ความคาดหวังต่อนโยบายสร้างชาติ “รัฐนิยม” ของจอมพล ป. พิบูลสงคราม (2481-2487) สู่การเคารพธงชาติที่ส่งผลจนถึงปัจจุบัน กรณีศึกษานักศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความคาดหวังและเปรียบเทียบความคาดหวังต่อ
นโยบายสร้างชาติของจอมพล ป. พิบูลสงคราม (2481-2487) สู่การเคารพธงชาติของนักศึกษา
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ใช้วิธีการศึกษาแบบผสม เชิงปริมาณ โดยมีกลุ่มตัวอย่าง 375 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้แบบสอบถาม และเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกมีกลุ่มตัวอย่าง 9 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS ข้อค้นพบที่ 1 เชิงปริมาณพบว่า ความคาดหวังต่อนโยบายสร้างชาติสู่การเคารพธงชาติของนักศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับน้อย ร้อยละ 67 ข้อค้นพบที่ 2 ความคาดหวังต่อนโยบายสร้างชาติสู่การเคารพธงชาติของนักศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีตามแบบสอบถาม จำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล โดยรวมและรายด้าน พบว่า ไม่แตกต่างกัน ข้อค้นพบที่ 1 เชิงคุณภาพพบว่า 1) ทัศนคติต่อจอมพล ป. พิบูลสงครามภายใต้แนวคิดการครองอำนาจนำ นักศึกษามีความเห็นว่าจอมพล ป. เป็นผู้สร้างนโยบายสร้างชาติและมีส่วนในการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของไทย ในขณะที่บางส่วนมองว่าเป็นเผด็จการ การยึดครองพื้นที่ทางความคิดมีผลทั้งในแง่บวกและลบจนถึงปัจจุบัน 2) ความพึงพอใจต่อเพลงชาติไทยภายใต้แนวคิดเรื่องวาทกรรม นักศึกษามองว่าการมีเพลงชาติไทยเป็นเรื่องปกติและแสดงถึงความรักชาติ กระบวนการผลิตสร้างความหมายวาทกรรมของชาติไทยผ่านบทเพลงยังมีอิทธิพลจนถึงปัจจุบัน 3) ความคาดหวังต่อนโยบายสร้างชาติสู่การเคารพธงชาติภายใต้แนวคิดรัฐนิยม นักศึกษามองว่านโยบายสร้างชาติมุ่งสร้างพฤติกรรมและค่านิยมใหม่ให้กับประชาชน แต่ในบริบทสังคมปัจจุบันนี้ไม่เป็นที่ยอมรับ ทำให้กระบวนการนโยบายสร้างชาติตามแนวคิดรัฐนิยมไม่เหมาะสมกับสังคมในปัจจุบัน ข้อค้นพบจากการศึกษาพบว่านักศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานีมีความคาดหวังต่อนโยบายสร้างชาติสู่การเคารพธงชาติในระดับน้อย ทัศนคติต่อจอมพล ป. พิบูลสงครามและเพลงชาติไทยมีผลทั้งบวกและลบ และนโยบายรัฐนิยมในการสร้างชาติในบริบทปัจจุบันไม่เป็นที่ยอมรับในหมู่นักศึกษา