ปัญหาการจัดการร้านอาหารภายใต้มาตรฐานอาหารฮาลาลใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัญหาการจัดการร้านอาหารภายใต้มาตรฐานอาหารฮาลาลใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การศึกษาทบทวนข้อมูลเอกสาร บทความ และการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง โดยเก็บข้อมูลจาก ผู้ประกอบการร้านอาหารที่ได้ขอรับรองมาตรฐานอาหารฮาลาลต่อเนื่อง 3 ปี จำนวน 15 ร้าน ร้านอาหารที่ไม่ได้ขอรับรอง จำนวน 15 ร้าน ผู้บริโภคจำนวน 45 ราย และเวทีแสดงความคิดเห็นนักวิชาการ ผู้เชี่ยวชาญ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในพื้นที่จังหวัดปัตตานี ยะลา และนราธิวาส มีผลการวิจัยดังนี้ (1) สภาพแวดล้อมและสถานที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานฮาลาล (2) วัตถุดิบบางชนิดที่มีเครื่องหมายฮาลาลมีราคาค่อนข้างสูง (3) เมนูอาหารไม่ตรงกับความต้องการและไม่สามารถควบคุมการรองรับงานที่เข้ามาเร่งด่วนของผู้บริโภคได้ (4) พนักงานบางรายไม่ใช่ชาวมุสลิมจึงไม่ปฏิบัติตามบทบัญญัติทางศาสนาอิสลาม (5) ความสามารถและคุณสมบัติเฉพาะด้านของพนักงานไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่ผู้ประกอบการกำหนด (6) มีผู้ประกอบการร้านอาหารบางรายเป็นบุคคลต่างศาสนามาร่วมหุ้น ยังขาดความรู้ ความเข้าใจในกฎระเบียบ ข้อบังคับ และมาตรฐานการขอรับรองมาตรฐานอาหารฮาลาล (7) ผู้ประกอบการ ร้านอาหารเป็นชาวมุสลิม มักคิดว่าไม่จำเป็นต้องขอรับรองตราฮาลาล (8) ผู้ประกอบการได้รับผลกระทบจากปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำอันเนื่องมาจากสาเหตุความไม่สงบใน 3 จังหวัดภาคใต้ และ (9) การขอใบรับรองเครื่องหมายฮาลาลมีขั้นตอนการขอรับรองยุ่งยาก ใช้ระยะเวลานาน อัตราค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายในการดำเนินการสูง จากปัญหาทั้งหลายที่พบจากการศึกษาได้นำไปสู่ข้อเสนอแนะเพื่อเป็นแนวทางการปรับปรุงมาตรฐานอาหารฮาลาลใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ของประเทศไทยต่อไป