ทุนทางสังคมและผลของการดำเนินการ: การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อการแก้ไขปัญหาความยากจนโดยโครงการนำร่องผลิตปุ๋ยไส้เดือน อำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี
คำสำคัญ:
การแก้ไขปัญหาความยากจน, การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม, ทุนทางสังคม, ผลกระทบจากการดำเนินงานบทคัดย่อ
การจัดการกับความยากจนยังคงเป็นความท้าทายที่สำคัญในสังคมปัจจุบัน โดยถือเป็นภารกิจแรกในบรรดาเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ทั้ง 17 ข้อ ซึ่งทุกประเทศที่พัฒนาแล้วและกำลังพัฒนาจะต้องยึดถือ ในขณะที่อัตราความยากจนในประเทศไทยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยมีหลายจังหวัดที่เผชิญกับความยากจนและความไม่เท่าเทียมกัน รวมถึงจังหวัดปัตตานีซึ่งเป็นจังหวัดที่ยากจนที่สุดในประเทศไทย วัตถุประสงค์หลักของบทความนี้คือการศึกษาทุนทางสังคมที่มีอยู่ในชุมชนและผลกระทบของการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมในการบรรเทาความยากจน ภายใต้โครงการนำร่องปุ๋ยมูลไส้เดือนดินในหมู่บ้านกอแล อำเภอมายอ จังหวัดปัตตานี ประเทศไทย ผลการวิจัยสะท้อนให้เห็นว่าทุนทางสังคมที่สำคัญที่นำไปสู่กระบวนการดำเนินการที่ประสบความสำเร็จได้แก่ ทรัพยากรมนุษย์ในชุมชน ความไว้วางใจ สมาชิกหรือตัวแทนกลุ่มที่มีประสิทธิภาพ และเครือข่ายความร่วมมือ ผลลัพธ์หลักในระดับกลุ่มคือสมาชิกชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์สำหรับการเกษตร ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน และสร้างรายได้จากการขายปุ๋ยมูลไส้เดือนดินและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ ผลกระทบที่สำคัญต่อสังคมได้แก่ การเป็นแหล่งรวมอุปกรณ์กลางพร้อมใช้งานกับโรงงานผลิตปุ๋ย การมีชุดข้อมูลและองค์ความรู้ และการสร้างศูนย์การเรียนรู้เกี่ยวกับการผลิตปุ๋ยมูลไส้เดือนดินซึ่งสามารถเป็นต้นแบบแก่พื้นที่หรือให้กับชุมชนอื่น ๆ ได้
References
DFID. (1999). Sustainable livelihood guidance sheets. Retrieved July 25, 2023, from http://www.ennonline.net/dfidsustainableliving
Kidd, S.A., & Kral, M. J. (2005). Practicing participatory action research. Journal of Counseling Psychology. 52(2), 187.
Khammek, S., Petchrapool, A., & Tultham, P. (2018). Guidelines for Utilization of Social Capital and the Development of a Self-Reliant Community of the Elderly Welfare Fund of Na Chaliang Municipality, Nong Phai District, Phetchabun Province. Thonburi University Academic Journal, 12(29), 172-181.https://tdc.thailis.or.th/tdc/dccheck.php?Int_code=170&RecId=296&obj_id=1013&showmenu=no
Netithanakul, A., & Sawangdee, Y. (2004). Concepts for community development in dimensions of demographic dynamics, social capital, human capital and new economic concepts. Sukhothai Thammathirat Journal, 17(1), 56-67. https://tdc.thailis.or.th/tdc/dccheck.php?Int_code=99&RecId=2736&obj_id=30703&showmenu=no
Ngampraphasom, P., Phromsen, W., & Wongjummali, P. (2016). Research and Development of Community Leaders’ Potential in Upstream Forest Resource Management through Social Capital. Journal of Humanities and Social Sciences Burapha University. 24(46), 265-286. https://tdc.thailis.or.th/tdc/dccheck.php?Int_code=95&RecId=24738&obj_id=180585&showmenu=no
Office of the National Economic and Social Development Council. (2022). Poverty and inequality report. Retrieved July 25, 2023, from http://www. social.nesdb.go.th
Pattani Provincial Office Strategy and Information Division for Provincial Development. (2022). Pattani Province Development Plan 2023-2027. Strategy and Information Division for Provincial Development, Pattani Provincial Office Strategy.
Pimpisut, T. (2009). Social capital development strategy in the Ping River Basin, Tak Province for sustainable community economic development. Ramkhamhaeng Research Journal, Humanities and Social Sciences, 2(1), 34-44. https://tdc.thailis.or.th/tdc/dccheck.php?Int_code=53&RecId=9092&obj_id=67473&showmenu=no
Prompakpaeng, B. (2008). The sociology of social capital: From the concept of capital to social energy. Journal of the Humanities and Social Sciences (Khon Kaen University). 25(2), 60-97. https://tdc.thailis.or.th/tdc/dccheck.php?Int_code=92&RecId=32688&obj_id=375458&showmenu=no
Suttinakorn, W. (2014). Participatory action research and cognitive processes. Bangkok: Siam Press.
Thai Poverty Map and Analytics Platform. (2017). Number of poor people in Thailand. Retrieved January 20, 2020, from https://www.tpmap.in.th/2560/
World Bank and the Development Research Center of the State Council, the People’s Republic of China. (2022). Four decades of poverty reduction in China: Drivers, insights for the World, and the way ahead. Washington, DC: World Bank. doi:10.1596/978-1- 4648-1877-6
