เขตอำนาจศาลในการพิจารณาคดีตามข้อบังคับบรัสเซลส์

บทคัดย่อ

ข้อบังคับบรัสเซลส์มีผลบังคับใช้ในเรื่องของเขตอำนาจศาล การยอมรับและบังคับคำพิพากษาในคดีแพ่งและพาณิชย์ภายในประเทศต่าง ๆ ในสหภาพยุโรป ผลที่เกิดจากการบังคับใช้ข้อบังคับบรัสเซลส์นี้ คือ กฎและหลักการต่าง ๆ ที่ชัดเจนในการพิจารณาถึงสถานที่ยื่นฟ้องเพื่อดำเนินคดี ตลอดทั้งขจัดความกังวลในการนำคำพิพากษาไปบังคับในศาลต่างประเทศ โดยคดีแพ่งและพาณิชย์ที่เกิดขึ้นในสหภาพยุโรปต้องยื่นฟ้อง ณ ศาลตามที่ข้อบังคับบรัสเซลส์กำหนดเขตอำนาจเฉพาะไว้ ซึ่งมี 5 กรณีด้วยกัน คือ (1) ศาลที่จำเลยมีภูมิลำเนาอยู่โดยไม่คำนึงว่าจำเลยจะมีสัญชาติของประเทศนั้นหรือโจทก์จะมีภูมิลำเนาอยู่ในประเทศนั้นหรือไม่ (2) หากข้อพิพาทแห่งคดีเป็นเรื่องเฉพาะเจาะจงตามที่กฎหมายกำหนดไว้ เช่น ข้อพิพาทอันเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ ข้อบังคับบรัสเซลส์จะกำหนดให้ศาลแห่งประเทศที่อสังหาริมทรัพย์ตั้งอยู่มีเขตอำนาจ (3) แม้มีการฟ้องคดีผิดเขตอำนาจศาลแต่ถ้าจำเลยปรากฏตัวในศาลเพื่อเข้าต่อสู้ในคดี ข้อบังคับบรัสเซลส์ให้ถือว่าศาลนั้นมีเขตอำนาจพิจารณาคดี (4) เมื่อคู่ความฝ่ายหนึ่งเป็นผู้อ่อนแอกว่าในทางเศรษฐกิจ เช่น เป็นผู้บริโภคที่ทำสัญญากับผู้ประกอบการ ศาลที่มีเขตอำนาจต้องเป็นศาลที่ผู้บริโภคมีภูมิลำเนาอยู่ไม่ว่าผู้บริโภคจะเป็นฝ่ายโจทก์หรือจำเลย และ (5) คือ ศาลที่คู่กรณีได้ตกลงเลือกกันไว้ในข้อสัญญาว่าให้เป็นที่ระงับข้อพิพาท ศาลแห่งนั้นจะเป็นศาลที่มีเขตอำนาจ ซึ่งบทความนี้มุ่งพิจารณาถึงหลักอันว่าด้วยเรื่องเขตอำนาจศาลภายใต้ข้อบังคับบรัสเซลส์นี้