โปรแกรมทักษะชีวิตเพื่อการพัฒนาสมรรถนะการป้องกันความเสี่ยงจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ของนักเรียนชั้นมันธยมศึกษาตอนต้น
คำสำคัญ:
การป้องกัน, การล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์, ความเสี่ยง, ทักษะชีวิต, สมรรถนะบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์การถูกล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น 2) ศึกษาแนวคิดทักษะชีวิตในการป้องกันความเสี่ยงจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ และ 3) พัฒนาโปรแกรมทักษะชีวิตเพื่อเสริมสมรรถนะในการป้องกันความเสี่ยงจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ งานวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยปฏิบัติการ (Action Research) กระบวนการวิจัยประกอบด้วย 1) การศึกษาสถานการณ์การล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ในกลุ่มนักเรียนเป้าหมาย 2) การทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับแนวคิดทักษะชีวิตที่เกี่ยวข้องเป็นการค้นคว้าเอกสารแบบทุติยภูมิ (secondary data) 3) การออกแบบและพัฒนาโปรแกรมที่สอดคล้องกับแนวคิดทักษะชีวิต 4) การสร้างเครื่องมือและโปรแกรมเพื่อการป้องกัน 5) การประเมินคุณภาพของโปรแกรมโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มเด็กที่ตกเป็นเหยื่อส่วนใหญ่อยู่ในช่วงอายุ 8 - 14 ปี รองลงมาคือช่วงอายุ 15 - 17 ปี ต่ำกว่า 8 ปี และ 18 ปี ตามลำดับ แนวคิดสำคัญในการป้องกันความเสี่ยงจากการล่วงละเมิดทางเพศผ่านโลกไซเบอร์ได้แก่ แนวคิดด้านสมรรถนะ ทักษะชีวิต เพศศึกษาโลกไซเบอร์ พัฒนาการวัยรุ่น และทฤษฎีการเรียนรู้ โปรแกรมทักษะชีวิตที่พัฒนาขึ้นมีลักษณะเป็นกิจกรรมที่เหมาะสม กับวัยรุ่นตอนต้น มุ่งเสริมสร้างทักษะชีวิตเพื่อรับมือกับความเสี่ยงในโลกไซเบอร์อย่างมีประสิทธิภาพ
เอกสารอ้างอิง
Ananttakhet, P. (2022). What is competency assessment and why is it important? Retrieved from https://li.kmutt.ac.th/competency-assessment/knowledge/
Ayuyeun, K., Ngammeesri, U., & Suebsao, S. (2024). Digital citizenship in Thailand. Journal of Modern Learning, 9(5), 407-410.
Bangkokbiznews. (2024). Social media usage behavior of Thai teenagers in 2024. Retrieved from https://www.bangkokbiznews.com/health/well-being/1168609
Blakemore, S. J., & Choudhury, S. (2006). Development of the adolescent brain: Implications for executive function and social cognition. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(3-4), 296–312. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2006.01611.x
Buckingham, D. (2019). The media education manifesto. Polity Press.
Chaffey, D., & Ellis-Chadwick, F. (2022). Digital marketing: Strategy, implementation, and practice (8th ed.). Pearson.
Choi, S. (2016). Critical thinking and digital citizenship in the age of the Internet. Journal of Educational Technology, 14(2), 45-58.
Dechsom, K. (2022). Development of strategies to enhance advanced digital citizenship in secondary schools. Journal of Research and Educational Development, Buriram Rajabhat University, 14(2), 1-15.
Fediy, N., Johnson, L., & Thompson, R. (2021). Teaching children balanced screen time usage to promote mental and physical health. Journal of Child Development and Technology, 15(3), 121–134.
Gotoknow. (2016). Modern civil servants and service excellence. Retrieved from https://www.gotoknow.org/posts/374520
Grant, J. S., & Davis, L. L. (1997). Selection and use of content experts for instrument development. Research in Nursing & Health, 20(3), 269-274.
Hollandsworth, R., Donovan, J., & Welch, M. (2017). Digital citizenship: You can't go home again. TechTrends, 61, 524–530.
Hundley, M. R., & Shyles, L. (2010). Critical thinking and adolescent digital technology evaluation skills. Journal of Media Literacy Education, 2(1), 50-61.
Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology. (2020). Digital intelligence (DQ Digital Intelligence). Retrieved from https://cclickthailand.com/wp-ontent/uploads/2020/04/dq_FINAL.pdf
Inthanon, S. (2020). Digital intelligence (DQ). Retrieved from https://www.nstda.or.th/library/opac/Book/49718?c=1831958202
Isranews. (2022, February 25). 9% of Thai children aged 12-17 face online sexual harassment. Retrieved from https://www.isranews.org/article/isranews-scoop/106857-isranews-Thailand-a.html
Jamejan, C. (2020). A study on the impact of online media on youth in the digital age. Kasetsart University Press.
Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. Prentice Hall.
Lam, A., Wong, B., & Kim, C. (2022). Prevalence and predictors of cyberbullying victimization and perpetration among college students. [Publisher or Source].
Lynn, M. R. (1986). The impact of statistical methods in health research. Journal of Health Statistics, 12(4), 233-245.
Maneephak, K., & Lerttomornsakul, U. (2019). Victimization from cybercrime: A case study of sexual harassment cyberbullying in Bangkok ( Master’s thesis, Chulalongkorn University).
National Statistical Office. (2023). Summary of key findings: The 2023 survey on the use of information and communication technology in households. Retrieved from https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20240426085756_92752.pdf
OECD. (2021). 21st-Century Readers: Developing literacy skills in a digital world. OECD Publishing.https://doi.org/10.1787/a83d84cb-en
Office of the National Economic and Social Development Council. (2024). The social situation report for the fourth quarter and overall year 2024. Retrieved from https://www.nesdc.go.th/
Petchwet Hospital. (2020). What is sexual harassment? Petchwet Hospital.
Phiwpha, T. (2017). Effects of a life skills training program on depression in high school students (Master’s thesis, Thammasat University).
Pratiwi, I. (2021). Effective time management for proper social media use. Journal of Social Media and Digital Communication, 8(2), 98-110.
Prensky, M. (2010). Teaching digital natives: Partnering for real learning. Corwin.
Raktalad, A., Rujimethaphas, S., & Saenghiran, M. (2020). Development of a learning management model for ethics in the use of information and communication technology for secondary school students. Journal of Humanities and Social Sciences, Bansomdejchaopraya Rajabhat University, 14(2), 1–24.
Rosenberg, M., & Owens, T. J. (2001). Low self-esteem people: A collective portrait. In T. J. Owens, S. Stryker, & N. Goodman (Eds.), Extending self-esteem theory and research: Sociological and psychological currents (pp. 400–436). Cambridge University Press.
Sangngern, B. (2016). Modern civil servants and service excellence. Retrieved from https://www.gotoknow.org/posts/374520
SciMath. (2020). Using technology with digital literacy awareness. Retrieved from https://www.scimath.org/article-technology/item/11534-2020-05-01-03-32-41
Simsek, A., & Simsek, E. (2013). Critical thinking skills and online information evaluation. International Journal of Educational Research, 58, 75-83.
Sukkatawee, K. (2019). Guidelines for developing volunteer activity networks to promote life skills in building good relationships among high school students in Nakhon Nayok Province (Master’s thesis, Burapha University).
Suphattanakul, O., & Maliwan, E. (2022). Digital citizenship of people. Faculty of Liberal Arts, Rajamangala University of Technology Srivijaya, Thailand.
Surmelioglu, Y., & Seferoglu, S. S. (2019). An examination of digital footprint awareness and digital experiences of higher education students. World Journal on Educational Technology: Current Issues, 11(1), 48–64.
Tanta-athipanit, S. (2020). Media literacy in the digital society. Chiang Mai University Press.
Tancharoen, P. (2019). Guidelines for promoting media literacy in the digital age. Chulalongkorn University Press.
UNICEF Innocenti Research Centre. (2022, February). Ending online sexual exploitation and abuse of children in Thailand: Evidence and strategies. Retrieved from https://www.unicef.org/thailand/th/reports/
UNICEF. (2012). Child protection strategy. New York: United Nations Children’s Fund.
Thailand Internet Crimes Against Children (TICAC). (n.d.). Official Facebook Page. Retrieved from https://www.facebook.com/ticac.th/
World Health Organization. (2010). Life skills education for children and adolescents in schools. London: Education Department of Health.
World Economic Forum. (2018). Identity in a digital world: A new chapter in the social contract. World Economic Forum. https://www.weforum.org/reports/identity-in-a-digital-world-anew-chapter-in-the-social-contract
Zhu, C., Huang, S., Evans, R., & Zhang, W. (2021). Cyberbullying among adolescents and children: A comprehensive review of the global situation, risk factors, and preventive measures. Frontiers in Public Health, 9, 634909.
