ผลกระทบจากการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยต่อสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจ: กรณีศึกษา ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องผลกระทบจากการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยต่อสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจ: กรณีศึกษา ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่  มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาการดำเนินกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงผจญภัยในตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่  2)  เพื่อศึกษาถึงความมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการท่องเที่ยวแบบผจญภัยในตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ 3)  เพื่อศึกษาผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจ จากการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยในตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ 4)  เพื่อเสนอแนวทางการป้องกันและแก้ไขผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจ จากการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยในตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่  การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและปริมาณ  ดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลจากภาคสนามในพื้นที่เขตตำบลแม่แรม  จากกลุ่มตัวอย่าง  3  กลุ่ม  ได้แก่  ผู้ประกอบการท่องเที่ยวเชิงผจญภัยในพื้นที่ 5 คน  ผู้เชี่ยวชาญสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ 5 คน  และผู้นำครัวเรือน ในพื้นที่ 400 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป

                ผลการศึกษาปรากฏดังนี้  1.  ผู้ประกอบการมีความคิดเห็นเกี่ยวกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม คือ สิ่งแวดล้อมถูกทำลาย แก้ไขโดยรณรงค์การทิ้งขยะให้ถูกที่ ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ คือ สินค้ามีราคาแพง แก้ไขโดยควรมีการควบคุมราคาสินค้า ผลกระทบต่อวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรม คือ การเลียนแบบวัฒนธรรมต่างประเทศ แก้ไข โดยปลูกจิตสำนึกวัฒนธรรมไทย ผลกระทบต่อสังคมในชุมชนเกิดความขัดแย้งกันภายในชุมชน แก้ไขโดยสร้างความสามัคคีในชุมชน  การจัดการท่องเที่ยวสามารถดำเนินควบคู่กับการอนุรักษ์ได้โดยให้ทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดูแล อนุรักษ์ ไม่ทำลาย   2.  ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ เห็นว่าควรมีนโยบายเกี่ยวกับการท่องเที่ยวเชิงผจญภัย เพราะกระตุ้นเศรษฐกิจในประเทศ สร้างรายได้ สนับสนุนการท่องเที่ยวและมีการปรับปรุงมาตรฐาน ควรประชาสัมพันธ์เรื่องการอนุรักษ์สัตว์ป่าและร่วมมือกับชาวบ้านในการอนุรักษ์ป่า ให้ความรู้ ปลูกฝังจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและหวงแหน และสร้างจิตสำนึกการประหยัดพลังงาน รักษาสิ่งแวดล้อม มีการตรวจสอบปรับปรุงแก้ไข   3. ผู้นำครัวเรือนมีความคิดเห็นเกี่ยวกับผลกระทบด้านสังคมด้านบวกอยู่ในระดับมาก คือ สาธารณูปโภคต่างๆ ในชุมชนดีขึ้น ด้านลบอยู่ในระดับปานกลาง คือ คนในชุมชนเกิดความขัดแย้งกันและกัน  ผลกระทบด้านวัฒนธรรมด้านบวกอยู่ในระดับมาก คือ การดำเนินชีวิตของคนในชุมชนเปลี่ยนแปลงไป ด้านลบอยู่ในระดับปานกลาง คือ การเชื่อฟังให้ความเคารพนับถือผู้อาวุโสลดน้อยลง  ผลกระทบด้านเศรษฐกิจด้านบวกอยู่ในระดับมาก คือ เกิดการจ้างงานภายในชุมชนมากขึ้น ด้านลบอยู่ในระดับปานกลาง คือ เกิดการซื้อขายที่ดินและเกร็งกำไรราคาที่ดินจากนายทุนต่างถิ่น  ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมด้านบวกอยู่ในระดับมาก คือ ในชุมชนให้ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่นมากขึ้น ด้านลบอยู่ในระดับมาก คือ เกิดปัญหาปริมาณขยะเพิ่มมากขึ้นในชุมชน