การจัดการโซ่อุปทานต้นน้ำผลิตผลกัญชาของวิสาหกิจชุมชนสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการจัดการโซ่อุปทานต้นน้ำผลิตผลกัญชา ของวิสาหกิจชุมชน สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน เนื่องจากกัญชาเป็นพืชเศรษฐกิจใหม่ ที่ได้รับการสนับสนุน และผลักดันจากภาครัฐ อันเนื่องมาจากประโยชน์ทางการแพทย์และมูลค่าทางเศรษฐกิจที่สูงมาก แต่เนื่องจากการผลิต (ปลูก) กัญชาของวิสาหกิจชุมชน ถูกควบคุมด้วยข้อกฏหมาย กอปรกับ การขาดความรู้ ความเข้าใจในการจัดการโซ่อุปทานต้นน้ำ ทำให้เกิดปัญหาเรื่องต้นทุนการผลิต ความไม่แน่นอนของราคา และคุณภาพของผลผลิต เพื่อพัฒนาศักยภาพการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิต (ปลูก) กัญชา การจัดการห่วงโซ่อุปทานต้นน้ำสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนจึงมีความจำเป็น อย่างยิ่ง โดยดำเนินการกำกับดูแลตลอดทั้งกระบวนการผลิต ตั้งแต่จัดหาวัตถุดิบ การผลิต การขนส่ง จนถึงการส่งมอบที่ครอบคลุมการจัดการผลกระทบทั้ง 3 ด้านอย่างสมดุล ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ซึ่งการนำการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทานต้นน้ำอย่างยั่งยืนมาประยุกต์ใช้กับวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิต (ปลูก) กัญชา จะเป็นการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันของธุรกิจ เพิ่มมูลค่าผลผลิต เพิ่มโอกาส ลดต้นทุน ลดความเสี่ยง และนำพาอุตสาหกรรมการผลิต (ปลูก) กัญชาสู่ความยั่งยืน
Article Details
References
กระทรวงสาธารณสุข. (2565). คู่มือการขอรับการปลูกอนุญาติการปลูกกัญชาสำหรับเกษตรกร. กรมวิชาการเกษตร. https://mnfda.fda.moph.go.th/narcotic/wp-content/uploads/2022/06/Guidelines_seed_DOA.pdf
ขวัญจิตร พิศาลเอก. (2562). อนาคตพืชเศรษฐกิจใหม่กับอุตสาหกรรมแปรรูปกัญชา. สถาบันอาหาร.https://www.nfi.or.th/datas/files/Aug-TheFutureofCannabis.pdf
ชัยวัฒน์ สาวเจริญสุข. (2564, 2 กรกฎาคม). กัญชงพืชเศรษฐกิจใหม่ โอกาสและความท้าทาย. วิจัย กรุงศรี. https://www.krungsri.com/th/research/research-intelligence/hemp-2021
เชิญ ไกรนรา. (2558). การวิเคราะห์ห่วงโซ่อุปทานและห่วงโซ่การผลิตสินค้าเกษตรในรูปแบบแปลงใหญ่ในประเทศไทย. สำนักพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมภาคกลาง สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
ฐิติมา วงศ์อินตา, ปนัดดา กสิกิจวิวัฒน์, ฮุซเซ็น นิยมเดชา, บุณฑรี จันทร์กลับ, และโรสลาวาตี โตะแอ. (2558). การวิเคราะห์ห่วงโซ่คุณค่าอาหารฮาลาล. วารสารการขนส่งและโลจิสติกส์, 8(1), 1-11.
ธนน คงเจริญสมบัติ. (2562). กัญชาจากอดีตสู่ปัจจุบัน. Thai Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 27(2), 2-7.
ธันยธร ติณภพ, ศิริลักษณ์ เมฆสังข์, และฉันทนา จันทร์บรรจง. (2559). การจัดการห่วงโซ่อุปทานโดยวิสาหกิจชุมชนผลิตข้าวอินทรีย์ในเขตภาคกลางของประเทศไทย. วารสารวิจัยและพัฒนาวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์, 11(3) 319-330.
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การขออนุญาตและการอนุญาตผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่าย หรือมีไว้ในครอบครอง ซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชา พ.ศ. 2564. (2564, 26 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 138 ตอน 79ก. หน้า 1-38.
ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566 – 2570. (2565, 24 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม139 ตอนพิเศษ 258 ง. หน้า 4.
พระราชบัญญัติส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน พ.ศ. 2548. (2548, 18 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 122 ตอนที่ 6 ก. หน้า 1.
พิทยา สุนทรประเวศ. (2564). การพัฒนากัญชาทางการแพทย์ในวิสาหกิจชุมชน. วารสารวิชาการไทยวิจัยและการจัดการ, 2(1), 84-102.
พิพัฒน์ นนทนาธรณ์. (2564). เศรษฐกิจกัญชา ที่มาและที่ไป. วารสารสมาคมนักวิจัย, 26(2), 102-112.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2557). การพัฒนาที่ยั่งยืน. https://www.stou.ac.th/stouonline/lom/data/sec/Lom12/04-03.html
ศิวัช นุกูลกิจ. (2563). ปัญหากฎหมายการเปิดเสรีกัญชาของประเทศไทยเปรียบเทียบญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา. วารสารวิชาการปัญญาปณิธาน, 5(2), 151-160.
โครงการพัฒนาศูนย์ข้อมูลเชิงลึกอุตสาหกรรมชีวภาพ. (ม.ป.ป.). ห่วงโซ่คุณค่าของกัญชาและกัญชง. https://bioinnovationlinkage.oie.go.th/a_AttachPlant/Plant_6_20230829_205516_1.pdf
ศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย. (2565, 21 กรกฎาคม). ประเมินมูลค่าตลาดของอุตสาหกรรมกัญชา-กัญชง. https://cebf.utcc.ac.th/analysis.php?typeid=2
ศูนย์สารสนเทศการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ. (2565, 17 พฤษภาคม). สรุปสินค้าไทยที่มีศักยภาพและมีโอกาสขยายการส่งออก ด้วย FTA ในไตรมาสแรกของปี 2565. กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ.https://www.dtn.go.th/th/content/category/detail/id/1564/cid/1567/iid/9456.
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. (2565). รายงานข้อมูลการนำเข้ากัญชา. http://toiminta2.fda.moph.go.th/Reports/powerbi/MRJN/mrjn_bi_imp
?rs:embed=true
สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้. (2564). รู้จักกับ Value Chain ในการเกษตร. https://www.okmd.or.th/okmd-kratooktomkit/4057
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2565). แผนปฏิบัติการด้านการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศไทยด้วยโมเดลเศรษฐกิจ BCG พ.ศ. 2564-2570.
สำนักงาน.https://waa.inter.nstda.or.th/stks/pub/bcg/BCG-Action-Plan-2564-2570-256502-02.pdf
สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม. (2565). แผนปฏิบัติการด้านการพัฒนาอุตสาหกรรมพืชกัญชง สู่เชิงพาณิชย์ (พ.ศ. 2566-2570). http://bioie.oie.go.th/oieqrcode/uploadFile/oie732618228_1342641930.pdf
อนันต์ชัย อัศวเมฆิน. (2562ก, 14 กันยายน). นโยบายและทิศทางการใช้กัญชาทางการแพทย์. เจาะลึกระบบสุขภาพ. https://www.hfocus.org/content/2019/09/17729
อนันต์ชัย อัศวเมฆิน. (2562ข, 27 กันยายน). นวัตกรรมการวิจัยกัญชาเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์และการพาณิชย์ในไทยและต่างประเทศ. ระบบบริหารจัดการงานวิจัย มหาวิทยาลัยพะเยา. http://wwmms.up.ac.th/research/files/Key-Note/Cannabis_Phayao_Jan_2020.pdf
Jive420. (2566, 8 พฤษภาคม). อัปเดตราคากัญชาในประเทศไทย 2023 : สายพันธุ์ยอดนิยม สายพันธุ์ราคาถูก สายพันธุ์ราคาแพง. https://growstuffshop.com/%e0%b8%a3%e0%b8%b2%e0%b8%84%e0%b8%b2%e0%b8%81%e0%b8%b1%e0%b8%8d%e0%b8%8a%e0%b8%b2-average-cannabis-price-in-thailand
Greenfield, M. & Zwielich, M. (2021, August 16). Time to understand the cannabis supply chain. Berdon Accountants and Advisors. Berdon. https://www.berdonllp.com/time-to-understand-the-cannabis-supply-chain/
Navavongsathia, A., Trimetsoontorn, J., Rungruang, P., & Janthongpan, S. (2022). The impact of the covid19 pandemic on supply chain performance of the auto parts industries of Thailand. International Scientific Journal about Logistics, 7(4), 245-251.
Porter, M. E. (1985). Technology and competitive advantage. Journal of Business Strategy, 5(3), 60-78.
Sterling, B., LaPlain, D., Mitges, G., & Gooch, M. (2018, 9 January). 2018 - The year of recreational cannabis what are the risks? How is industry managing them ?. ResearcGate. https://www.researchgate.net/publication/322525580
United Nations Global Compact. (2015). Supply chain sustainability a practical guide for continuous improvement (2nd ed.). The Association. https://d306pr3pise04h.cloudfront.net/docs/issues_doc%2Fsupply_chain%2FSupplyChainRep_spread.pdf