สมศักดิ์ เจียมธีรสกุลกับรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ -

บทคัดย่อ

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดและแนวการวิเคราะห์รัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ไทย (พ.ศ. 2411-2475) ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล โดยมีเป้าหมายหลักคือการทบทวนงานเขียน การถอดบันทึกเสียงจากงานสัมนาและการบรรยายสอน หรือ บันทึกเสียงแนวคิดและการวิเคราะห์ ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุลที่เกี่ยวข้องกับรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ไทย ผู้เขียนพบว่างานส่วนใหญ่ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุลนั้นไม่ได้เป็นการศึกษาลักษณะของรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์โดยตรง แต่เป็นความพยายามทำความเข้าใจลักษณะบางประการของรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่ส่งผลต่อภาวะทางการเมืองและสถานะของสถาบันกษัตริย์ในช่วง พ.ศ. 2549-2559 ในที่นี้ผู้เขียนพบว่า มีอยู่ 3 ประเด็นด้วยกันคือ 1. extra economic coercion หรือ การกดขี่ด้วยเหตุผลที่นอกเหนือจากเรื่องเศรษฐกิจ ในแบบของกลุ่ม Political Marxist 2. การตั้งคำถามต่อบทบาทของชนชั้นกลางที่ไม่ได้มีบทบาทนำในการเรียกร้องการเปลี่ยนทางการเมือง ทั้งในลักษณะของกลุ่ม Marxist และกลุ่มทฤษฎี Modernization แต่กลับเป็นกลุ่มคนที่สนับสนุนให้ธำรงรักษาภาวะทางการเมืองที่ไม่เป็นประชาธิปไตย 3. กฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบสันตติวงศ์ ที่กลายมาเป็นส่วนหนึ่งของรัฐธรรมนูญไทยและอำนาจของฝ่ายรัฐสภาก็มิสามารถเปลี่ยนแปลงได้