งยังช่วยสื่อสารเกี่ยวกับโครงการ EEC ระหว่างภาครัฐกับประชาชนอีกด้วย
  4. 4. มาตรการทางกฎหมายและสิทธิประโยชน์ทางภาษีมีความเกี่ยวข้องและสำคัญ ต่อการดำเนินโครงการ EEC เป็นอย่างมาก เพราะแสดงให้เห็นถึงเจตนารมณ์และนโยบายของรัฐบาลโดยแท้จริงในการดำเนินโครงการดังกล่าว ทั้งยังสร้างความเชื่อมั่นต่อฝ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องไม่ว่าจะเป็นภาคธุรกิจ ภาคประชาชนในพื้นที่ ซึ่งมาตรการทางกฎหมายและสิทธิประโยชน์ทางภาษี ถือเป็นกลไก/เครื่องมือสำคัญที่จะช่วยเพิ่มขีดความ สามารถในการแข่งขันในพื้นที่ EEC และกระตุ้นให้เกิดการลงทุนจากต่างชาติ โดยเฉพาะนักลงทุนจากประเทศจีนและยุโรปที่ให้ความสำคัญเรื่องมาตรการทางกฎหมายและสิทธิประโยชน์ทางภาษีค่อนข้างมาก
  5. สภาวะแวดล้อมทางเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และเทคโนโลยี มีความสำคัญ เนื่องจากช่วยผลักดันให้เกิดการค้า การลงทุน ตลอดจนอุตสาหกรรมใหม่ๆ และเกิดการจ้างงานในพื้นที่จำนวนมาก ในขณะที่การเมืองมีผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุนของภาคเอกชนทั้งในและต่างประเทศ เพราะนโยบายภาครัฐมีความ สำคัญกับการลงทุนภาคเอกชน
  6. ผลประโยชน์และผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการนำโครงการไปปฏิบัติ เนื่องจากเป็นโครงการขนาดใหญ่ที่มีผลต่อเศรษฐกิจไทย สร้างการจ้างงาน สร้างฐานภาษีใหม่ เกิดการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ดึงดูดนักท่องเที่ยว และสร้างฐานรายได้เพิ่ม พัฒนาพื้นที่ต้นแบบด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม ให้กับพื้นที่อื่นๆ ทั่วประเทศ ในขณะเดียวกันก็ก่อให้เกิดผลกระทบที่ตามมามากมาย อาทิ ความต้องการในการเดินทางและขนส่งสินค้าที่เพิ่มมากขึ้น การปั่นราคาที่ดินให้สูงขึ้น กลุ่มคนรายได้ต่ำในพื้นที่ไม่มีที่ดินทำกิน น้ำแล้ง มลพิษทางอากาศ สัตว์ป่าอพยพออกจากถิ่นที่อาศัย เป็นต้น

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก : https://www.eeco.or.th)

สํานักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน : https://www.boi.go.th/th/index

Jacop ,Charles E. (1966). Policy and Bureaucracy. Prince, N.J. : D. Van Nostrand Charles

Easton, David. (1953). The Political System An Inquiry in to the State of Political Science. New York : Alfred A. Knorf.

Greenwood, William T. (1965). Management and Organizational Behavior Theories : An Interdisciplinary Approach. Ohio : South Western.

Gunn, Lewis A. (1978). Why is Implementation so Difficult, Management Service in Government.

Van Meter and Van Horn. (1975). The Policy Implementation Process : A Conceptual Framework. Administration and Society. Vol. 6, No. 4, February.

Pressman, J. L. & Wildavsky, A. (1973). Implementation. (2 nd ed). California: University of California.

Sharkansky, Ira. (1970). “The Political Scientist and Policy Analysis : An Introduction,” in Policy Analysis in Political Science, ed. Ira Sharkansky .Chicago : Markham Publishing Company.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-11-07

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย