แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาระดับคุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เพื่อศึกษาความต้องการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล กลุ่มตัวอย่างคือคนพิการที่ใช้รถเข็น สัญชาติไทยอายุระหว่าง 18-50 ปี ที่พักอาศัยอยู่ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลจำนวน 400 คน

การวิจัยแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ

          1.    การวิจัยเชิงปริมาณ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับคุณภาพชีวิตและความต้องการความช่วยเหลือเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

          2.    การวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อทำการสังเกตและบันทึกภาพที่เกี่ยวข้องกับสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็น

เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลสำหรับการวิจัยเชิงปริมาณประกอบด้วยแบบสอบถาม และการวิจัยเชิงคุณภาพประกอบด้วยการสังเกตและบันทึกภาพที่เกี่ยวกับสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล 

ผลการวิจัยพบดังนี้

          1.    คุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (n=400) ด้านร่างกาย = 2.98 ด้านจิตใจ  = 2.71 และด้านการสนับสนุนทางสังคมทุกด้าน ซึ่งประกอบด้วยด้านอารมณ์ = 2.95 ด้านข้อมูลข่าวสาร = 2.72 ด้านการเป็นส่วนหนึ่งของสังคม  = 2.79 ด้านการยอมรับ = 2.71 และ ด้านสิ่งของและบริการ = 2.59 โดยภาพรวมมีระดับคุณภาพชีวิตอยู่ในระดับปานกลาง ส่วนคุณภาพชีวิตด้านเศรษฐกิจ โดยภาพรวมมีคุณภาพชีวิตอยู่ในระดับไม่ดี  = 2.49

          2.    ความต้องการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของคนพิการที่ใช้รถเข็นมีหลากหลาย ความต้องการที่สำคัญ 5 อันดับแรกคือ 1) ต้องการเบี้ยเลี้ยง – เบี้ยยังชีพเพิ่มขึ้น ร้อยละ 22.75 2) ต้องการให้รัฐสนับสนุนอาชีพ มีอาชีพเสริม และมีช่องทางทำมาหากินเพิ่มขึ้น ร้อยละ 14.75 3) ต้องการทางลาด ร้อยละ 10.75  4) ต้องการห้องสุขาสำหรับคนพิการเพิ่มมากขึ้นและมีความสะอาด ร้อยละ 8.5 และ 5) ต้องการผู้ดูแล, เจ้าหน้าที่ศูนย์, พี่เลี้ยง สำหรับคนพิการ ร้อยละ 7.5

          3.    แนวทางการพัฒนาเพื่อให้คุณภาพชีวิตของคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลดีขึ้นดังนี้: หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนควรให้ความสำคัญในเรื่องการรับรู้การมีโรคประจำตัว การมีอาชีพ การมีผู้ดูแล ความต้องการความช่วยเหลือของคนพิการ และการปรับปรุงข้อบกพร่องของสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็นในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลคือ สิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ให้เหมาะสมสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็น 1) ทางลาดมีการออกแบบที่ยังไม่เหมาะสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็น 2) พื้นถนนทางเดินเท้ามีความต่างระดับกันและไม่เรียบเป็นอุปสรรคต่อคนพิการที่ใช้รถเข็นเดินทาง 3) ป้ายรอรถประจำทางกับบันไดขึ้นลงของตัวรถประจำทางไม่ได้ออกแบบมาเพื่อรถเข็นคนพิการ 4) อาคารเรียน ทางเดินเท้า สถานที่ต่างๆภายมหาวิทยาลัยยังไม่มีสิ่งอำนวยความสะดวกเพียงพอสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็น 5) ที่จอดรถสำหรับคนพิการที่ใช้รถเข็นยังมีข้อบกพร่องที่อาจเป็นอันตรายต่อคนพิการ 6) สถานีรถไฟฟ้า บางสถานีย่อยไม่มีลิฟต์สำหรับคนพิการเพื่อขึ้นรถไฟฟ้า จะมีลิฟต์ให้บริการเฉพาะสถานีหลักๆ เท่านั้น 7) สถานที่ราชการส่วนมากยังไม่ได้ออกแบบมาเพื่อให้คนพิการที่ใช้รถเข็นสามารถเข้าไปใช้บริการได้